ON A BOOKLET DEALING WITH THE “RIGHTEOUS TURKS”

Yıl 2015, Sayı: 32, 225 - 252, 01.10.2015

Öz

This essay is devoted to the in-depth review of a booklet titled“Turkish rescuers. Report on Turks who reached-out to Armenians in1915”, authored by sociologist Taner Akçam and journalist BurçinGerçek. The booklet focuses on, as the authors put it, the Turks who have“displayed a conscientious attitude in 1915 through a variety ofmotivations and approaches.” Despite the booklet’s attempt at beingperceived as a serious work on history, it is fundamentally inaccurate,failing to convince because of a non-scholarly use of sources; some aredistorted, some are not used with the necessary precautions, and othersare neglected. Furthermore, despite the authors attempt to frame the 1915events as a genocide, nowhere in the booklet do the authors present aconvincing case about a genocidal intent from the Ottoman centralgovernment and also about a fundamental contradiction between thepositive actions of local authorities such as Celâl Bey and Faik Ali Beyon one side, the Committee for Union and Progress regime of the OttomanEmpire on the other side. As a result, this booklet cannot be consideredas an example for proper historical research

Anahtar Kelimeler

relocation, Armenians, Celâl Bey, Faik Ali Bey, Cemal Paşa, Talat Paşa

(“HAKKANİYETLİ TÜRKLER” ÜZERİNE BİR KİTAPÇIKLA İLGİLİ DEĞERLENDİRME)

Öz

Bu makale, sosyolog Taner Akçam ve gazeteci Burçin Gerçektarafından yazılan “Turkish rescuers. Report on Turks who reached-outto Armenians in 1915” (“Türk Kurtarıcılar. 1915’te Ermenilere YardımElini Uzatan Türkler Hakkında Rapor”) başlıklı kitapçığı derin birincelemeye tabi tutmaktadır. Yazarların tabiriyle, kitapçık “1915’te çeşitlihareketleri ve yaklaşımlarıyla vicdanlı bir tutum sergilemiş olan” Türklereodaklanmaktadır. Ciddi bir tarih çalışması gibi gözükme çabalarınarağmen, kitapçık aslında özünde hatalı bilgi ve beyanatlar içeren birçalışmadır. Çalışma, kaynakların akademik kurallara aykırı bir şekildekullanılmasından dolayı inandırıcılıktan da yoksundur; zira bazıkaynaklar çarpıtılmakta, bazıları gerekli açıklamalar yapılmadankullanılmakta, bazı kaynaklar ise göz ardı edilmektedir. Dahası, yazarların1915 olaylarını soykırım olarak yansıtma çabalarına rağmen, kitapçığın hiçbiryerinde Osmanlı merkezi hükümetinin soykırım yapma niyeti içerisinde olmuşolduğunu inandırıcı bir şekilde ortaya koyan savlar öne sürülmemiştir. Kitaptaaynı zamanda Celâl Bey ve Faik Ali Bey gibi yerel yetkililerin olumludavranışlarıyla, Osmanlı İmparatorluğunun İttihat ve Terakki Cemiyetiyönetimi arasında mühim bir tezat olduğunu inandırıcı bir şekilde ortaya koyansavlara da yer verilmemiştir. Tüm bunların sonucu olarak, bu kitapçığındüzgün bir tarihsel araştırma çalışması olarak nitelendirilmesi mümkündeğildir

Anahtar Kelimeler

sevk ve iskân, Ermeniler, Celâl Bey, Faik Ali Bey, CemalPaşa, Talat Paşa