İç Mekân Tasarımında Değişken Akustik Tasarım Yaklaşımları

Yıl 2025, Sayı: 36, 17 - 38, 27.06.2025

Sevgi Aslantaş , Pelin Yıldız

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1540857

Öz

Teknolojik gelişmelerin getirdiği dönüşümlerin yansımasıyla iç mekânların çok işlevli kullanımı yaygınlaşmakta, mekânın işlevine uygun işitsel konfor koşullarının sağlanması yönelik yürütülen iç mekân akustik tasarımın artık birden fazla işleve göre k kurgulanması gerekmektedir. literatürde iç mimarlık alanında bu konuya değinilmemesini problem edinen çalışma, birden fazla işlevin akustik koşullarının aynı iç mekânda farklı uygulama yaklaşımlarıyla çözümlenmesini sağlayan değişken akustik tasarıma odaklanmaktadır. Çalışmada önce literatür taraması yapılarak dört değişken akustik tasarım yaklaşımı ortaya konulmuştur. Sonra, belirlenen bu yaklaşımların nasıl kullanıldığı uygulanmış üç proje üzerinden doküman analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda iç mekânlarda farklı işlevlerin değişen akustik parametre değerlerinin, hangi değişken akustik tasarım yaklaşımlarının birlikte kullanımı ile çözümlendiği ortaya konulmuştur. Çalışmanın verilerinin çok işlevli iç mekânlar tasarlanırken tasarımcılar tarafından kullanılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Değişken Akustik Tasarım , Çok İşlevli İç Mekan Tasarımı , Değişken Akustik Tasarım Yaklaşımları

