Psikoterapiyi Erken Bırakma: Bir Gözden Geçirme

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 4, 18 - 34, 31.10.2021

Fadile Zeynep Çavuş

Öz

Bu çalışma, psikoterapi sürecinde yaygın olarak karşılaşılan ve önemli bir engel olarak değerlendirilen psikoterapiyi erken bırakma durumunun alan yazında gerçekleştirilen çalışmalar kapsamında değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Alan yazın incelendiğinde, psikoterapiyi erken bırakmaya ilişkin ortak bir tanımın bulunmadığı görülmektedir. Bununla birlikte alan yazında psikoterapiyi erken bırakmada danışana, terapiste, danışan-terapist ilişkisine ve terapiye dair pek çok faktörün etkisinin bulunduğuna yönelik çalışmalar yer almaktadır. Tüm bu bilgilerden yola çıkılarak bu çalışmada öncelikle psikoterapiyi erken bırakmaya ilişkin tanımlamalara yer verilmiş, daha sonra psikoterapiyi erken bırakmanın ne kadar yaygın olduğu, erken bırakmada hangi faktörlerin etkili olduğu, erken bırakmanın sonuçları ve bu sorunu önlemeye yönelik çeşitli stratejiler alan yazında yer alan çalışmalar kapsamında incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Psikoterapiyi erken bırakma, Erken sonlandırma, psikoterapi

