Gazetecilerin Perspektifinden Halkla İlişkiler Uygulayıcıları: Konya Örneği

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 328 - 358, 30.12.2023

Kahraman Kağan Kaya , Mehmet Nejat Özüpek

https://doi.org/10.34086/rteusbe.1341010

Öz

Medyayla ilişkiler, basın mensuplarına gönderilen metinlerin haber olabilmesi için planlanan ve hayata geçirilen faaliyetleri içermektedir. Gazetecilerin kararlarını kuruluşun yararına olacak biçimde vermesi ise bu sürecin başarılı bir şekilde işleyebilmesi noktasında zorunluluk göstermektedir. Araştırmanın amacı, basın mensuplarının halkla ilişkiler uygulayıcılarına yönelik algısını derinlemesine öğrenebilmek, böylece pratikte ortaya çıkan sorunları saptayabilmektir. Çalışmada, yarı yapılandırılmış görüşme tercih edilmiştir. Araştırmanın evrenini, Konya’nın merkez ilçelerinde, günlük ve basılı yayın yapan on bir gazetede çalışan ve halkla ilişkiler uygulayıcıları ile ilişki ve iletişim sürecini yürüten, ayrıca eşik bekçiliği görevini üstlenen basın mensupları oluşturmaktadır. Görüşmelerden elde edilen bulgular, Gazetecilerin Perspektifinden Geleneksel Mecralarda Medyayla İlişkiler, Gazetecilerin Perspektifinden Dijital Ortamlarda Medyayla İlişkiler ve Gazetecilerin Perspektifinden Halkla İlişkiler Uygulayıcıları ve Gazeteciler Arasındaki İlişki Modelleri olmak üzere üç başlık altında analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Halkla İlişkiler, Medyayla İlişkiler, Gazeteciler, Halkla İlişkiler Uygulayıcıları, Konya

Public Relations Practitioners from the Perspective of Journalists: The Case Of Konya

Öz

Media relations includes the activities planned and actualized so that the texts sent to the members of the press become news. It is imperative for the journalists to make their decisions in a way that will benefit the organization in order to this process to work successfully. The aim of the research is to learn in depth the perception of the members of the press towards the public relations practitioners, thus to determine the problems that arise in practice. In the study, semi-structured interview was preferred. The population of the research consists of members of the press who work in eleven daily and printed newspapers in the central districts of Konya, carry out the relationship and communication process with public relations practitioners, and also undertake the duty of gatekeepers. The findings obtained from the interviews were analyzed under three headings: Media Relations in Traditional Channels from the Perspective of Journalists, Media Relations in Digital Mediums from the Perspective of Journalists, and Relationship Models between Public Relations Practitioners and Journalists from the Perspective of Journalists.

Anahtar Kelimeler

Public Relations, Media Relations, Journalists, Public Relations Practitioners, Konya

