“ALLAH” VE “MUHAMMED” İSİMLERİNİN TÜRKÇELEŞTİRİLMESİ SÜRECİNDE SES VE ANLAM DEĞİŞİMLERİNİ TAHLİL DENEMESİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 12, 289 - 300, 31.12.2020

M.muhsin Kalkışım

Öz

“Tanrı”, Türklerin Müslüman olmadan önce ilahlarına yaygın olarak verdikleri addır. “Mehmet” ise “Muhammed” isminin fonolojik olarak bozulmuş bir versiyonudur. “Allah” ve “Muhammed” isimleri, 20. yüzyıldaki Türkçeleştirme sürecinde bazı ses ve anlam değişikliklerine maruz kalmıştır. Bu çalışmada, Türklerin Müslüman olduktan sonra ortaya koyduğu metinler (11. yüzyıl-20. yüzyıl) taranarak “Allah” ve “Muhammed” isimlerinin ne denli kullanıldığı tahlil edilmeye ve bazı yenilikçilerin “Tanrı” ve “Mehmet” isimlerinde ısrar etmelerinin arka planında yatan semantik yaklaşım ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçeleştirme, Allah, Muhammed, Tanrı, Mehmet

Kaynakça

• Akyüz, K. vd. (1990). Fuzûlî Divanı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Arat, R. R. (1951). Atebetü’l-Hakâyık. Edib Ahmed b. Mahmud Yüknekî. İstanbul: TDK Yayınları.
• Arat, R. R. (2008). Kutadgu Bilig. Yusuf Has Hacib. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Ayan, H. (1981). Cevrî. Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Divanının Tenkidli Metni, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• Banarlı, N. S. (1983). Resimli Türk Edebiyâtı Târihi. İstanbul: MEB Yayınları.
• Levend, A. S. (2011). Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri. Ankara: Dil Derneği Yayınları.
• Muallim Nâcî. (1306). Muhammed Muzaffer Mecmû’ası. İstanbul: Asuderyan Şirket-i Mürettibiyye Matbaası.
• Vatandaş, C. (2015). Cumhuriyet’in Tarihi. İstanbul: Pınar Yayınları.
• Yûsuf Has Hâcib. (1993). Kutadgu Bilig (Kahire Nüshası). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Yüce, N. (1993). Mukaddimetü’l-Edeb. Ankara: TDK Yayınları.