Kısa Film Estetiği ve Auteur Yönetmenler

Yıl 2025, Sayı: 2025 10. Yıl Özel Sayısı, 145 - 161, 30.10.2025

M. Safa Karataş

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.1757736

Öz

Kısa film ve özellikle kısa film estetiği üzerine yazılmış YÖK’e kayıtlı tezler bir elin parmaklarını geçmemektedir. Dergipark’a kayıtlı makale sayısında da durum benzerlik göstermektedir. Tezlerin ve makalelerin yazarları, kısa film estetiği, kısa filmlerin analizi, kısa filmin sanat eseri olma durumu üzerine araştırma yapmak yerine daha çok kısa filmi bir tür olarak ele alıp bu türün üretilme biçimleri üzerinde durmuşlardır.
Bu çalışmanın amacı öncelikle alandaki kısa film çalışmalarına katkı sunmaktır. Bir kısa filmi sanat eseri olarak ele almak ve onu film analizi yöntemiyle tartışmaktır. Çalışmanın ana eksenini kısa film ve estetiği oluştururken örneklem olarak bugün auteur olmuş yönetmenlerin (Jean-Luc Godard, Rainer Werner Fassbinder, Krzysztof Kieślowski, David Lynch, Abbas Kiarostami, Alfonso Cuaron) çektikleri ilk kısa filmleri (Une Femme Coquette (1955), Operation Beton (1954, kaynaklarda 1954 yılında tamamlandığı söylenmekte ve 1955 ve 1958 olarak iki şekilde kategorileştirilmektedir, tamamlandığı tarih olan 1954 olarak metinde yer almaktadır), Charlotte et Véronique, ou Tous les garçons s’appellent Patrick (1959), This Night (1965), Der Stadtstreicher (1966), Das Kleine Chaos (1967), Tramwaj (1966), Alphabet (1968), Nān o Kūche (1970), Zang-e Tafrīh (1972), Cuarteto Para El Fin Del Tiempo (1983) ele alarak bu filmlerin yönetmenin auteur kimliği bağlamında tartışmalara temel olup olamayacağıdır. Bununla beraber bir diğer hedef de kült haline gelmiş yönetmenlerin ilk kısa filmlerini gündeme getirmektir. Bu sayede önemli yönetmenlerin kısa filmleri üzerinden yönetmenliklerine dair çıkarım yapılıp yapılmayacağı tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kısa film , kısa film estetiği , auter

Short Film Aesthetics and Auteur Directors

Öz

There are very few YÖK-registered theses written on short films and especially short film aesthetics. The situation is similar with the number of articles registered with Dergipark. Rather than researching short film aesthetics, the analysis of short films, or the status of short films as works of art, the authors of these theses and articles have mostly approached short films as a genre and focused on the ways in which this genre is produced.
The primary aim of this study is to contribute to short film studies in the field. It seeks to approach a short film as a work of art and discuss it using film analysis methods. While short films and aesthetics form the main axis of the study, the sample consists of the first short films made by directors who are now considered auteurs (Jean-Luc Godard, Rainer Werner Fassbinder, Krzysztof Kieślowski, David Lynch, Abbas Kiarostami, Alfonso Cuaron) (Une Femme Coquette (1955), Operation Beton (1954, sources state that it was completed in 1954 and is categorized in two ways: 1955 and 1958. The text refers to 1954 as the date of completion.), Charlotte et Véronique, ou Tous les garçons s’appellent Patrick (1959), This Night (1965), Der Stadtstreicher (1966), Das Kleine Chaos (1967), Tramwaj (1966), Alphabet (1968), Nān o Kūche (1970), Zang-e Tafrīh (1972), Cuarteto Para El Fin Del Tiempo (1983), and whether these films can serve as a basis for discussion in the context of the director's auteur identity. Another goal is to bring the first short films of cult directors to the forefront. This will allow for discussion on whether conclusions about the directors' work can be drawn from their short films.

Anahtar Kelimeler

Short film , short film aesthetics , autor

Kaynakça

• Astruc, A. (2010). Yeni avangardın doğuşu: kamera-kalem. (Çev: N. Özer). (Ed: A. Karadoğan), Sanat sineması üzerine yaklaşımlar ve tartışmalar içinde. (s. 21-26). De Ki Yayınları.
• Balazs, B. (2013). Görünen insan. (Çev. Oya Kasap). Say Yayınları.
• Balazs, B. (2019). Sinema kuramı. (Çev. Gökhan Aydın). Doruk Yayınları.
• Brody, R. (2014). Does The Cinema Need Short Films? The New Yorker, 18 March, 2014. https:// www.newyorker.com/culture/richard-brody/does-the-cinema-need-short-films
• Cooper, P. & Dancyger, K. (2005). Writing the short film. Elsevier Focal Press.
• Kılınç, B. (2014). Sinemada Biçem ve Kısa Film: Türk Kısa Filmlerinin Biçemsel ‘Özgünlükleri’. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (42).
• Kovacs, A. B. (2010). Modernizmi seyretmek: Avrupa sanat sineması 1950-1980. De Ki Yayınları.
• Murch, W. (2005). Göz kırparken. (Çev. İlker Canikligil). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Raskin, R. (2002). The art of the short fiction film: Shot by shot study of nine modern classics. McFarland & Company, Inc., Publishers.
• Rea, P. W. & Irving, D. (2004). Sinema ve videoda kısa film cilt 1. (Çev. Selçuk Taylaner). Es Yayınları.
• Riss, J. (1998). Toward a Poetics of the Short Film. p.o.v. No. 5, March. https://pov.imv.au.dk/ Issue_05/POV_5cnt.html
• Öztürk, S. (2017). Kısa Film Yapımında Anlam Yaratma Aracı Olarak Ses. Erciyes İletişim Dergisi, 5(2), 366-382.
• Yeatman, N. (1998). What Makes a Short Fiction Film Good?. p.o.v. No. 5, March. https://pov. imv.au.dk/Issue_05/POV_5cnt.html.