BURNOUT LEVEL OF SPECIALIST DENTISTS

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 179 - 185, 30.04.2021

Seçil Çalışkan Canan Özdemir Nuray Tüloğlu Şule Bayrak

https://doi.org/10.15311/selcukdentj.879085

Cited By: 1

Öz

Background: This study was aimed to determine the burnout level of specialist dentists and related factors and to compare them with general dentists.
Methods: A questionnaire including sociodemographic characteristics, burnout-related factors and Maslach Burnout Inventory (MBI) was applied to dentists who were contacted via the Internet. For confidentiality reasons, names or other personal information were not recorded. Dentists who agreed to participate in the study of their own willing were included. For statistical evaluation of the data were used by descriptive statistics, chi-square, Kruskal Wallis and Kolmogorov-Simirnov tests with SPSS 22.0 (SPSS Inc. Chicago, IL, USA) program
Results: 182 (82%) of the 222 dentists who could be reached via the internet and completed the questionnaire completely were included in the study group. 97 of the dentists were specialists (53.3 %), 85 were general dentists (46.7 %). Burnout was detected in 32.0 % of specialist dentists and 28.2 % of general dentists participating in this study. Endodontics was the specialty in which burnout was detected the most, and Orthodontics was the specialty which burnout was detected the least. Occupational burnout rate was found to be approximately 7 times higher in specialist dentists who unwillingly chose their specialties.
Conclusion: Although the burnout of general and specialist dentists is a current problem, we believe that in order to reduce the burnout levels of dentists, it is necessary to make their negative working environments and physical conditions healthier and to implement training programs to cope with burnout.

Anahtar Kelimeler

Burn out, Dentistry, Maslach Burnout Inventory

Destekleyen Kurum

No funding was received for conducting this study.

UZMAN DİŞ HEKİMLERİNİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİ

Öz

Amaç: Bu çalışmada; uzman diş hekimlerinin tükenmişlik düzeylerini ve ilişkili faktörleri belirlemek ve uzman olmayan diş hekimleri ile karşılaştırmak amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: İnternet aracılığıyla ulaşılan diş hekimlerine sosyo-demografik özelliklerini, tükenmişlik ile ilişkili faktörlerini ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğini (MBI) içeren anket formu uygulandı. Gizlilik nedeniyle, isim veya diğer kişisel bilgiler kaydedilmedi ve çalışmaya kendi rızaları ile katılmayı kabul eden hekimler dâhil edildi. Elde edilen verilerin istatistiksel değerlendirmesi SPSS 22.0 (SPSS Inc. Chicago, IL, ABD) programı kullanılarak; tanımlayıcı istatistikler, ki-kare, Kruskal Wallis ve Kolmogorov-Simirnov testleri ile yapıldı.
Bulgular: İnternet üzerinden ulaşılan 222 diş hekiminden, anketi eksiksiz dolduran 182 (% 82) diş hekimi çalışma grubuna dâhil edildi. Hekimlerin 97'si uzman (% 53.3), 85'i genel diş hekimi (% 46.7) idi. Çalışmamıza katılan uzman diş hekimlerinin % 32.0’si ile genel diş hekimlerinin % 28.2’sinde tükenmişlik tespit edildi. Tükenmişliğin en fazla tespit edildiği uzmanlık dalı Endodonti, en az tespit edildiği uzmanlık dalı ise Ortodonti olarak tespit edildi. Uzmanlık dalını istemeyerek seçen uzman diş hekimlerinde mesleki tükenmişlik oranı, isteyerek seçenlere göre yaklaşık 7 kat daha yüksek bulundu.
Sonuç: Genel diş hekimlerinin ve uzman diş hekimlerinin mesleki tükenmişlikleri güncel bir sorun olmakla birlikte, hekimlerin tükenmişlik düzeylerini azaltmak için olumsuz çalışma ortamlarının ve fiziki koşullarının daha sağlıklı hale getirilmesi, tükenmişlikle baş etmeye yönelik eğitim programlarının uygulanması gerektiği kanısındayız.

