Training, Qualifications, Duties, Authorities and Responsibilities of Occupational Physicians: A Modified e-Delphi Analysis Study

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 61 - 76, 31.03.2024

Nazal Akel , Zehra Gök Metin , Esat Hoşgönül , Ali Naci Yıldız

https://doi.org/10.25279/sak.1139069

Öz

Introduction: There are gaps in the legal regulations in determining the training, duties, powers and responsibilities of workplace physicians, whose main duties are preventive medicine. Aim: It is aimed to amend the legislation by creating a consensus text on the duties, powers and responsibilities, training, personal rights of OP (Occupational Physician) in our country. Materials and Methods: Modified e-Delphi techniques were used. The research group consisted of 56 experienced OP, faculty members working on occupational health and safety (OHS) issues, and experts working on OHS legislation. Qualitative content analysis was performed in the first round, and mean, standard deviation, median, and mode values were calculated based on the answers to the 5-point Likert questions in the second round. Strongly agreed and agreed opinions with a frequency of 80% and above constituted the consensus text. Results: The issues such as the lack of knowledge and awareness about OHS, being uncertainty in the job description of OP, inadequate inspections, lack of organization, insufficient of OP’s training, unsuitable social and physical conditions in the working environment, uncertainty of personal rights were emphasized in the study. The following suggestions were provided: strengthening professional associations and organizations; arranging continuous in-service training; improving working conditions; standardizing remuneration; protecting personal rights; prioritizing preventive medicine; acting jointly as all stakeholders; universities; ministries and professional organizations. Conclusions and Suggestions: Regarding working conditions of OP, it was emphasized that regulations and inspections should be carried out to have a standard for OHS units and to prevent commercial competition in JOHSCs.

Anahtar Kelimeler

Delphi study, Occupational health, Occupational safety, Physicians

İşyeri Hekimlerinin Eğitimleri, Nitelikleri, Görev, Yetki ve Sorumlulukları: Modifiye e-Delphi Analizi Çalışması

Öz

Giriş: Başlıca görevleri koruyucu hekimlik olan işyeri hekimlerinin eğitimleri, görev, yetki ve sorumlulukların belirlenmesinde yasal düzenlemelerde boşluklar olduğu dikkat çekmektedir. Amaç:Bu araştırmada ülkemizde işyeri hekimlerinin görev,yetki ve sorumlulukları,eğitimleri,özlük hakları konularında uzlaşı metni oluşturarak mevzuat değişikliğine katkı sağlamak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: İki tur Modifiye e-Delphi tekniği kullanılmıştır.Araştırma grubu deneyimli işyeri hekimleri,iş sağlığı ve güvenliği(İSG) konularında çalışan öğretim üyeleri ve İSG mevzuatına yönelik çalışmalar yürüten 56 uzmandan oluşmuştur. Birinci turda nitel içerik analizi,ikinci turda 5’li Likert sorulara verilen yanıtlar üzerinden ortalama,standart sapma,medyan, mod değerleri hesaplanmıştır.Kesinlikle katılınan ve katılınan, sıklığı %80 ve üzeri olan görüşler uzlaşı metnini oluşturmuştur. Bulgular:Bu çalışmada İSG’ye ilişkin bilgi düzeyi ve farkındalığın yetersizliği,işyeri hekimlerinin görev tanımında yetersizlik olması,denetimlerin yetersizliği,örgütlenme eksikliği,işyeri hekimlerinin eğitimlerinin yetersiz olduğu,çalışma ortamındaki sosyal ve fiziki şartların uygun olmaması,özlük haklarının belirsizliği konuları vurgulanmıştır.Mesleki dernek ve örgütlenmenin güçlendirilmesi,sürekli hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesi,çalışma koşullarının iyileştirilmesi,ücretlendirmede standart düzenleme getirilmesi,özlük haklarının korunması,koruyucu hekimlik özelliğinin ön planda tutulması,üniversiteler, bakanlıklar ve meslek örgütleri gibi tüm paydaşların ortak hareket etmesi önerileri sunulmuştur. Sonuç ve Öneriler: Çalışmada iş yeri hekimlerinin çalışma koşullarına yönelik İş Sağlığı ve Güvenliği Birimlerinin standardının olması ve OSGB’lerde ticari rekabet olmaması için düzenleme ve denetim yapılmasına vurgu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İş sağlığı, Delphi tekniği, Hekimler, İş güvenliği