Kaynakça

• Aslantaş, S. (2020). Değişken Akustik Tasarım (629308). [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Asselineau, M. (2015). Building Acoustics. CRC Press
• Barron, M. (2010). Auditorium Acoustics and Architectural Design (4th ed.). London and New York: Spon Press.
• Çalışkan, Mehmet. (2011). Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi’nin Akustik Özellikleri. Mimarlık Dergisi. 37. URL’si. http://mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=373&RecID=2654
• Egan, M. D. (2007). Architectural acoustics. USA: J.Ross Publishing.
• Ergin, D. (2014). Gelişen Teknoloji Işığında Performans Mekânlarında İşitsel Konfor Gereksinimleri ve Akustik Tasarım Yaklaşımlar (378444). [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Ermann, M. (2015). Architectural Acoustics Illustrated. Wiley.
• Eşmebaşı, M. (2019). Slot-perforated panel system proposal for varıable acoustıc solutions (599007). [Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Everest, F.A. (2001). Master Handbook of Acoustics (4 Edition). USA: McGraw Hill Companies, Inc.
• Everest, F. A., & Pohlmann, K. C. (2009). Master Handbook of Acoustics (5. Edition). USA: McGraw-Hill Companies, Inc.
• Gonda, F. (2006). National Concert Hall in the Palace of Arts, Budapest. Structural Engineering International journal. 1, 15-17.
• Holden, M. (2016). Acoustics of Multi-Use Performing Arts Centers. CRC Press.
• Kayan, H. Z., & Tekin, Ç. (2013). İç Mekânda İşitsel Konfor Ve Estetik. 3. Ulusal İç Mimarlık Sempozyumu. 210-221.
• Kendall, S. (2006). An Introduction to Open Building: Harnessing Industry for a Dynamic and People-Centered Built Environment. INO Symposium. [Sunum]. Bern.
• Long, M. (2014). Architectural Acoustics (2.Edition). Boston: Elsevier Academic Press.
• Rougier, C., & Schmich, I. (2010). Contrôlé actif de l’acoustique du "Palace des Arts", Miskolc, Hongrie. 10ème Congrès Français d'Acoustique. Lyon
• Sak, R., Şahin-Sak, İ., Öneren Şendil, Ç. & Nas, E. (2021). Bir Araştırma Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online), 4(1), 227 - 250. URL’si http://doi.org/10.33400/kuje.843306
• Seven, Y. (2020). Mevcut tip kültür merkezlerinde yer alan çok amaçlı salonların değişken akustik konfor koşullarının iyileştirilmesine yönelik bir yöntem önerisi, uygulanması ve sınanması (629673). [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Türkmen, R. (2013). Oditoryumlarda Akustik Performansın İyileştirilmesine Yönelik Tasarım Parametrelerinin Geliştirilmesi ve Bir Örneklem (442393). [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• TDK, 2024. Türk Dil Kurumu
• Özturan, Ö. (2010). Teknolojik Gelişmelerin İç Mekan Biçimlenişine Etkisi. Tasarımda Genç Bakışlar, 125-137. URL’si. https://www.icmimarlikdergisi.com/wp-content/uploads/2015/05/M00325.pdf
• YÖKTEZ, 2024. Yüksek Öğretim Kurumu Tez Merkezi
• İNTERNET KAYNAKLARI
• URL-1: Figueras Seating | Seats provider and movable seating solutions Erişim tarihi: 23.06.2024, saat: 23.00.
• URL- 2. https://www.aassm.org.tr/tr/buyuksalon/36/1 Erişim tarihi: 23.06.2024, saat: 23.00.
• URL-3: Adnan Saygun Sanat Merkezi (sofito.com.tr) Erişim tarihi 16.06.2024, saat: 12.00.
• URL-4: https://zda.hu/hu/zda-project/muveszetek-palotaja-budapest/ Erişim tarihi: 23.06.2024, saat: 23.00.
• URL-5: https://www.mupa.hu/en/about/the-building/bela-bartok-national-concert-hall Erişim tarihi: 23.06.2024, saat: 23.00.
• URL-6. Bartók Béla Nemzeti Hangversenyterem | Kultúra | Épületek | Kitervezte.hu Erişim tarihi: 23.06.2024, saat: 23.00.
• URL-7. BARTÓK BÉLA NEMZETI HANGVERSENYTEREM - PDF Free Download (docplayer.hu) Erişim tarihi: 23.06.2024, saat: 23.00.
• GÖRSEL KAYNAKLAR
• Görsel 1: Aslantaş, S. (2020). Değişken Akustik Tasarım (629308). [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi] [Tablo]
• Görsel 2. Yapı Sisteminde Değişkenlik Kavramının İrdelenmesi (Kendall, 2006, s.13). [sunum bildiri]
• Görsel 3. Hareketli Asma Tavan Uygulamaları. a) Bütünsel, b) Parçalı, c) Açılabilir-Kapanabilir (Aslantaş, 2020, s.38). [çizim]
• Görsel 4. Sahne Bölümündeki Orkestra Kabuğu ve Sahne Önü Duvarı (Egan, 2007, s. 139) [çizim]
• Görsel 5. Yankı Odası Planı (Ermann, 2015, s.70) [çizim]
• Görsel 6. Figueras Seating | Seats provider and movable seating solutions Erişim tarihi: 23.06.2024, saat: 23.00.
• Görsel 7. Duvarda akustik emilimi değiştiren Perdeler (Everest and Pohlmann, 2009, s. 278). [çizim]
• Görsel 8. Hareketli Panel Uygulama Çeşitleri (Everest ve Pohlmann, 2009, s. 280-287). [çizim]
• Görsel 9. AASSM Büyük Salonu Sahne Asansörü Kullanımı Plan (a), Kesit (b), sahne asansörü (A) ve koltuk arabası (B) (Çizim: Tozkoparan Mimarlık)
• Görsel 10. [Fotoğraf]Adnan Saygun Sanat Merkezi (sofito.com.tr) Erişim tarihi 16.06.2024, saat: 12.00.
• Görsel 11. Bartók Béla Nemzeti Hangversenyterem | Kultúra | Épületek | Kitervezte.hu
• Görsel 12. Bartók Béla Nemzeti Hangversenyterem | Kultúra | Épületek | Kitervezte.hu
• Görsel 13. Bartók Béla Nemzeti Hangversenyterem | Kultúra | Épületek | Kitervezte.hu
• Görsel 14. Salonun Sahne Bölümündeki Aktif Hücre Yerleşimi (Rougier ve Schmich, 2010, s. 3). [Fotoğraf]
• Görsel 15. Palace des Arts'taki CARMEN Sisteminin Akustik Konfigürasyonları (Rougier ve Schmich, 2010, s. 3). [Tablo]
• Görsel 16. İncelenen projelerde Kullanılan Değişken Akustik Tasarım yaklaşımları [Tablo]