Use of the Figurative (Logo) Element of the Trademark within the Scope of Honest Use and Principle of Exhaustion of the Trademark Right

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 439 - 452, 10.07.2025

Mehmet Emin Yikar

https://doi.org/10.56701/shd.1616676

Öz

Trademark protection under the Industrial Property Code No. 6769 (IPC) is obtained by registering the sign (Article 7 of the IPC). The registered trademark confers an exclusive right to the trademark owner. However, these rights are limited by the legislator. Within the scope of these limitations, third parties may use the trademark. One of the limitations imposed on the trademark right is the principle of exhaustion of the trademark right (Article 152 of the IPC). Pursuant to this Article, third parties may subject the original products subject to the trademark to legal proceedings. Another situation in which the trademark may be used by third parties is the honest use (Article 7/5 of the IPC). According this Article, the proprietor of a trademark is not entitled to prohibit a third party from using in the course of trade i) the name or address of the third party, where that third party is a natural person, ii) signs or indications which are features of goods or services, iii) in particular, where the use of the trademark is necessary to indicate the intended purpose of a product or service. The permitted uses are limited. A third party may use the trademark in a honestly and in the ordinary course of commercial life. The use of the trademark by third parties within the scope of the principle of exhaustion of the trademark right and honest use must not be contrary to the interests of the trademark owner. As a rule, the third party must refrain from any use that would be contrary to the interest of the trademark proprietor. In this context, it is controversial whether the third party is required to use only the written element of the trademark in order to comply with the interest of the trademark proprietor if the trademark has a written and a figurative element. This study analyses the use of the figurative element of the trademark within the scope of the exhaustion principle and honest use.

Anahtar Kelimeler

Honest Use , Exhaustion of the Trademark Right , Use of the Figurative (Logo) Element of the Trademark

Dürüst Kullanım ve Tükenme İlkesi Kapsamında Markanın Figüratif (Logo) Unsurunun Kullanılması

Öz

SMK kapsamında marka koruması, SMK m. 7 gereğince işaretin tescil edilmesi ile elde edilir. Tescil ile marka sahibine münhasır haklar tanınmaktadır. Bununla birlikte bu haklar, çeşitli gerekçeler ile kanun koyucu tarafından sınırlandırılmaktadır. Bu sınırlamalar kapsamında marka, üçüncü kişiler tarafından kullanılabilir. Marka hakkına getirilen sınırlamalardan birisi SMK m. 152’de düzenlenen marka hakkının tükenmesi ilkesidir. SMK m. 152/1 uyarınca marka hakkı korumasına konu ürünlerin, marka hakkı sahibi veya onun izni ile üçüncü kişiler tarafından piyasaya sunulmasından itibaren bu ürünler ile ilgili fiiller marka hakkı kapsamı dışında kalır. Hüküm gereğince üçüncü kişiler, markalı orijinal ürünleri hukuki işlemlere konu edebilir. Bu bağlamda örneğin üçüncü kişiler, orijinal ürünlerin tekrardan satışını yapabilir. Markanın üçüncü kişilerce kullanılabileceği diğer bir hal SMK m. 7/5’te düzenlenen dürüst kullanımdır. Hüküm gereğince marka sahibi, üçüncü kişiler tarafından dürüstçe ve ticari hayatın olağan akışı içinde, markasının i) gerçek kişilerin kendi ad veya adresini belirtmek amacıyla, ii) mal veya hizmetin niteliklerine ilişkin açıklamalarda bulunmak amacıyla ve iii) mal veya hizmetin kullanım amacının belirtilmesinin gerekli olduğu durumlarda kullanılmasını engelleyemez. Marka hakkının tükenmesi ilkesi ve dürüst kullanım kapsamında üçüncü kişilerce gerçekleştirilecek marka kullanımı, marka sahibinin menfaatlerine aykırı nitelikte olmamalıdır. Üçüncü kişi, kural olarak marka sahibinin menfaatine aykırılık teşkil edecek her türlü kullanımdan kaçınmalıdır. Bu bağlamda üçüncü kişinin, markanın yazılı ve figüratif unsura sahip olması halinde, marka sahibinin menfaatine uyun olabilmesi için yalnızca markanın yazılı unsurunu kullanması gerekip gerekmediği tartışmalıdır. Çalışmada, tükenme ilkesi ve dürüst kullanım kapsamında markanın figüratif unsurunun kullanımı ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dürüst Kullanım , Marka Hakkının Tükenmesi , Markanın Figüratif Unsurunun Kullanılması