Kaynakça

• Beyan, A.C. (2021) Dünyada işyeri hekimliği. İçinde A.H. Çımrın, A.C. Beyan & H. Bahadır (Eds.) Teoriden pratiğe işyeri hekimliği (1. baskı, ss. 2-13). İstanbul Tıp Kitabevi.
• Bilir, N. & Yıldız, A.N. (2014). İş sağlığı ve güvenliği. Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Cole, T. R., & Carlin, N. (2009). The suffering of physicians. The Lancet, 374(9699), 1414- 1415.
• Demou, E., Lalloo, D., & Macdonald, E. B. (2018). Differences in opinions of occupational physicians on the required competencies by field of practice: results of an international Delphi study. BMC medical education, 18(1), 1-12.
• Doğrul, Z.(2021). Risk ve tehlike, İçinde A.H. Çımrın, A.C. Beyan & H. Bahadır (Eds.) Teoriden pratiğe işyeri hekimliği (1. baskı, ss. 154-160). İstanbul Tıp Kitabevi.
• Gökgöz, G., Uyar, R. E., & Yıldız, A. N. (2019) İşyeri Hekimlerinin İleri Mesleki Eğitim İhtiyaçları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 28(2), 77-86.
• Guidotti, T. L., & Cowell, J. W. (1997). The changing role of the occupational physician in the private sector: the Canadian experience. Occupational medicine, 47(7), 423-431.
• Harber, P., Rose, S., Bontemps, J., Saechao, K., Liu, Y., Elashoff, D., & Wu, S. (2010). Occupational medicine practice: activities and skills of a national sample. Journal of occupational and environmental medicine, 1147-1153.
• Hoşgönül, E. (2021). İşyeri hekiminin işbirliği görevi, İçinde A.H. Çımrın, A.C. Beyan & H. Bahadır (Eds.) Teoriden pratiğe işyeri hekimliği (1. baskı, ss. 34-45). İstanbul Tıp Kitabevi.
• Hugenholtz, N. I., De Croon, E. M., Smits, P. B., Van Dijk, F. J., & Nieuwenhuijsen, K. (2008). Effectiveness of e-learning in continuing medical education for occupational physicians. Occupational Medicine, 58(5), 370-372. İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik. (2013). T.C. Resmî Gazete, 28713, 20 Temmuz 2013. Karakaya, T., Sandal, A.S., Yıldız, A.N. (2020). İş sağlığı ve güvenliği insan gücü ve eğitimleri. İçinde A.N. Yıldız & A. Sandal (Eds.), İş sağlığı ve güvenliği meslek hastalıkları (ISBN: 978-975-491-506-568 ss.139-166). Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Keeney, S., Hasson, F., & McKenna, H. (2006). Consulting the oracle: ten lessons from using the Delphi technique in nursing research. Journal of advanced nursing, 53(2), 205-212.
• Lalloo, D., Demou, E., Stevenson, M., Gaffney, M., & Macdonald, E. B. (2017). Comparison of competency priorities between UK occupational physicians and occupational health nurses. Occupational and Environmental Medicine, 74(5), 384-386.
• Lalloo, D., Demou, E., Kiran, S., Cloeren, M., Mendes, R., & Macdonald, E. B. (2016). International perspective on common core competencies for occupational physicians: a modified Delphi study. Occupational and environmental medicine, 73(7), 452-458.
• Lunt, J., Fox, D., Bowen, J., Higgins, G., Crozier, S., & Carter, L. (2007). Applying the biopsychosocial approach to managing risks of contemporary occupational health conditions: scoping review. HSE HSL/2007/24. Retrieved from Health and Safety Laboratory website: http://www. hse. gov.uk/research/hsl_pdf/2007/hsl0724. pdf.
• Macdonald, E. B., Ritchie, K. A., Murray, K. J., & Gilmour, W. H. (2000). Requirements for occupational medicine training in Europe: a Delphi study. Occupational and environmental medicine, 57(2), 98-105
• Merchaoui, I., Chouchène, A., Bouanène, I., Chaari, N., Zrafi, W., Henchi, A., ... & Amri, C. (2017). Préoccupations de carrière chez les médecins de travail des groupements de Médecine de travail en Tunisie. Pan African Medical Journal, 27(1).
