PEYZAJ MİMARLIĞI ANA BİLİM DALINDA YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 65 - 76, 30.06.2025

Dilay Sude Aydemir

https://doi.org/10.53784/peyzaj.1724072

Öz

Bu çalışma, peyzaj mimarlığı anabilim dalında 2018-2024 yılları arasında yazılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik bir analizini sunmaktadır. Çalışmanın amacı, lisansüstü tezlerin belirli periyotlardaki eğilimlerini, akademik ilginin nasıl değiştiğini ve alana dair mevcut bilgi birikimini ortaya koyarak çalışmaların nitelik ve nicelik açısından değerlendirmesinin yapılması ve tezlerde gözlenen eksiklik ve öncelikli konuların belirlenmesiyle önerilerin oluşturulmasıdır. Bu amaçla, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi Elektronik Arşivi (YÖK Tez) veri tabanında yayınlanmış ve izinli durumda olan 1137 lisansüstü tez çalışma kapsamında incelenmiştir. İncelenen tezler; yayınlandıkları yıllara, lisansüstü program türlerine, yayınlandıkları üniversite ve enstitülere, danışman unvanlarına, yayın dillerine, kullanılan yöntemlere ve anahtar kelimelere göre analiz edilerek lisansüstü tezlerin genel eğilimleri tespit edilmiştir. Elde edilen veriler gruplandırılmış, ilgili alt başlıklara göre grafikler oluşturularak sunulmuştur. Bulgular, en fazla çalışmanın 2019 yılında yapıldığı ve yapılan çalışmaların çoğunun yüksek lisans tezi olduğunu, doktora tezlerinin ise daha az sayıda olduğunu göstermektedir. Profesör ve doçentler danışmanlıkta etkin rol üstlenirken, doktor öğretim üyelerinin katkısı sınırlı kalmıştır. Ayrıca, lisansüstü tez yazımında kadın araştırmacılar büyük çoğunluğu oluştururken, erkek araştırmacıların daha düşük bir temsil oranına sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Süleyman Demirel Üniversitesi, Ankara Üniversitesi ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi gibi üniversiteler nicelik açısından öne çıkarken, bazı üniversitelerin lisansüstü tez üretime katkıları sınırlı kalmıştır. Bu ve buna benzer bir çalışmanın peyzaj mimarlığı literatüründe daha önce gerçekleştirilmemiş olması nedeniyle literatürdeki önemli bir boşluğu dolduran bu çalışma sayesinde, hem mevcut lisansüstü tezlerin durumunun anlaşılmasına katkı sağlanmış hem de akademik derinliğini artırmak ve daha fazla araştırmayı teşvik etmek adına gelecek çalışmalara yön gösterecek bir rehber oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Lisansüstü , Bibliyometrik analiz , Peyzaj Mimarlığı , Türkiye

Etik Beyan

Makale araştırma ve yayın etiğine uygun olarak hazırlanmıştır.

BIBLIOMETRIC ANALYSIS OF POSTGRADUATE THESES IN THE DEPARTMENT OF LANDSCAPE ARCHITECTURE

Öz

This study presents a bibliometric analysis of postgraduate theses written between 2018 and 2024 in the department of landscape architecture. The aim of the study is to evaluate the studies in terms of quality and quantity by revealing the trends of postgraduate theses in certain periods, how academic interest has changed and the current knowledge in the field, and to create suggestions by determining the deficiencies and priority issues observed in the theses. For this purpose, 1137 postgraduate theses published and permitted in the National Thesis Center (YÖKThesis) database were examined within the scope of the study. The examined theses were analyzed according to the years they were published, the types of graduate programs, the universities and institutes where they were published, the titles of consultant, the languages of publication, the methods used and the keywords, and the general trends of the graduate theses were determined. The data obtained were grouped and presented by creating graphs according to the relevant subheadings. The findings show that the most studies were conducted in 2019 and most of the studies were master's theses, while the number of doctoral theses is lower. This study fills an important gap in the literature, as this and similar studies have not been conducted before in the landscape architecture literature. This study has contributed to the understanding of the current status of postgraduate theses and has also created a guide to guide future studies in order to increase their academic depth and encourage more research.

