x

Yıl 2004, Cilt: 15 Sayı: 15, 73 - 82, 01.01.2004

Mithat Aydın

Öz

At the beginning of the 19th century Panslavism, which occurred among Slavs who are out of Russia as a literal-cultural movement, means cultural and political union of Slavs who come from the same origin. After second half of the 19th century Panslavism which developed based on politic aspect, was understood as “union of all Slavs under the Russia” in the public opinion of Europe in 1870’s. Panslavism was accepted by Russia government and Russian society during Crimean War (1853-1856). In these years Russian interests and European opposition caused the unity of sense among the Russians panslavists and Russian public opinion. The situation proposed for the agenda of Russia as maintenance and development of Russian influence on Europe and Balkans based on Panslavism after Crimean War. Although in 1854 the first time Panslavism was organised unofficially in Russia, in 1858 when Russian government accepted the establishment of Moscow Slavic Benevolent Committee, Panslavism the first time became an official movement. This Slavic organisation caused an important development for Panslavism in Russia. However in this time, it can be said that Panslavism went toward Panrussianism which was known as russianization. In order not to have an interest conflict with European Countries especially with Austria, Russia avoided using Panslavism as a political material. Nonetheless Panslavism, which is supported and protected by a large number of people in Russia, focused on diffusing over Ottoman Balkans and it played a big role for the lose of the Balkans from the Ottoman Empire.

Anahtar Kelimeler

Panslavism, Slavic Union, Moscow Slavic Benevolent Committee, Slavonic Etnhographic

19. YÜZYIL ORTALARINDA PANSLAVİZM VE RUSYA

Öz

19. yüzyılın başlarında, Rusya dışındaki Slavlar arasında edebi-kültürel bir hareket olarak ortaya ökenden gelen Slav halkların kültürel ve siyasal birliğini ifade etmektedir. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren siyasi yönü gittikçe öne çıkan Panslavizm, 1870’lerde Avrupa kamuoyunda “Rusya’nın öncülüğünde bütün Slavların birleşmesi” olarak algılanmıştır. Panslavizm’in Rus devleti ve toplumu tarafından benimsenmesi ise Kırım Savaşı (1853-1856) yıllarıdır. Bu yıllarda Rus çıkarları ve Avrupa karşıtlığı, Rus panslavitleri ile Rus kamuoyu arasında bir duygu birliği meydana getirmiş; bu ise Kırım Savaşı sonrasında Rusya’nın, Avrupa ve Balkanlardaki nüfuzunçıkan Panslavizm, aynı ku devam ettirmesi ve geliştirmesi açısından Panslavizm’i Rusya’nın gündemine taşımıştır.1854 yılında Rusya’da ilk kez resmi olmayan bir şekilde örgütlenme imkanı bulan Panslavizm, 1858’de kurulan Moscow Slavic Benevolent Committee (Moskova Slav Yardım Komitesi)’nin Rus yönetimi tarafından tanınmasıyla resmi nitelik kazanmıştır. Bu Slav örgütlenmesi, Panslavizm’in Rusya’da gelişmesine önemli ölçüde zemin hazırlayacaktır. Fakat, bu dönemde Panslavizm’in, Ruslaştırmayı öngören Panrusizm’e doğru kaydığını söyleyebiliriz. Bununla beraber; Rusya, Avrupa Büyük Devletleriyle, özellikle de Avusturya ile çıkar çatışmasına girmek istemediği için Panslavizm’i açıktan açığa politik bir malzeme haline getirmekten çekinmiştir. Ancak Rusya’da geniş kesimlerce desteklenen ve korunan Panslavizm, daha çok Osmanlı Balkanlarını hedef almış ve Balkanların Osmanlı egemenliğinden çıkışında büyük rol oynamıştır.

Anahtar Kelimeler

Panslavizm, Slav Birliği, Moskova Slav Yardım Komitesi, Slav Etnografik Sergisi