Kaynakça

• Anderson, K. N. (2015). Premature termination of outpatient psychotherapy: Predictors, reasons, and outcomes (Unpublished doctoral dissertation). University of Nebraska.
• Bados, A., Balaguer, G., & Saldaña, C. (2007). The efficacy of cognitive-behavioral therapy and the problem of drop-out. Journal of Clinical Psychology, 63(6), 585–592. doi: 10.1002/jclp.20368
• Baekeland, F., & Lundwall, L. (1975). Dropping out of treatment: A critical review. Psychological Bulletin, 82(5), 738–783. doi: 10.1037/h0077132
• Barrett, M. S., Chua, W. J., Crits-Christoph, P., Gibbons, M. B., & Thompson, D. (2008). Early withdrawal from mental health treatment: Implications for psychotherapy practice. Psychotherapy (Chicago, III.), 45(2), 247–267. doi: 10.1037/0033-3204.45.2.247
• Beckham, E. E. (1992). Predicting patient dropout in psychotherapy. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 29(2), 177–182. doi: 10.1037/0033-3204.29.2.177
• Björk, T., Björck, C., Clinton, D., Sohlberg, S., & Norring, C. (2009). What happened to the ones who dropped out? Outcome in eating disorder patients who complete or prematurely terminate treatment. European Eating Disorders Review, 17(2), 109–119. doi: 10.1002/erv.911
• Buyruk-Genç, A., Amanvermez, Y., Zeren, Ş. G., & Erus, M. S. (2019). Erken ayrılıklar: Çevrimiçi ve yüz yüze psikolojik danışmayı yarıda bırakma. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 9(4), 1001–1030. doi: 10.14527/pegegog.2019.032
• Dahlsgaard, K. K., Beck, A. T., & Brown, G. K. (1998). Inadequate response to therapy as a predictor of suicide. Suicide & Life-Threatening Behavior, 28(2), 197–204. doi: 10.1111/j.1943-278X.1998.tb00639.x
• DuBrin, J. R., & Zastowny, T. R. (1988). Predicting early attrition from psychotherapy: An analysis of a large private-practice cohort. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 25(3), 393–408. doi: 10.1037/h0085361
• Egan, J. (2005). Dropout and related factors in therapy. The Irish Psychologist, 32(2), 30.
• Farber, B. A. (1983). Psychotherapists’ perceptions of stressful patient behavior. Professional Psychology: Research and Practice, 14(5), 697–705. doi:10.1037/0735-7028.14.5.697
• Garfield, S. L. (1989). Giving up on child psychotherapy: Who drops out? Comment on Weisz, Weiss, and Langmeyer. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 57(1), 168–169. doi: 10.1037/0022-006X.57.1.168
• Geldard, K., & Geldard, D. (2017). Ergenler ve gençlerle psikolojik danışma-proaktif yaklaşım (3. Baskı). M. Pişkin (Çev.). Ankara: Nobel Yayınları.
• Gülüm, İ. V. (2018). Psikoterapistlerin farkındalığı ve olası olumsuz psikoterapi sonuçları: Sorun kaynakları ve çözüm önerileri. Nesne Psikoloji Dergisi, 6(13), 465–483.
• Gülüm, İ. V. (2015). Psikoterapinin yarıda bırakılması (PYB) ve terapötik ittifakın niteliksel olarak incelenmesi: seans içi hasta-terapist etkileşimleri ile pyb’yi öngörebilmek mümkün mü? Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hackney, H., & Cormier, S. (2008). Psikolojik danışma ilke ve teknikleri: Psikolojik yardım süreci el kitabı. Tuncay Ergene ve Seher Aydemir Sevim (Çev). Mentis Yayıncılık.
• Hatchett, G. T., & Park, H. L. (2003). Comparison of four operational definitions of premature termination. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 40(3), 226–231. doi: 10.1037/0033-3204.40.3.226
• Kazdin, A. E., Holland, L., & Crowley, M. (1997). Family experience of barriers to treatment and premature termination from child therapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 65(3), 453–463. doi: 10.1037/0022-006X.65.3.453
• McMurran, M., Huband, N., & Overton, E. (2010). Non-completion of personality disorder treatments: A systematic review of correlates, consequences, and interventions. Clinical Psychology Review, 30(3), 277–287. doi: 10.1016/j.cpr.2009.12.002
• Melville, K. M., Casey, L. M., & Kavanagh, D. J. (2010). Dropout from Internet-based treatment for psychological disorders. British Journal of Clinical Psychology, 49, 455–471.
• Mennicke, S. A., Lent, R. W., & Burgoyne, K. L. (1988). Premature termination from university counseling centers: A review. Journal of Counseling & Development, 66(10), 458–465. doi: 10.1002/j.1556-6676.1988.tb00788.x
• Murdock, N. L., Edwards, C., & Murdock, T. B. (2010). Therapists’ attributions for client premature termination: Are they self-serving? Psychotherapy Theory, Research, Practice, Training, 47(2), 221–234. doi: 10.1037/a0019786
• Ogrodniczuk, J. S., Joyce, A. S., & Piper, W. E. (2005). Strategies for reducing patient-initiated premature termination of psychotherapy. Harvard Review of Psychiatry, 13(2), 57–70. doi: 10.1080/10673220590956429
• O’Keeffe, S., Martin, P., Target, M., & Midgley, N. (2019). “I just stopped going”: A mixed methods ınvestigation ınto types of therapy dropout in adolescents with depression. Frontiers in Psychology, 10(75). doi: 10.3389/fpsyg.2019.00075
• Owen, J., Imel, Z., Adelson, J., & Rodolfa, E. (2012). “No-show”: therapist racial/ethnic disparities in client unilateral termination. Journal of Counseling Psychology, 59(2), 314–320. doi: 10.1037/a0027091
• Özer, Ö., & Altınok, A. (2015). Üniversite psikolojik danışma ve rehberlik merkezinde psikolojik danışma sürecini erken bırakmayı yordayan faktörler. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1, 18–25. doi: 10.5455/JCBPR.189033
• Öztekin, İ. (2018). Psikoterapi Uygulanan Hastalarda Drop-out Durumunu Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesine Yönelik Retrospektif Bir İnceleme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Pekarik, G. (1983). Improvement in clients who have given different reasons for dropping out of treatment. Journal of Clinical Psychology, 39(6), 909–913. doi: 10.1002/1097-4679(198311)39:6<909::AID-JCLP2270390614>3.0.CO;2-4
• Pekarik, G. (1985). The effects of employing different termination classification criteria in dropout research. Psychotherapy, 22(1), 86–91. doi: 10.1037/h0088531
