İLKÖĞRETİM OKULU YÖNETİCİLERİNİN İLETİŞİM SÜRECİNDE YAŞADIKLARI PROBLEMLER

Yıl 2009, Sayı: 18, 99 - 123, 09.05.2013

Türkan Argon Demet Zafer

Öz

Communication process is started and is determined the structure by school manager in schools. Communication skills which are appeared school managers’ personality traits, act important role to determine communication process of school and impress personnel’s behavior. From time to time problems can appear from various sources, as; managers, teachers, school structures or communication channel chosen in schools. Therefore communication process can not be well and there can be various communication problems in schools. This study aims to investigate the problems of managers assigned as managers and deputy managers during communication process in primary schools. In the study, the qualitative data were collected through semi-structured interviews held with seven primary school managers who are working in the Bakırköy province of İstanbul selected via purposeful sampling technique in the fall semester of
2008-2009 academic year. For the analysis of the data collected through semi-structured interviews, content analysis technique was used. The findings of the study indicated that the managers both assigned as principals and deputy managers have almost similar communication process and problems to each other.

Anahtar Kelimeler

Primary Schools, Manager, Communication Process

İLKÖĞRETİM OKULU YÖNETİCİLERİNİN İLETİŞİM SÜRECİNDE YAŞADIKLARI PROBLEMLER

Öz

Okullarda iletişim sürecini başlatan ve yapısını belirleyen kişi okul yöneticisidir.
Okul yöneticilerinin kişisel özellikleri arasında yer alan iletişim becerileri, okulun iletişim
süreçlerini belirlemede ve üyelerin okuldaki davranışlarını etkilemede son derece önemli
rol oynamaktadır. Zaman zaman okullarda yöneticilerden, öğretmenlerden, okulun
yapısından ya da seçilen kanallardan dolayı çeşitli sorunlar yaşanmakta bu sebeple iletişim
süreci iyi işlemeyip aksaklıklar ortaya çıkabilmektedir. Bu araştırmada da ilköğretim
okullarında asaleten ve vekaleten çalışan yöneticilerin iletişim sürecinde yaşadıkları
problemler belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada nitel veriler amaçlı örnekleme yolu
izlenerek İstanbul ili Bakırköy İlçesi’nde görev yapan yedi ilköğretim okulu yöneticisiyle
yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmelerle 2008-2009 öğretim yılı güz döneminde
toplanmıştır. Görüşmeler esnasında elde edilen veriler, içerik analizi tekniği ile
çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda hem asaleten hem de vekaleten görev yapan
yöneticilerin okullarda yaşadıkları iletişim süreci ve problemlerinin birbirine benzer
olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim Okulu, Yönetici, İletişim Süreci

Kaynakça

• AKAN, D. & SAĞIR, M. & GÖKSOY, S. (2009). “Bölgelere Göre Denetim Hizmetlerinin Yürütülmesinde İlköğretim Müfettişlerinin Stratejik Yönetim Yaklaşımına İlişkin Görüşleri”.Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 8(2), Sayfa: 447 -477
• ALTUNIŞIK, R. & COŞKUN, R. & BAYRAKTAROĞLU, S. & YILDIRIM, E. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, SPSS Uygulamalı. Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• BAŞARAN, İ. E. (2000). Eğitim Yönetimi Nitelikli Okul. Feryal Matbaası, Ankara.
• BAŞYİĞİT, A. (2006). “Örgütsel İletişimin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• BİLGİÇ, A. S. (2006). “Örgütsel İletişim Ve Bir Uygulama”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• BULUÇ, B. (2007). “İlk Ve Ortaöğretim Kurumlarında Okul Yöneticilerinin Bilgilendirme İşlevini Gerçekleştirme Düzeyleri”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. Cilt: 5(1), Sayfa: 1-23.
• BURSALIOĞLU, Z. (2005). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• CELEP, C. (2000). Eğitimde Örgütsel Adanma Ve Öğretmenler. Anı Yayıncılık, Ankara.
• CEMALOĞLU, N. (2002). “Öğretmen Performansının Artırılmasında Okul Yöneticisinin Rolü”. Milli Eğitim Dergisi, Sayı: 153-154.
• ÇUBUKLU, Z. & DÖNDAR, İ. (2003). “Okul Yöneticilerinin İletişim Becerilerine İlişkin Öğretmenlerin Algı Ve Beklentileri”. Milli Eğitim Dergisi, Sayı:157.
• DEMİR, K. (2003). Örgütlerde İletişim Yönetimi. K. Demir ve C. Elma, (Ed.), Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar: Uygulamalar Ve Sorunlar(2 Basım) içinde (135-161). Anı Yayıncılık, Ankara.
• DİCLELİ, A. B.ve AKAYA, S. (2000). Konuşa Konuşa. Mess Yayınları, İstanbul.
• DURĞUN, S. (2006). “Örgüt Kültürü Ve Örgütsel İletişim”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt III, Sayı II, Sayfa:112-132.
• EKİZ, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem Ve Metotlarına Giriş. Anı Yayıncılık, Ankara.
• EREN, E. (2003). Yönetim Ve Organizasyon. Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş, İstanbul.
• FİLİZ, A. (2005). Yönetim Ve Yönetime Katılım Kavramları. Katılımcı Yönetim. Alındığı adres: http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=533, indiriliş tarihi: 10.02.2009.
• GÜMÜŞELİ, A.İ. (2007). Demokrasiyi Öğrenme Ve Yaşama Geçirme: Avrupa Konseyi
• Demokratik Yurttaşlık Eğitimi Projesi Demokratik Okul Yönetimi Modeli. Alındığı adres: indiriliş tarihi: 16.02.2009.
• GÜRGEN, H. (1997). Örgütlerde İletişim Kalitesi. Der Yayınları, İstanbul.
• ENSARİ, H. (1999). 21. Yüzyıl Okulları İçin Toplam Kalite Yönetimi (Birinci Baskı). Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• KARASAR, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık, Ankara.
• KARAGÖZ, B. K. (2006). “Okul Yöneticilerinin Yönetim Süreçleri Açısından Karşılaştıkları Problemler”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• KARİP, E. (2003). Çatışma Yönetimi. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• KUŞ, E. (2003). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri. Anı Yayıncılık, Ankara.
• KAĞITÇIBAŞI, Ç. (1988). İnsan Ve İnsanlar. Evrim Yayınları, İstanbul.
• KARADAG, E & CALISKAN, N (2008). Interactıon And Communıcatıon In The Process Of Education And Shared Common Area In The Classroom. College Student Journal, Page: 123-128.
• KAVAK, B. & VATANSEVER, N. (2007). “Hizmet Sektöründe Hizmet İçi İletişim Bileşenleri ve İşgören Verimliliği Üzerindeki Etkileri: Ankara’daki Beş Yıldızlı Otel İşgörenlerinin Düşünceleri”. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 2
• KAYA, Y. K. (1999). Eğitim Yönetimi: Kuram Ve Türkiye’deki Uygulama. Bilgi Yayıncılık, Ankara.
• KÜÇÜKAHMET, L. & ATAMAN, A. & ÇALIK, T. & ALTINTAŞ, E. (2001). Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar. Nobel Yayıncılık, Ankara.
• MARTIN, D.; Rich, C. & Gayle, B. M. (2004). Humor Works: Communication Style And Humor Functions in Manager/Subordinate Relations. The Southern Communication Journal. 69, 3. Page: 209-222.
• ÖZDEMİR, S. ve SEZGİN, F. “Etkili Okullar ve Öğretim Liderliği”. Sosyal Bilimler Dergisi. http://yordam.manas.kg/ekitap/pdf/Manasdergi/sbd/sbd3/sbd-3-16.pdf
• ÖZGAN, H. & ASLAN, N. (2008). “İlköğretim Okul Müdürlerinin Sözlü İletişim Biçiminin Öğretmenlerin Motivasyonuna Etkisinin İncelenmesi”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt: 7(1). Sayfa: 190-206
• SUMMAK, M. S. ve ÖZGAN, H. (2007). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yönetim Süreçlerini Kullanma Etkinlikleri İle Bazı Duygusal Sosyal Ve Ruhsal Yeterlilikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 5(2), 261-288.
• TİTREK, O. (2007). IQ’dan EQ’ya Duyguları Zekice Yönetme. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• ŞİMŞEK, Y. (2005). Okul Müdürlerinin İletişim Becerileri İle Okul Kültürü Arasındaki İlişki. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları; No. 94, Eskişehir.
• TAYMAZ, H. (2001) İlköğretim Ve Ortaöğretim Okul Müdürleri İçin Okul Yönetimi. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• TAYMAZ, H. (2000). Okul Yönetimi (Beşinci Baskı). Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• TÖREMEN, F. & KOLAY, Y. (2003). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Sahip Olması Gereken Yeterlikler”. Milli Eğitim Dergisi. Sayı: 160. alındığı adres: http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/160/toremen-kolay.htm
• TÖREMEN, F. ve M. KARAKUŞ. (2008). “Okullarda İşleri Kolaylaştırma Çabası: Okul Yönetiminde Kolaylaştırıcı Liderlik”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 7(.25), 1-11.Alındığı adres: http://www.esosder.org/dergi/25001-011.pdf
• YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YILDIRIM, N & ASLAN, B. (2008). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yeterlikleri İle Öğrenme Stillerine İlişkin Bir Araştırma (Tokat İli Örneği)”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. Bahar-2008 C.7 S.24 (238-255).
• PROBLEMS OF SCHOOL MANAGERS İN COMMUNICATION
• PROCESS AT PRİMARY SCHOOLS (A QUALİTATİVE RESEARCH) Türkan ARGON Demet ZAFER