Kaynakça

• Akbulut, D. (2016). Halkla ilişkiler ve gazetecilik sektörleri ilişkisi bağlamında haber kaynağı olarak basın bültenleri. İletişim Çalışmaları Dergisi, 2(1), 1–24.
• Alfonso, G.-H., & Miguel, R. de V. (2006). Trends in online media relations: Webbased corporate press rooms in leading international companies. Public Relations Review, 32(3), 267–275.
• Alikılıç, Ö. A. (2011). Halkla ilişkiler 2.0: Sosyal medyada yeni paydaşlar, yeni teknikler. Efil.
• Aydede, C. (2004). Profesyonel bir ilişki: Medya ve halkla ilişkiler. Rota.
• Bakırcı, Ç. M. (2011). Ortak yaşam (simbiyoz) nedir ve nasıl evrimleşmiştir? 12 Temmuz 2022 tarihinde https://evrimagaci.org/ortak-yasam-simbiyoz-nedir-ve-nasil-evrimlesmistir-84 adresinden erişildi.
• Bentele, G., & Nothhaft, H. (2008). The intereffication model: Theoretical discussions and empirical research. A. Zerfass, B. van Ruler, & K. Sriramesh (Ed), Public relations research: European and international perspectives and innovations içinde (s. 33–47). VS Verlag für Sozialwissenschaften.
• Biber, A. (2007). Halkla ilişkilerde temel kavramlar. Nobel.
• Bland, M., Theaker, A., & Wragg, D. (2005). Effective media relations: How to get results. Kogan Page
• Budak, G., & Budak, G. (2010). İmaj mühendisliği vizyonundan halkla ilişkiler. Barış.
• Campbell, R., Martin, C. R., & Fabos, B. (2012). Media & culture: An introduction to mass communication. Bedford/St. Martin’s.
• Canöz, K., & Canöz, N. (2020). Halkla ilişkiler. Palet.
• Cohen, B. C. (1993). The press and foreign policy. Institute of Governmental Studies.
• Curtin, P. A. (1999). Reevaluating public relations information subsidies: Market- driven journalism and agenda-building theory and practice. Journal of Public Relations Research, 11(1), 53–90.
• Çamdereli, M. (2000). Ana çizgileriyle halkla ilişkiler. Çizgi.
• Çöklü, Y. E. (2004). Halkla ilişkilerde medya yönetimi: Yeni iletişim teknolojileriyle. Set-Systems.
• Davis, A. (2003). Promotional times: The growth of public relations. S. Cottle (Ed.), News, public relations and power içinde (s. 27–42). Sage.
• Deutsch, K. W. (1952). On communication models in the social sciences. The Public Opinion Quarterly, 16(3), 356–380.
• DiCicco-Bloom, B., & Crabtree, B. F. (2006). The qualitative research interview. Medical Education, 40(4), 314–321.
• Duğan, Ö. (2019). Gelenekselden sosyal medyaya halkla ilişkiler yazarlığı. Literatürk.
• Duke, S. (2002). Wired science: Use of world wide web and e-mail in science public relations. Public Relations Review, 28(3), 311–324.
• Erdoğan, İ. (2012). Pozitivist metodoloji ve ötesi: Araştırma tasarımları, niteliksel ve istatistiksel yöntemler. Erk.
• Erdoğan, İ., & Alemdar, K. (2010). Öteki kuram: Kitle iletişim kuram ve araştırmalarının tarihsel ve eleştirel bir değerlendirmesi. Erk.
• Ertekin, Y. (1986). Halkla ilişkiler. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
• Esrock, S. L., & Leichty, G. B. (1999). Corporate world wide web pages: Serving the news media and other publics. Journalism & Mass Communication Quarterly, 76(3), 456–467.
• Evans, T. (2010). We are all in pr now. British Journalism Review, 21(2), 31–36.
• Fröhlich, R. (2008). Political public relations: Research on its success and its influence on german media coverage. A. Zerfass, B. van Ruler, & K. Sriramesh (Ed.), Public relations research: European and international perspectives and innovations içinde (s. 193–204). VS Verlag für Sozialwissenschaften.
• Gandy, O. H. (1982). Beyond agenda setting: Information subsidies and public policy. Ablex. Gazete ilk sayfaları - Basın ilan kurumu - İlan bilgi sistemi. 22 Şubat 2023 tarihinde https://gazete.bik.gov.tr/Uygulamalar/GazeteIlkSayfalar?kapsam=yerel&il=62 adresinden erişildi.