Anahtar Kelimeler

Diş Hekimi, Maslach Tükenmişlik Ölçeği, Tükenmişlik

Kaynakça

• Freudenberger HJ. Staff burn‐out. Journal of social issues 1974;30(1):159-65.
• Freudenberger HJ. Burnout: Past, present, and future concerns. Loss, Grief & Care 1989;3(1-2):1-10.
• Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal of organizational behavior 1981;2(2):99-113.
• van Dierendonck D, Schaufeli WB, Buunk BP. Toward a process model of burnout: Results from a secondary analysis. European journal of work and organizational psychology 2001;10(1):41-52.
• Cordes CL, Dougherty TW. A review and an integration of research on job burnout. Academy of management review 1993;18(4):621-56.
• Singh P, Aulak D, Mangat S, Aulak M. Systematic review: factors contributing to burnout in dentistry. Occupational Medicine 2016;66(1):27-31.
• İnce NB, Şahin AE. Maslach Tükenmişlik Envanteri-Eğitimci Formu’nu Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 2015;6(2):385-99.
• Maslach C, Jackson SE, Leiter MP, Schaufeli WB, Schwab RL. Maslach burnout inventory. Consulting psychologists press Palo Alto, CA; 1986.
• Poddar Piyali DD, Chakraborty Madhurjay, Poddar Ranendranath. Burnout Syndrome in Dentistry. International Journal of Preventive and Clinical Dental Research 2017;4(4):292-94.
• Ardiç K, Polatci S. Tükenmişlik sendromu akademisyenler üzerinde bir uygulama (GOÜ Örneği). Gazi Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi 2008;10(2):69-96.
• Kizildere C, Kalay F. İş Hayatındaki Tükenmişlik Sendromunun Ekonomik Yansımaları: Bir Literatür Araştırması. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2(4).
• Sayil I, Haran S, Ölmez Ş, Özgüven Hd. Ankara Üniversitesi Hastanelerinde Çalişan Doktor Ve Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri. 1997;5(2).
• Marakoğlu K, Çetin Kargın N, Armutlukuyu M. Tıp fakültesi araştırma görevlilerinde tükenmişlik sendromu ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. Genel Tip Dergisi 2013;23(4).
• Çebi FKAT. Karabük İlinde Görev Yapan Diş Hekimlerinin Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences 2020.
• Collin V, Toon M, O'Selmo E, Reynolds L, Whitehead P. A survey of stress, burnout and well-being in UK dentists. British Dental Journal 2019;226(1):40-49.
• Hoseini M, Sharifzadeh G, Khazaie T. Occupational burnout in Birjand dentists. Journal of Dental Medicine 2011;24(2):113-20.
• Carneiro SDRM, Tourinho CC, do Vale TAP, Campêlo YdSG, de Almeida Gomes F, Lima DLF. Burnout syndrome: evaluation in dentists in the city of Fortaleza, Brazil. RSBO Revista Sul-Brasileira de Odontologia 2013;10(3):266-71.
• Başak S, Elif I. Bir Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde Çalışan Personelin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi: Pilot Bir Çalışma. Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi 3(1):21-32.
• Huri M, Bağış N, Eren H, Umaroğlu M, Orhan K. Association between burnout and depressive symptoms among Turkish dentists. Journal of Dental Sciences 2016;11(4):353-59.
• Alemany Martínez A, Berini Aytés L, Gay Escoda C. The burnout syndrome and associated personality disturbances. The study in three graduate programs in Dentistry at the University of Barcelona. Medicina Oral, Patología Oral y Cirugia Bucal, 2008, vol. 13, num. 7, p. 444-450 2008.
• Zini A, Zaken Y, Ovadia-Gonen H, Mann J, Vered Y. Burnout level among general and specialist dentists: a global manpower concern. Occup Med Health Aff 2013;1(128):e31.
• Yilmaz Tdy, Özyurda Ftd. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri''nde tıpta uzmanlık öğrencilerinin tükenmişlik düzeyi ve ilişkili etmenler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, 2009.
