Mahmut Demir, Between History and Narrative, “Shīʿīte-Sunnī Apocalypses and Mahdi – A Sample of Alî b. Tâvûs and Selîl b. Ahmad-, Ankara: İlahiyat Yayinlari, May 2021.

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 243 - 252, 31.12.2021

Muhammed Cihat Oruç

Öz

It is seen that important scientific researches have been carried out in recent years on apocalyptic or fitan-malahim thought in Islamic literature. One of these researches was written by Mahmut Demir, “Between History and Narrative, “Shīʿīte-Sunnī Apocalypses and Mahdi – A Sample of Alî b. Tâvûs and Selîl b. Ahmad-” is the work that carries the name. In his work, following a brief theoretical approach to the belief in the Mahdi in Islamic thought in general, the author has made important some points on the issue in the context of “El-Fitan” by Ibn Tâvûs and “Kitabu’ l-Fitan” by Abu Selîl. Particularly, referring to many Sunni and Shia sources, who have not been able to reach us in their work, in this regard, Ibn Tâvûs, who has been prominent in his serious contribution to Islamic literature and the author who has been studying his work, "El-Fitan", by Ibn Tâvûs which includes two important sources of fitan-malahim that have not reached the present day, it has filled a significant gap for researchers interested in this field. In our study, we hope that it will be beneficial for researchers to introduce and review this work that is important to the issues of apocalyptic literature and mahdism.

Anahtar Kelimeler

Apocalypse, Apocalyptic, Fitan, Malahim, Mahdi, Ibn Tawus.

Mahmut Demir. Tarih ve Rivayet Arasında Şiî-Sünnî Apokalipsler ve Mehdî -Ali b. Tâvûs ve Selîl b. Ahmed Örneği-. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2021.

Öz

Apokaliptik veya İslam literatüründeki karşılığı ile fiten-melahim düşüncesine dair son yıllarda önemli ilmi araştırmalar yapıldığı görülmektedir. Bu araştırmalardan biri de Mahmut Demir tarafından kaleme alınan “Tarih ve Rivayet Arasında Şiî-Sünnî Apokalipsler ve Mehdî-Ali b. Tâvûs ve Selîl b. Ahmed Örneği-” ismini taşıyan eserdir. Yazar eserinde, genel olarak İslam düşüncesinde mehdilik inancına ilişkin kısa bir teorik yaklaşımdan sonra, İbn Tâvûs’un “el-Fiten” ve Ebu Selîl’in “Kitabu’l-Fiten”i çerçevesinde konuya dair önemli bazı tespitlerde bulunmuştur. Günümüze ulaşmamış pek çok Sünnî ve Şiî kaynağa atıfta bulunan, bu açıdan İslam literatürüne ciddi katkılarıyla öne çıkan İbn Tâvûs ve günümüze ulaşmayan iki önemli fiten-melahim kaynağının yer aldığı “el-Fiten” isimli eserini inceleme-değerlendirme konusu yapan yazar, bu alana ilgi duyan araştırmacılar için önemli bir boşluğu doldurmuştur. Çalışmamızda apokaliptik literatür ve mehdilik meseleleri açısından ehemmiyetli olan bu eseri tanıtıp farklı açılardan incelemenin araştırmacılar için faydalı olacağını umuyoruz.

Anahtar Kelimeler

Apokalips, Apokaliptik, Fiten, Melahim, Mehdi, İbn Tâvûs

Kaynakça

• Becker, Howard S., Tricks of the Trade: How to Think about Your Research While You’re Doing It, The University of Chicago Press, Chicago, 1998.
• Demir, Mahmut, “Zekeriyyā B. Yaḥyā En-Nīsābūrī’nın Kitābu’l-Fıten’i: İbn Ṭāvūs’un Eserlerinde Kayıp Bir Kitabı Keşfetmek”, Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, Cilt:13, Sayı:1, 2021, 381-400.
• Demir, Mahmut, Tarih ve Rivayet Arasında Şiî -Sünnî Apokalipsler ve Mehdi -Ali b. Tâvûs ve Selîl b. Ahmed Örneği-, İlahiyat Yayınları, Ankara, 2021.
• Demir, Mahmut; “Şiî -Apokaliptik Bir Rivayeti Tarihlendirmek: Hadis-Tarih İlişkisi Bağlamında Berās̱ā Mescidi’ne Dair Bir Rivayetin Analizi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 61:1 (2020), 59-86.
• Durmuş, Mehmet Ali, Mitolojik Kurtarıcı Mehdi, İşaret Yayınları, İstanbul, 2015.
• Kohlberg, Etan, A Medieval Muslim Scholar at Work: Ibn Ṭāwūs and his Library, E.J. Brill, Leiden 1992.
• İbn Tâvûs, et-Teşrif bi-minen fi’t-ta’rif bi’-fiten (el-Melahim ve1-Fiten), thk. Muhammed el-Hassun ve dğr., Müessesetu Sahibi’l- emr, İsfahan, 1416/1996.
• Öz, Mustafa, “İbn Tâvûs”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1999, XX, 388-389.
• Russel, David Syme, The Method and Message of Jewish Apocalyptic, Westminster Press, Philadelphia, 1964.