OKUL YÖNETİCİLERİNİN ATANMALARI SÜRECİNE İLİŞKİN OKUL MÜDÜRLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 129 - 145, 30.01.2023

Ali Özdoğan

Öz

Bu araştırmada, okul yöneticilerinin atanmalarında kullanılan yöntemlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla mevcut okul yöneticilerinin görüş düşünce ve önerileri, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılarak ortaya koyulmuştur. Araştırmanın çalışma grubu, İstanbul’un çeşitli ilçelerinde görev yapan; farklı sendikalara üye olan ve hiçbir sendikaya üye olmayan toplam 8 okul müdüründen oluşmaktadır. Çalışmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme formuna dayalı dokümanlar kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde nitel bir analiz yöntemi olan “içerik analizi”; analiz tekniklerinden ise betimsel analiz ve doküman analizi uygulanmıştır. Katılımcıların görüşleri ışığında, yönetici atamada kullanılacak araçların ve süreçlerin tespitinde farklı düşüncelere sahip oldukları sonucuna varılmıştır. Yapılan görüşmelerde katılımcı yöneticilerin kendi atanma şekillerini destekleyen olumlu yorum yaptıkları sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticileri, okul müdürü, yönetici nitelikleri, eğitim yönetimi, yönetici görevlendirme ve atama, School administrators, school principal, administrator qualifications, educational administration, administrator appointment and assignment

OPINIONS OF SCHOOL PRINCIPLES ON THE PROCESS OF APPOINTMENT OF SCHOOL HEADQUARTERS

Öz

In this study, it is aimed to evaluate the methods used in the appointment of school administrators. For this purpose, the opinions, thoughts and suggestions of the current school administrators were revealed by using the phenomenology pattern, one of the qualitative research methods. The study group of the research consists of 8 school principals working in various districts of Istanbul, members of different unions and non-union members. The data of the study were obtained by using documents based on semi-structured interview form. “Content analysis”, which is a qualitative analysis method in the analysis of research data; Among the analysis techniques, descriptive analysis and document analysis were applied. In the light of the opinions of the participants, it was concluded that they had different opinions in determining the tools and processes to be used in the appointment of managers. In the interviews, it was concluded that the participant managers made positive comments supporting their own appointment.

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticileri, okul müdürü, yönetici nitelikleri, eğitim yönetimi, yönetici görevlendirme ve atama, School administrators, school principal, administrator qualifications, educational administration, administrator appointment and assignment