• Göksel, A. B. (1990). Halkla ilişkiler. Tanık.
• Göksel, A. B., & Yurdakul, N. B. (2002). Temel halkla ilişkiler bilgileri. Ege Üniversitesi.
• Güngör, N. (2020). İletişim: Kuramlar ve yaklaşımlar. Siyasal.
• Gürüz, D. (2010). Halkla ilişkiler teknikleri. Ege Üniversitesi.
• Hennink, M., & Kaiser, B. N. (2022). Sample sizes for saturation in qualitative research: A systematic review of empirical tests. Social Science & Medicine, 292(114523).
• Hill, L. N., & White, C. (2000). Public relations practitioners’ perception of the world wide web as a communications tool. Public Relations Review, 26(1), 31–51.
• Holtz, S. (2002). Public relations on the net: Winning strategies to inform and influence the media, the investment community, the government, the public, and more! AmaCom.
• Ihlen, Ø., & Pallas, J. (2014). Mediatization of corporations. K. Lundby (Ed.), Mediatization of communication içinde (s. 423–441). De Gruyter Mouton.
• Jefkins, F. (1995). Public relations techniques. Butterworth-Heinemann.
• Jo, S. (2003). The portrayal of public relations in the news media. Mass Communication and Society, 6(4), 397–411.
• Kalender, A. (2008). Halkla ilişkiler: Kavramlar, tanımlar ve uygulama alanları. A. Kalender & M. Fidan (Ed.), Halkla ilişkiler içinde (s. 11–47). Tablet.
• Kazancı, M. (2013). Kamuda ve özel kesimde halkla ilişkiler. Turhan.
• Kent, M. L., & Taylor, M. (2002). Toward a dialogic theory of public relations. Public Relations Review, 28(1), 21–37.
• Kent, M. L., & Taylor, M. (2003). Maximizing media relations: A web site checklist. Public Relations Quarterly, 48(1), 14–18.
• Kohl, S. (2000). Getting attention: Leading-edge lessons for publicity and marketing. Butterworth-Heinemann.
• Lang, K., & Lang, G. E. (1981). The mass media and voting. M. Janowitz & P. M. Hirsch (Ed.), Reader in public opinion and mass communication içinde (s. 327–340). The Free Press.
• Lattimore, D., Baskin, O., Heiman, S. T., & Toth, E. L. (2012). Public relations: The profession and the practice. McGraw-Hill.
• Macnamara, J. (2009). Journalism and pr: beyond myths and stereotypes to transparency and management in the public interest. 20 Mart 2023 tarihinde https://www.academia.edu/830291/Journalism_and_PR_Beyond_Myths_and_Stereotypes_to_Transparency_and_Management_in_the_Public_Interest adresinden erişildi.
• Macnamara, J. (2014). Journalism–pr relations revisited: The good news, the bad news, and insights into tomorrow’s news. Public Relations Review, 40(5), 739–750.
• Marken, G. A. (1995). Getting the most from your presence in cyberspace. Public Relations Quarterly, 40(3), 36–37.
• Marken, G. A. (1998). The internet and the web: The two-way public relations highway. Public Relations Quarterly, 43(1), 31–33.
• Okay, A., & Okay, A. (2015). Halkla ilişkiler ve medya. Derin.
• Okay, A., & Okay, A. (2018). Halkla ilişkiler: Kavram, strateji ve uygulamaları. Der.
• Oktay, M. (1996). Halkla ilişkiler mesleğinin iletişim yöntem ve araçları. Der.
• Öksüz, B., & Özel, E. K. (2015). Gazeteciler ve halkla ilişkiler uygulamacıları arasındaki gergin ilişkinin kodları: Gazeteciler ve halkla ilişkiler uygulamacıları üzerine bir araştırma. Selçuk İletişim Dergisi, 9(1), 22–54.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. Sage.
• Peltekoğlu, F. B. (2014). Halkla ilişkiler nedir? Beta.
• Qu, S. Q., & Dumay, J. (2011). The qualitative research interview. Qualitative Research in Accounting & Management, 8(3), 238–264.
• Ragas, M. W. (2012). Issue and stakeholder intercandidate agenda setting among corporate ınformation subsidies. Journalism & Mass Communication Quarterly, 89(1), 91–111.