Kaynakça

• Arıkan, Ayşe Saadet. “Fikrî-Sınaî Mülkiyet Hakları ve Hakkın Tükenmesi”. 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Sempozyumu (9 - 19 Mart 2017) Kitabı. Editör Feyzan Hayal Şehirali Çelik. 641-670. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2017.
• Arkan, Sabih. “Marka Hakkının Tüketilmesi”. Prof. Dr. Ali Bozer’e Armağan, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü (1998), 197-208.
• Aslan Düzgün, Ülgen. “Marka Lisans Sözleşmelerinde Hakkın Tükenmesi Prensibi”. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16/3 (2012), 47-66.
• Aslan Düzgün, Ülgen. Marka Hakkının Tükenmesi ve Paralel İthalat. Ankara: Yetkin Yayınları, 2010.
• Ayoğlu, Tolga. "SMK m. 152". Yasaman Sınai Mülkiyet Kanunu Şerhi Cilt III. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Bently, Lionel vd. Intellectual Property Law. Oxford: Oxford University Press, 6th edition, 2022.
• Boddien, Thomas W. "MarkenG § 23". Markengesetz Gesetz über den Schutz von Marken und sonstigen Kennzeichen, Herausgeben von Axel Nordemann, Anke Nordemann-Schiffel. München: Verlag C.H.BECK, 4., neu bearbeitete Auflage, 2023.
• Cangül, Murat. “Markanın Üçüncü Kişiler Tarafından Dürüstçe ve Ticari Hayatın Olağan Akışı İçinde Kullanımı”. Fikri ve Sınai Haklar Dergisi 13/50 (2017), 341-356.
• Çamlıbel Taylan, Esin. Marka Hakkının Kullanımıyla Paralel İthalatın Önlenmesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2001.
• Dontas, Nicolas. “Permitted Use Under International Law”. Trade Marks at the Limit. Authors Jeremy Phillips. 3-9. Cheltenham: Edward Elgar Publishing, 2006.
• Hasselblatt, Gordian N. "§ 34". Münchener Anwalts Handbuch Gewerblicher Rechtsschutz. Herausgegeben von Gordian N Hasselblatt. Müchen: Verlag C.H. Beck, 6., überarbeitete Auflage, 2022.
• Kur, Anette – Senftleben, Martin. European Trade Mark Law. Oxford: Oxford University Press, 2017.
• Kretschmar, Paul. "MarkenG § 23". Beck’scher Online-Kommentar Markenrecht. Herausgegeben von Annette Kur, Verena von Bomhard, Friedrich Albrecht. München: Beck’sche Online-Kommentare, 35. Edition, 2023.
• Nomer, N. Füsun. “Markanın Üçüncü Kişi Tarafından Reklam Amaçlı Kullanılması ve VW-AUDİ Örneği”. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Ergin Nomer’e Armağan 22/2 (2002), 1117-1136.
• Pohlmann, André - Schramek, Wolfgang. "Art. 14", Beck’scher Online-Kommentar UMV, Herausgegeben von Wolfgang Büscher, Mathias Kochendörfer. München: Beck’sche Online-Kommentare, 30. Edition, 2023.
• Sacré, Marcus - Kops, Anja. “Können Bildmarken als Bestimmungsund Verwendungshinweise notwendig i.S.v. § 23 Nr. 3 MarkenG sein?”. MarkenR Zeitschrift für deutsches, europäisches und internationales Kennzeichenrecht 9/11-12 (2007), 468-472.
• Sosnitza, Olaf. "Art. 14". Unionsmarken-verordnung Verordnung (EU) 2017/1001 über die Unionsmarke (UMV). Richtlinie 2004/48/EG zur Durchsetzung der Rechte des geistigen Eigentums (Enforcement-RL) Kommentar. Herausgegeben von Ulrich Hildebrandt und Olaf Sosnitza. München: Verlag C.H.BECK, 2021.
• Ströbele, Paul. “Absolute Eintragungshindernisse im Markenrecht - Gegenwärtige Probleme und künftige Entwicklungen”. GRUR (2001), 658-667.
• Suluk, Cahit. “6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun Getirdiği Yenilikler”. TFM 4/1 (2018), 91-109.
• Şahinci, Dilek. “Reklamda Başkasına Ait Tescilli Markanın Kullanımının Tükenme İlkesi Açısından Değerlendirilmesi”. THD 9/100 (Aralık 2014), 735-738.
• Tekinalp, Ünal. “Markanın Üçüncü Kişi Tarafından Kullanılması”. Prof. Dr. Oğuz İmregün’e Armağan. 633-644. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, 1998.
• Tekinalp, Ünal. Fikri Mülkiyet Hukuku. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 5. Bası, 2012.
• Tischner, Anna. “Chopping off Hydra’s Heads: Spare Parts in EU Design and Trade Mark Law”. Transition and Coherence in Intellectual Property Law. Edited by Niklas Bruun, Graeme B. Dinwoodie, Marianne Levin and Ansgar Ohly. 392-404. Cambridge: Cambridge University Press, 2021.
• Tischner, Anna – Stasiuk, Katarzyna. “Spare Parts, Repairs, Trade Marks and Consumer Understanding”. International Review of Intellectual Property and Competition Law 54 (2023), 26-60 https://doi.org/10.1007/s40319-022-01274-8
• Traumann, Julia. Beschränkungen des Schutzes von Kennzeichen gemäß § 23 MarkenG. Frankfurt am Main: Peter Lang, 2012.
• Yasaman, Zeynep. “SMK m. 7”. Yasaman Sınai Mülkiyet Kanunu Şerhi Cilt II. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.