• Merriam S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev. Ed.). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Mescioğlu, C., Susmuş, T., & Baripoğlu, Ö. (2003). İşyeri Hekimliği Uygulamaları Ve Türk Tabipleri Birliği’nin Yetkileri Üzerine Hukuki Görüşler. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 4(14), 23-37.
• Mori, K. (2018). Current status and issues for the role of occupational health physicians in Japan. JMA journal, 1(1), 15-21.
• Moriguchi, J., Ikeda, M., Sakuragi, S., Takeda, K., Muto, T., Higashi, T., ... & van Dijk, F. J. (2010). Activities of occupational physicians for occupational health services in small-scale enterprises in Japan and in the Netherlands. International archives of occupational and environmental health, 83(4), 389-398.
• Persechino, B., Fontana, L., Buresti, G., Rondinone, B. M., Laurano, P., Fortuna, G., . & Iavicoli, S. (2017). Collaboration of occupational physicians with national health system and general practitioners in Italy. Industrial health, 55(2), 180-191.
• Prasad, B. D. (2008). Content analysis. Research methods for social work, 5, 1-20.
• Reetoo, K. N., Harrington, J. M., & Macdonald, E. B. (2005). Required competencies of occupational physicians: a Delphi survey of UK customers. Occupational and environmental medicine, 62(6), 406-413.
• Sandal, A., Ecin, S.M., Koyuncu, A., Yıldız, A.N.( 6-9 Mayıs 2018). Evaluation of occupational medicine sub-specialty education programs in Turkey [Bildiri]. The Ministry of Labour and Social Security 9th International Congress on Occupational Safety and Health.
• Şahin, A. E. (2001). Eğitim araştırmalarında delphi tekniği ve kullanımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(20).
• Şahin, Z.(2021). İşyeri hekiminin işverene rehberliği, İçinde A.H. Çımrın, A.C. Beyan & H. Bahadır (Eds.) Teoriden pratiğe işyeri hekimliği (1. baskı, ss. 54-58). İstanbul Tıp Kitabevi.
• T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı - İş Sağlığı Ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (t.y.). İş Sağlığı ve Güvenliği Kayıt, Takip ve İzleme Programı İsg- Katip. Erişim tarihi: Mart 21, 2022, https://isgkatip.ailevecalisma.gov.tr/Logout.aspx.
• T.C. Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı. (t.y.). Calışma Yaşamında Sağlık Gozetimi Rehberi. Erişim tarihi: Mart 23, 2022, http://www.isgip.gov.tr/wpcontent/uploads/2015/11/isgip_saglik_gozetimi_rehberi1.pdf.
• T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – İşyeri Hekimliği Temel Eğitim Programı. Erişim tarihi: Mart 23, 2022, https://www.csgb.gov.tr/medias/3832/ihtemelegitimprogramlari.doc.
• T.C. Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı (t.y.).İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Çalışma Rehberi, Erişim tarihi: Mart 22, 2022, ,https://www.csgb.gov.tr/isggm/hizmetlerimiz/yayinlar.
• TTB-İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kolu, (2019). Araştırma: Ortak Sağlık Ve Güvenlik Biriminde Çalışan Hekimlerin Çalışma Koşulları Ve Yaşadıkları Sorunlar. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi (MSG), 18(68-69).
• TUK. (2019). İş ve Meslek Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı v.2.3 2018., Erişim tarihi: Şubat 3, 2022, https://tuk.saglik.gov.tr/Eklenti/28265/0/isvemeslekhastaliklariilerlemeraporudoc-v21pdf.pdf.
• White, P. (Ed.). (2005). Biopsychosocial medicine: An integrated approach to understanding illness. Oxford University Press, USA.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma (6. baskı). Seçkin Yayınları.
• Yıldız, AN, Şahan, C. (2020). İş sağlığı ve güvenliği temel kavramlar. İçinde A.N. Yıldız & A. Sandal (Eds.), İş sağlığı ve güvenliği meslek hastalıkları (ISBN: 978-975-491-506-8, ss.19-67) Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• 4857 Sayılı İş Kanunu (2003). T.C. Resmî Gazete, 25134, 10 Haziran 2003.
• 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu. (2012). T.C. Resmî Gazete, 28339, 20 Haziran 2012.