• Kaya M, Üner S, Karanfil E, Uluyol R, Yüksel F, Yüksel M. Birinci basamak sağlık çalışanlarının tükenmişlik durumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6(5):357-63.
• Turgut N, Karacalar S, Polat C, Kıran Ö, Gültop F, Kalyon ST, Sinoğlu B, Zincirci M, Kaya E. Uzmanlık Eğitimindeki Doktorlarda Tükenmişlik Sendromu. Turkish Journal of Anesthesia & Reanimation 2016;44(5).
• Özkula G, Durukan E. Hekimlerde Tükenmişlik Sendromu: Sosyodemografik Özelliklerin Rolü. Dusunen Adam 2017;30(2):136.
• Ergin C. Doktor ve hemsirelerde tukenmislik ve Maslach tukenmislik olceginin uyarlanmasi. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi, 22th September 1992 Ankara (Turkey) 1992.
• Akbolat M, Oğuz I. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyleri: Bir kamu hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 2008;11(2):229-54.
• Kaya A, Çetinkaya F, Naçar M, Baykan Z. Aile hekimlerinin tükenmişlik durumları ve ilişkili faktörler. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2014;18(3):122-33.
• Wright JG, Khetani N, Stephens D. Burnout among faculty physicians in an academic health science centre. Paediatrics & child health 2011;16(7):409-13.
• Anıl M, Yurtseven A, Yurtseven İ, Ülgen M, Anıl AB, Helvacı M, Aksu N. Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlık öğrencilerinde tükenmişlik ve iş doyum düzeylerinin değerlendirilmesi. Turkish Pediatrics Archive/Turk Pediatri Arsivi 2017;52(2).
• Yakut Hi, Kapisiz Sg, Durutuna S, Evran A. Sağlık alanında çalışma yaşamında tükenmişlik. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi 2013;10(38):1564-71.
• Mollaoğlu M, Fertelli TK, Tuncay FÖ. Hastanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010;5(15):17-30.
• Dizer B, İyigün E, Kiliç S. Yoğun bakım hemşirelerinin tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2008;12(1):1-11.
• Budak G, Sürgevil O. Tükenmişlik ve tükenmişliği etkileyen örgütsel faktörlerin analizine ilişkin akademik personel üzerinde bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2005;20(2):95-108.
• Sürgevil O, Fettahlioğlu Öo, Gücenmez S, Budak G. Belediye Çalişanlarinin Duygusal Saldiriya Uğrama Ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesine Yönelik Biraraştirma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2007;10(17):36-58.
• Alkan E, Yıldız SM, Bakır M. Mobbingin beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin tükenmişliği üzerine etkisi. 2011;(13)3.
• Karsavuran S. Ankara’daki sağlık bakanlığı hastaneleri yöneticilerinin yıldırmaya maruz kalmalarıyla tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2011.
• Albar BÖ, Ofluoğlu G. Çalişma Hayatinda Mobbing Ve Tükenmişlik İlişkisi. Hak İş Uluslararası Emek Ve Toplum Dergisi 2017;6(16):538-50.
• Gorter RC, Eijkman MA, Hoogstraten J. Burnout and health among Dutch dentists. Eur J Oral Sci 2000;108(4):261-7.
• Akyüz İ. Hemşirelerin tükenmişlik ve depresyon düzeylerinin çalışma koşulları ve demografik özellikler açısından incelenmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 2015;3(1):21-34.
• Kosan Z, Aras A, Cayir Y, Calikoglu E. Burnout among family physicians in Turkey: A comparison of two different primary care systems. Nigerian journal of clinical practice 2019;22(8):1063.
• Arici A, Artan T, Çiçek M, Özbek Y, Özüçelik Dn. Impact of Creative Drama on School Burnout and Student Life Satisfaction. 2017.
• Ardiç K, Polatci S. Tükenmişlik sendromu akademisyenler üzerinde bir uygulama (GOÜ Örneği). Gazi Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi 2008;10(2):69-96.