THE CULTURAL AND SOCIAL ROLE OF THE PIANO IN THE OTTOMAN PERIOD

Yıl 2025, Sayı: 36, 333 - 350, 27.06.2025

Feride Deniz Özdamar

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1706649

Öz

In this research, the cultural and social impact of the piano instrument on society during the Ottoman period was examined. In this context, it has been investigated how the Ottoman dynasty was introduced to the piano, which dynasty members played and showed interest in this instrument, how the people of that period reacted to the piano, how it affected education and professions, and how women found their place in this transformation. In the study, data were collected through written sources such as books, theses, articles, and papers written on the subject, and the obtained information was synthesized, and the social and cultural changes experienced with the piano during the Ottoman period were explained. As a result of the research, it was concluded that the piano was a very important symbol in the westernization process during the Ottoman period, and that it was accepted as a symbol of social status and a cultural symbol of westernization, apart from being just an instrument in society.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Empire , Westernization in the Ottoman Empire , Music , Piano , Piano in the Ottoman Empire

Osmanlı Döneminde Piyano Çalgısının Kültürel ve Sosyal Rolü

Öz

Bu araştırmada, Osmanlı döneminde piyano çalgısının toplum üzerindeki kültürel ve sosyal etkisi incelenmiştir. Bu bağlamda; Osmanlı hanedanının piyano ile nasıl tanıştığı, hangi hanedan üyelerinin bu entstrümanı çaldığı ve ilgi gösterdiği, o dönem yaşayan halkın piyanoya nasıl tepki verdiği, eğitim ve meslek alanlarını nasıl etkilediği ve kadınların bu dönüşümde kendilerine nasıl yer buldukları araştırılmıştır. Araştırma nitel yöntem çerçevesinde yapılandırılmış olup, tarihi araştırma modeli kullanılarak gerçekleşmiştir. Araştırmada veriler, konu ile ilgili yazılmış, kitap, tez, makale ve bildiri vb. yazılı kaynaklar aracılığıyla toplanmış, ulaşılan bilgiler sentezlenerek, Osmanlı döneminde piyano ile beraber yaşanan sosyal ve kültürel değişim açıklanmıştır. Araştırma sonucunda piyanonun, Batılılaşma sürecinde oldukça önemli bir sembol olduğu anlaşılmakla birlikte, sosyal bir statü simgesi ve batılılaşmanın kültürel bir sembolü olarak kabul edildiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Devleti , Osmanlı' da Batılılaşma , Müzik , Piyano , Osmanlı' da Piyano

Kaynakça

• Alpagut, U. (Ed.). (2020). Piyanonun Osmanlı’daki Serüveni. (1.Baskı). Nobel Akademi Yayıncılık.
• Alumur, A. (2022). Serveti Fünun Dönemi Türk Romanında Batılılaşmanın Sembolü Olarak Piyano (758026). [Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü].
• Filiz, H. Ş. (2023). Osmanlı Devleti’ nde müzik kültürüne genel bir bakış. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (1), 1-12.
• Güven, G. (2010). Piyanonun Gelişimi ve Teknik Yönden Romantik Dönemin Sonuna Kadar İncelenmesi (280861). [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Güzel, A. (2020). XIX. Yüzyılda Sultanın Mülkünde Piyano (642014). [Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Güzel, A. (2021). XIX. yüzyılda piyano ve Osmanlı kadını. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 8 (1), 246-261. Karakaya, Ö. Y. (2018). Bir Kültürel Sermaye Birikim Aracı Olarak Piyano (519871). [Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Karasar, N. (2024). Bilimsel Araştırma Yöntemi (39. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kayalı, B. (2013). Piyanonun Türk Musikisi İcra ve Kuramına Etkisinin Değerlendirilmesi (358312). [Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Koçak, B. (2007). Geleneksel Türk Sanat Müziğinin Piyano İle İcrasında Kullanılan Süsleme Teknikleri (211815). [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Küçümen, F.C. (2018). 19. yüzyıl Osmanlı sarayında batı müziği formlarında eser yazan kadın besteciler. Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi, 1 (1), 44-50.
• Lostar, H. (2025). Batılılaşma Döneminde Osmanlı Sarayında Müzik ve Kurumsal Kimliğe Etkisi (1. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Tonger, S. K. (2013). Piyanonun Türk Kültüründe Uyumunun, Eğitim Fakülteleri Bünyesinde İncelenmesi (349001). [Doktora Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Özden, E. (2020). Osmanlı Maarifi’ nde Musiki (2. Baskı). Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Uçan, A. (2005). Türk Müzik Kültürü (2. Baskı). Evrensel Müzikevi.
• GÖRSEL KAYNAKLAR Görsel 1: Alpagut, U. (Ed.). (2020). Piyanonun Osmanlı’daki Serüveni. (1.Baskı). Nobel Akademi Yayıncılık, s.10-11.
• Görsel 2: Alpagut, U. (Ed.). (2020). Piyanonun Osmanlı’daki Serüveni. (1.Baskı). Nobel Akademi Yayıncılık, s.38.
• Görsel 3: Alpagut, U. (Ed.). (2020). Piyanonun Osmanlı’daki Serüveni. (1.Baskı). Nobel Akademi Yayıncılık, s.10-11.