Anahtar Kelimeler

Bibliometric analysis , Postgraduate , Landscape Architecture , Turkiye

Kaynakça

• Acar, S. ve Ulutaş, A. (2021). Türkiye’de siber güvenlik konusunda yazılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 93-113.
• Alpaydın, Y. ve Erol, İ. (2017). Türkiye’de eğitim ekonomisi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45, 23-41.
• Altbach, P. G. (1999). The logic of mass higher education. Tertiary Education and Management, 5, 107–124. https://doi.org/10.1023/A:1018716427837
• Altbach, P. G. ve Knight, J. (2007) The ınternationalization of higher education: Motivations and realities. Journal of Studies in International Education, 11, 290-305.
• Ammon, U. (2001). The Dominance of English as a Language of Science: Effects on Other Languages and Language Communities. Berlin, New York: De Gruyter Mouton. https://doi.org/10.1515/9783110869484
• Baki, A. ve Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
• Beşel, F. (2017). Türkiye’de maliye alanında yapılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi (2003-2017). International Journal of Public Finance, 2(1), 27-62.
• Davies, P. (2000). Contributions from Qualitative Research. Davies, H. T., Sandra, M. N. ve Smith P. (Ed.). What works? Evidence-based Policy and Practice in Public Services içinde (s. 291-316), Bristol, UK: Policy Press.
• Demir, G. (2017). Oldenburg’un üçüncü mekân paradigması bağlamında kütüphane mekânının sorgulanması. Bilgi Dünyası, 18(2), 195-223. doi: 10.15612/BD.2017.628
• Doğan, Y. E. ve Küçükerbaş, E. V. (2021). Peyzaj mimarlığı lisansüstü tezlerinde bitki materyali bakımından eğilimler. PEYZAJ - Eğitim, Bilim, Kültür ve Sanat Dergisi, 3(1), 56-63.
• Erkal Aksoy, Y. Ataş, A. N. ve Yılmaz, S. (2022). Ebelik alanında yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 12(2), 285-293. https://doi.org/10.5961/higheredusci.1023106
• Geçici, E. ve Can, A. V. (2022). Muhasebe kalitesi konusu kapsamında Türkiye’de yazılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Journal of Accounting and Taxation Studies, 15(2), 213-245. https://doi.org/10.29067/muvu.980634
• Gül, A. Zengin, M. ve Doğan, D. (2019). Peyzaj mimarlığı lisansüstü bilimsel çalışmalarının Ar&Ge uygulamaları kapsamında irdelenmesi. 50. Yılında Peyzaj Mimarlığı Eğitimi ve Öğretimi Konferansı, (s. 285-297), Düzce.
• Gültekin, Z. ve Turhan, M. (2021). Türkiye’de 1992-2020 tarihleri arasında “mutluluk” başlıklı lisansüstü tezlerin içerik analizi. Journal of Organizational Behavior Review, 3(2), 185-206.
• Gündüz, H. ve Eren, T. (2024). Kent dirençliliği konusunda yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Eskişehir Teknik Üniversitesi - Resilience, 8(1), 73-82.
• Kalaycı, T. (2024). Bibliometric analysis of post-graduate thesis on place attachment in architecture, design and planning disciplines in Turkey. Social Sciences Research Journal, 13(1), 298-306.
• Karaman, S. ve Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 2, 94-114.
• Kehm, B. M., Shin, J. C. ve Jones, G. A. (2018). Conclusion, : Doctoral education and training – A global convergence?. Shin, J., Kehm, B., Jones, G. (Ed.). Doctoral Education for the Knowledge Society, Convergence or Divergence in National Approaches? içinde (s. 237-255). Springer, Cham. doi: 10.1007/978-3-319-89713-4_14
• Kıroğlu, F. ve Ataklı Yavuz, R. (2024). Türkiye’de prekarya konusunda yazılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 19(2), 1-11.
• Kiper, T., Uzun, O. ve Ateş, O. (2022). Quantitative analysis of rural development, ecotourism planning, rural planning studies. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1-18.
• Loyan, Z. ve Çetinkaya, G. (2021). Türkiye’de kadın ve spor başlığı üzerine yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 17-42.
• Öçal, B. (2023). Türkiye’de konteyner taşımacılığı alanında hazırlanan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22(85), 340-360. https://doi.org/10.17755/esosder.1201792
• Özkan, F. ve Gül, A. (2019). Peyzaj mimarlığı ana bilim dalında yapılan doktora tezlerinin irdelenmesi. Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi, 2(1), 14-28.
• Sarı, E. N., Bayraktar, S. ve Ekşi, M. (2023). Peyzaj sözcüğünün farklı bilim alanlarındaki terim kullanımı: lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Avrasya Terim Dergisi, 11(2), 64-94. https://doi.org/10.31451/ejatd.1277073
• Şakar, Ö. ve Ceylan, H. (2025). Türkiye’de kadın yoksulluğu üzerine yazılmış lisansüstü tezlerin içerik analizi. The Journal of Academic Social Science, 161, 326-349.
• Şimşek, N. ve Yaşar, A. (2019). GeoGebra ile ilgili lisansüstü tezlerin tematik ve yöntemsel eğilimleri: bir içerik analizi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 10(2), 290-313. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.450566
• Toptaş, V. ve Gözel, E. (2018). Türkiye’de matematik kaygısı ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Journal of Education, Theory and Practical Research, 4(3), 136-146.
• Yılmaz, S. B. ve Ceylan, S. (2024). Kırsal turizm alanında yazılan lisansüstü tezlerin içerik analizi yöntemiyle incelenmesi. TÜCAUM 2024 Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, (s. 339-353), Ankara.
• Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. (2018). Resmî Gazete, 6 Mart 2018, Sayı: 30352. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/03/20180306-11.htm
• Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (2025). Erişim tarihi: 31.05.2025, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp