FARKLI PROGRAMLARDAKİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI: RİZE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2010, Sayı: 20, 30 - 42, 09.05.2013

Fatih Camadan Ahmet Duysak

Öz

Bu araştırmada, farklı programlardaki öğretmen adaylarının öğretmenlik
mesleğine yönelik tutumları karşılaştırılmıştır. Çalışma, Rize Üniversitesi Eğitim
Fakültesinde öğrenim gören 180 Sınıf, 101 İlköğretim Matematik, 42 Din Kültürü ve
Ahlak Bilgisi, 33 Fen Bilgisi ve 30 Sosyal Bilgiler öğretmenliği programı birinci sınıf
öğrencisi olmak üzere toplam 386 kişiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, Özgür
(1994) tarafından geliştirilen Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği
kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 17,0 programından yararlanılmış ve t-testi
ile ANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, tutum ölçeğinde Sosyal Bilimler
(Sınıf, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Sosyal Bilgiler) alanı öğretmenlik
programlarındaki öğretmen adaylarının, Fen Bilimleri(İlköğretim Matematik, Fen
Bilgisi) alanındakilere göre daha yüksek puanlar aldıkları görülmüştür. Sınavsız
öğrenci alan liselerden mezun olan öğretmen adaylarının, sınavla öğrenci alan
liselerden mezun olanlara göre daha olumlu tutumları olduğu bulunmuştur. Ayrıca
kız öğretmen adaylarının erkek öğretmen adaylarına göre öğretmenlik mesleğine
yönelik daha olumlu tutumlara sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen
adaylarının öğrenim gördükleri programını tercih etme sırasına bağlı olarak ise
tutum puanlarının anlamlı şekilde farklılaşmadığı ortaya çıkmıştır. Öğrencilere
yapılan mesleki rehberlik çalışmalarında öğrencilerin tutumları göz ardı
edilmemelidir. Ayrıca eğitim fakültelerinde öğretmenlik mesleğine ilişkin olumlu
tutumlar kazandırılmasına yönelik faaliyetlerin artırılmasının yararlı olacağı
düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Adayı, Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum

COMPARING PRE-SERVICE TEACHERS’ ATTITUDES IN THE DIFFERENT PROGRAMS TOWARD TEACHING PROFESSION IN TERMS OF DIFFERENT VARIABLES: EXAMPLE OF RIZE UNIVERSITY

Öz

This research aims to compare the pre-service teachers’ attitudes in the different programs toward teaching profession in terms of different variables. This study was performed with a total of 386 students; 180 Primary, 101 Mathematics, 42 Religious Culture and Moral Knowledge, 33 Science, and 30 Social Studies Departments which were all first grade students at the Faculty of Education in Rize University. The Attitude Scale towards Teaching Profession (Özgür, 1994) was used as data gathering instrument. Statistical analyses of the data done with SPSS 17.0
and margin of error was accepted as .05. t-test and ANOVA were utilized in data analyzing. Results of the research revealed that scores of students’ attitudes towards teaching profession in the field of Social Science (Primary, Religious Culture and Moral KnowledgeandSocial Studies) were higher than Science(Science and Mathematics) students’. The scores of the students those were graduated from high schools accepting students without entrance examination were higher than the scores of those were graduated from high schools accepting students with entrance examination. The scores of female students were higher than male students’ however there wasn’t significant difference according to their department order which they preferred at the entrance examination. Students’ attitudes shouldn’t to take into consideration in vocational guidance. Moreover, increasing the activities in order to improve positive attitudes towards teaching profession at the faculty of educations can be effective. 

Anahtar Kelimeler

Pre-Service Teachers, Attitudes Towards Teaching Profession

Kaynakça

• Ada, S. ve Ünal, S. (1999). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Yayın No:13, Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Döner Sermaye İsletmesi Matbaası. İstanbul.
• Akpınar, E. Yıldız, E. ve Ergin. Ö. (2006). “Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları”Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 56–62.
• Bayhan, P. (2009). İlköğretim Okulları Birinci Kademe Sınıf Öğretmenlerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ile İş Doyumları Arasındaki İlişki,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Baysal, A.C. (1980), Tutum Kavramına Kuramsal ve Uygulamalı Bir Yaklaşım ve İşletmelerde İşle İlgili Tutumlar Üzerine Bir Araştırma Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çakır, Ö., Kan A. ve Sünbül, Ö. (2006) “Öğretmenlik Meslek Bilgisi ve Tezsiz Yüksek Lisans Programlarının Tutum ve Özyeterlik Açısından Değerlendirilmesi”Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, 36-47
• Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi”H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73.
• Çetin, S. Çetin, F., (2006), “Anadolu Öğretmen Liseleri ve Bu Liselerden Mezun Olmuş Eğitim Fakültesi Öğrencileri Üzerine Bir İnceleme”Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 1-12.
• Çetinkaya, R. (2007). Türkçe Öğretmen Adaylarının Yeterlilik Algıları ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal bilimler enstitüsü, Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı, Konya.
• Çeliköz, N. ve Çetin F. (2004), “AÖL Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarını Etkileyen Etmenler”Milli Eğitim Dergisi, Cilt:32, Sayı:162, 136- 145.
• Derman, A., Özkan, E., Altuk Gödek, Y. ve Mülazimoğlu, İ. (2008), “Kimya Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi” Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt:9, Sayı:2, 113-127.
• Duman, T. (2002). “Öğretmenlik Mesleği” Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Cilt:3, Sayı:3, 86-97.
• Erdem, A.R., Gezer, K. ve Çokadar, H. (2005). “Ortaöğretim Fen-Matematik ve Sosyal Alanlar Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları” 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, 471-477. Denizli
• Güçlü, N. (2000), “Öğretmen Davranışları”Milli Eğitim Dergisi, Sayı: 147. Ankara.
• Güleçen, S., Cüro, E. ve Semerci, N. (2008) “Anadolu Öğretmen Lisesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:18, Sayı:1, 139-157.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Dokuzuncu Basım. Ankara: Nobel Yayınları.
• Morris, C. G. (2002). Psikolojiyi Anlamak. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Özgür, Fatma Nezihe (1994). Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutum, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Pratkanis, A. R. and Greenwald, A. G. (1989). “A Sociocognitive Model of Attitude Structure And Function”, Advances in Experimental Social Psychology, 22, 245-285.
• Şen, B. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Tutumları ile Öğrenme ve Ders ÇalışmaStratejileri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tavşancıl, E. (2005), Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Ankara: Nobel Yayınları.
• 2010-ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu, http://www.osym.gov.tr/belge/1-12076/2010-osys-yerlestirme-yuksekogretim programları ve kont.html(20 Şubat 2011).