• Sayımer, İ. (2008). Sanal ortamda halkla ilişkiler. Beta.
• Scott, D. M. (2022). The new rules of marketing & pr: How to use content marketing, podcasting, social media, ai, live video, and newsjacking to reach buyers directly. John Wiley & Sons.
• Seitel, F. P. (2017). The practice of public relations. Pearson Education.
• Shin, J.-H., & Cameron, G. T. (2005). Different sides of the same coin: Mixed views of public relations practitioners and journalists for strategic conflict management. Journalism & Mass Communication Quarterly, 82(2), 318–338.
• Stanev, V. (2011). Mass media vs pr: Interaction or conflict of interests? Trakia Journal of Sciences, 9(3), 161–168.
• Stewart, C. J., & Cash, W. B. (2018). Interviewing: Principles and practices. McGraw-Hill Education.
• Stewart, S. (2004). Media training 101: A guide to meeting the press. John Wiley & Sons.
• Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Sage.
• Şahin, Ç. (2010a). Veri toplama teknikleri. R. Y. Kıncal (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 121–179). Nobel.
• Şahin, Ç. (2010b). Verilerin analizi. R. Y. Kıncal (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 181–217). Nobel.
• Tarhan, A. (2007). Halkla ilişkilerde tanıma ve tanıtma aracı olarak internet: Belediyelerin web sayfaları üzerine bir analiz. Selçuk İletişim Dergisi, 4(4), 75–95.
• Tarhan, A. (2013). Halkla ilişkilerde medyayla ilişkiler: Medya çalışanlarının görüşleri üzerine bir saha araştırması. E-Journal of New World Sciences Academy, 8(2), 226–251.
• Tarhan, A. (2014). Medyayla ilişkilerde kurumsal web sayfalarının kullanımı: Halkla ilişkiler odaklı bir değerlendirme. Selçuk İletişim Dergisi, 8(2), 61–89.
• Theaker, A. (2006). Halkla ilişkilerin el kitabı (M. Yaz (Çev.)). MediaCat.
• Tortop, N. (1993). Halkla ilişkiler. Yargı.
• Ülger, B. (2003). İşletmelerde iletişim ve halkla ilişkiler: The big business. Der.
• Üzün, C. (1995). Kar amacı gütmeyen kuruluşlar ve halkla ilişkiler. Yeniyol.
• Verčič, D., & Verčič, A. T. (2016). The new publicity: From reflexive to reflective mediatisation. Public Relations Review, 42(4), 493–498.
• Verhoeven, P. (2016). The co-production of business news and its effects: The corporate framing mediated-moderation model. Public Relations Review, 42(4), 509–521.
• Wehmeier, S. (2008). Intereffication approach in public relations. W. Donsbach (Ed.), The international encyclopedia of communication içinde (s. 2354– 2358). Blackwell.
• Wells, B., & Spinks, N. (1999). Media relations: Powerful tools for achieving service quality. Managing Service Quality: An International Journal, 9(4), 246–256.
• White, C., & Raman, N. (1999). The world wide web as a public relations medium: The use of research, planning, and evaluation in web site development. Public Relations Review, 25(4), 405–419.
• Wilcox, D. L. (2005). Public relations writing and media techniques. Pearson Education.
• Yayınoğlu, P. E. (2013). Gazetecilik ve halkla ilişkiler mesleği: Mücadele mi, iş birliği mi? Türkmen.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
• Zerfass, A., Verčič, D., & Wiesenberg, M. (2016). The dawn of a new golden age for media relations?: How pr professionals interact with the mass media and use new collaboration practices. Public Relations Review, 42(4), 499–508.
• Zikmund, W. G., & d’Amico, M. (2002). Effective marketing: Creating and keeping customers in an e-commerce world. South-Western.
• Zoch, L. M., & Molleda, J.-C. (2006). Building a theoretical model of media relations using framing, information subsidies, and agenda-building. C. Botan & V. Hazleton (Ed.), Public relations theory II içinde (s. 279–309). Lawrence Erlbaum Associates.