• Pekarik, G. (1991). Relationship of Expected and Actual Treatment Duration for Adult and Child Clients. Journal of Clinical Child Psychology, 20(2), 121–125. doi: 10.1207/s15374424jccp2002_2
• Pekarik, G. (1992). Relationship of clients’ reasons for dropping out of treatment to outcome and satisfaction. Journal of Clinical Psychology, 48(1), 91–98. doi: 10.1002/1097-4679(199201)48:1<91::AID-JCLP2270480113>3.0.CO;2-W
• Piper, W. E., Ogrodniczuk, J. S., Joyce, A. S., McCallum, M., Rosie, J. S., O’Kelly, J. G., & Steinberg, P. I. (1999). Prediction of dropping out in time-limited, interpretive individual psychotherapy. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 36(2), 114–122. doi: 10.1037/h0087787
• Piselli, A., Halgin, R. P., & Macewan, G. H. (2011). What went wrong? Therapists’ reflections on their role in premature termination. Psychotherapy Research, 21(4), 400–415. doi: 10.1080/10503307.2011.573819
• Roos, J., & Werbart, A. (2013). Therapist and relationship factors influencing dropout from ındividual psychotherapy: A literature review. Psychotherapy Research, 23(4), 394–418. doi: 10.1080/10503307.2013.775528
• Rowley, J., & Slack, F. (2004). Conducting a literature review. Management Research News, 27(6), 31–39. doi: 10.1108/01409170410784185
• Rumstein- McKean, O. (2005). Seeking and engaging in psychotherapy: Investigating the comparative value of two models. (Unpublished doctoral dissertation). University of Ottawa.
• Schoenherr, D., Paulick, J., Strauss, B. M., Deisenhofer, A. K., Schwartz, B., Rubel, J. A., Lutz, W., Stangier, U., & Altmann, U. (2019). Nonverbal synchrony predicts premature termination of psychotherapy for social anxiety disorder. Psychotherapy (Chicago, III.), 56(4), 503–513. doi: 10.1037/pst0000216
• Sharf, J., Primavera, L. H., & Diener, M. J. (2010). Dropout and therapeutic alliance: A meta-analysis of adult individual psychotherapy. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 47(4), 637–645. doi: 10.1037/a0021175
• Sommers-Flanagan, J., & Sommers-Flanagan, R. (2020). Klinik görüşme: Psikolojik değerlendirme esasları. (7. baskı). İthaki Yayınları.
• Swift, J. K., Callahan, J., & Levine, J. C. (2009). Using clinically significant change to identify premature termination. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 46(3), 328–335. doi: 10.1037/a0017003
• Swift, J. K., & Callahan, J. L. (2011). Decreasing treatment dropout by addressing expectations for treatment length. Psychotherapy Research, 21(2), 193–200. doi: 10.1080/10503307.2010.541294
• Swift, J. K., Callahan, J. L., & Vollmer, B. M. (2011). Preferences. Journal of Clinical Psychology, 67(2), 155–165. doi: 10.1002/jclp.20759
• Swift, J. K., Greenberg, R. P., Whipple, J. L., & Kominiak, N. (2012). Practice recommendations for reducing premature termination in therapy. Professional Psychology: Research and Practice, 43(4), 379–387. doi: 10.1037/a0028291
• Swift, J. K., & Greenberg, R. P. (2012). Premature discontinuation in adult psychotherapy: A meta-analysis. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 80(4), 547–559. doi: 10.1037/a0028226
• Swift, J. K., Callahan, J. L., Ivanovic, M., & Kominiak, N. (2013). Further examination of the psychotherapy preference effect: A meta-regression analysis. Journal of Psychotherapy Integration, 23(2), 134–145. doi: 10.1037/a0031423
• Swift, J. K., & Greenberg, R. P. (2014). A Treatment by disorder meta-analysis of dropout from Psychotherapy. Journal of Psychotherapy Integration, 24(3), 193–207. doi: 10.1037/a0037512
• Swift, J. K., & Greenberg, R. P. (2015). Premature termination in psychotherapy: Strategies for engaging clients and ımproving outcomes. American Psychological Association.
• Swift, J. K., Tompkins, K. A., & Parkin, S. R. (2017). Understanding the client’s perspective of helpful and hindering events in psychotherapy sessions: A micro-process approach. Journal of Clinical Psychology, 73(11), 1543–1555. doi: 10.1002/jclp.22531
• Swift, J. K., Spencer, J., & Goode, J. (2018). Psychotherapy research improving psychotherapy effectiveness by addressing the problem of premature termination: Introduction to a special section. Psychotherapy Research, 28(5), 669–771. doi: 10.1080/10503307.2018.1439192
• Tuna, B. (2019). Psikolojik danışmayı erken bırakmanın danışanlar ve psikolojik danışman adayları açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• van Ballegooijen, W., Cuijpers, P., van Straten, A., Karyotaki, E., Andersson, G., Smit, J. H., Riper, H., & Garcia, A. V. (2014). Adherence to internet-based and face-to-face cognitive behavioural therapy for depression: A meta-analysis. Plos One, 9(7). doi: 10.1371/journal.pone.0100674
• Wang, J. L. (2007). Mental health treatment dropout and its correlates in a general population sample. Medical Care, 45(3), 224–229. doi: 10.1097/01.mlr.0000244506.86885.a5
• Warnick, E. M., Gonzalez, A., Weersing, R. V., Scahill, L., & Woolston, J. (2012). Defining dropout from youth psychotherapy: How definitions shape the prevalence and predictors of attrition. Child and Adolescent Mental Health, 17(2), 76–85. doi: 10.1111/j.1475-3588.2011.00606.x
• Werbart, A., & Wang, M. (2012). Predictors of not starting and dropping out from psychotherapy in Swedish public service settings. Nordic Psychology, 64, 128–146. doi: 10.1080/19012276.2012.726817
• Werner-Wilson, R. J., & Winter, A. (2010). What factors ınfluence therapy drop out? Contemporary Family Therapy, 32(4), 375–382. doi: 10.1007/s10591-010-9131-5
• Wierzbicki, M., & Pekarik, G. (1993). A Meta-Analysis of Psychotherapy Dropout. Professional Psychology: Research and Practice, 24(2), 190–195. doi: 10.1037/0735-7028.24.2.190
• Wilson, M., & Sperlinger, D. (2004). Dropping out or dropping in? A re-examination of the concept of dropouts using qualitative methodology. Psychoanalytic Psychotherapy, 18(2), 220–237. doi: 10.1080/14749730410001700705
• Yıkılmaz, M., Şahin, E. E., Özer, Ö., & Altınok, A. (2016). Üniversite öğrencilerinde psikolojik danışma sürecini erken bırakma: Nedenler ve öneriler. Psikoloji Çalışmaları, 36(1), 1–20.