Kaynakça

• Ağaoğlu, E., Altınkurt, Y., Yılmaz, K. & Karaöse, T. (2012). Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya ili). Eğitim ve Bilim, 37(164), 60-70.
• Aqdamy, G, M. (2016). İlkokul Müdürlerini Seçme, Atama ve Yetiştirme Politika ve Uygulamalarına İlişkin Karşılaştırmalı Bir Araştırma. (Doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aslan, N. (2009). Avrupa Birliği Ülkelerinde ve Türkiye’de Okul Yöneticilerinin Yetiştirilme ve Atanmalarının Karşılaştırılması ve Bir Model Önerisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Aslanargun, E. (2011). Türkiye’de okul yönetimi ve atama yönetmelikleri. Yeni Dünya Akademi Dergisi, 2(3), 23-32.
• Aytaç, T. (2000). Okul merkezli yönetim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balcı, A. (2003). Türkiye’de eğitim yöneticisi ve eğitim müfettişi yetiştirme uygulamaları: Sorunlar ve öneriler. Çağdaş eğitim sistemlerinde öğretmen yetiştirme. Ankara: Tekışık Yayıncılık.
• Balcı, A. (2005). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü. Ankara: Tek Ağaç Eylül Yayıncılık.
• Dayıoğlu, Ş. (2015). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Okullara Yönetici Atama Kriterleri Konusunda Okul Yöneticilerinin Görüşleri: İstanbul İli Örneği. (Yüksek lisans tezi). Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Doğan, A. (2019). Türk Eğitim Sisteminde Yönetici Atama Yönetmeliği ve Liyakat Sistemine Eğitim Yöneticilerinin Bakış Açıları: Bir Durum Çalışması. (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Erdoğan, İ. (2004). Okul yönetimi öğretim liderliği. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Erdoğan, İ. (2008). Eğitim ve okul yönetim. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Gülşen, C. & Dayıoğlu, Ş. (2015). Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullara yönetici atama kriterleri konusunda okul yöneticilerinin görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), 12281238. Gürsel, M. (2003). Okul Yönetimi. Konya: Eğitim Kitabevi.
• Karataş, İ. H. & Karayaman, S. (2020). Okul yöneticisi yetiştirme programı (OYYP): bir yöntem ve içerik önerisi. İstanbul: Öncü Okul Yöneticileri Derneği Yayınları.
• Karataş, İ. H., Radmard, S., Öksüz Gül, F., Varol, N., & Dağ, Ş. (2019). Türkiye okul yöneticileri raporu 2019. İstanbul: Öncü Okul Yöneticileri Derneği Yayınları.
• Karataş, İ.H. (2022), Türkiye’de okul yöneticiliğinin açmazları. Okul Yönetimi,1(1), 9-18.
• Meb. (2021). http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_egıtım_vızyonu.pdf (Erişim Tarihi: 15/05/2021) Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik. (2009, 13 Ağustos). Resmî Gazete (Sayı: 27318). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr /eskiler/2009/08/20090813-2.htm
• Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik. (2010, 15 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı: 27724). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/05/20100515-2.htm
• Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik. (2013, 04 Ağustos). Resmî Gazete (Sayı: 28573). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/08/20130804-11.htm
• Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Yönetmeliği. (2007, 13 Nisan). Resmî Gazete (Sayı: 26492). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2007/04/20070413-6.htm
• Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Yönetmeliği. (2008, 24 Nisan). Resmî Gazete (Sayı: 26856). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2008/04/20080424-4.htm
• Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme Görevlendirme Yönetmelik. (2021, 5 Şubat). Resmî Gazete (Sayı: 31386). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/02/20210205-1.htm
• Millî Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (2018, 13 Ocak). Resmî Gazete (Sayı: 30300). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/01/20180113-17.htm Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği. (2017, 22 Nisan). Resmî Gazete (Sayı: 30046). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170422-6.htm
• Oyman, N. & Turan, S. (2014). Yeni atanan okul yöneticilerinin okul müdürlüğüne hazırlık ve yetiştirilme programlarına ilişkin düşünceleri. Turkish Journal of Educational Studies, 1(1), 1-31.
• Özmen, F. & Kömürlü, F. (2010). Eğitim örgütlerine yönetici seçme ve atamada yaşanan sorunlar ve yönetici görüşleri temelinde çözüm önerileri. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 2(1), 25-33.
• Polat, S. & Kurtgöz, E. (2022). İlk defa yönetici atama değerlendirme kriterlerine ilişkin öğretmen ve yönetici görüşlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 80-95.
• Şişman, M. (2012). Eğitim ekonomisi ve planlaması. Ankara: Pegem Akademi.
• Tetik, S. (2011). Okul Yöneticisi Yetiştirme Sürecinde Mentorluğu Kullanmaya İlişkin Nitel Bir Çalışma. [Yüksek lisans tezi]. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Töremen, F. & Kolay, Y. (2003). İlköğretim okulu yöneticilerinin sahip olması gereken yeterlikler. Milli Eğitim Dergisi, 160.
• Türkel, S. (1981). Yönetim kavramının analitik bir değerlemesi ve çağdaş yönetim şizofrenisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 1 (1), 39-56.
• Ünal, S. (2009). İlköğretim okul yöneticilerinin okullarında motivasyonu sağlama etkinlikleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (7), 1-8.
• Üstün, A. & Bayar, K. (2017). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Üstün, A. & Gürlek, M. (2022). Okul müdürlerine göre okul yöneticisi atamalarında karşılaşılan sorunlar ve olası çözüm öneriler. International Academic Social Resources Journal, 7(38), 624-631. Yayıncılık.
• Yazıcı, T. & Topalak, Ş. (2013). Yaratıcı düşünme becerisinin müzik öğretiminde kullanılırlığı ile ilgili öğretmen görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırma Dergisi,1(3), 20-30.
• Yeloğlu, D. (2008). Eğitim kurumlarına yönetici seçme ve atamaya ilişkin okul yöneticilerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, Ş. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin
• Yıldırım, V. Y. (2018). Öğretmen, öğrenci ve velilerin ortaokul düzeyinde verilen günlük ödevler hakkındaki görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 47(220), 201-224.
• Yin, R. K. (2017). Durum çalışması araştırması uygulamaları. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.