6360 SAYILI KANUNUN KIYI BELEDİYELERİNE ETKİSİ: KUŞADASI BELEDİYESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 51, 172 - 224, 31.12.2022

Remzi Çengel , Fatma Neval Genç

Öz

6360 Sayılı On dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla birlikte, yerel yönetim sistemi belli alanlarda önemli değişiklere uğramış veya etkilenmiştir. 6360 Sayılı Kanunun yayımlanmış olduğu 2012 tarihinden bu güne kadar, üzerinden 10 yıl geçmiş olmasına rağmen yarattığı sorunlar ve etkileri, halen devam etmektedir. Bunun en çok etkisi, büyükşehir olan illerdeki, ilçe belediyelerinde görülmektedir. Bu sorunların farklı görünümleri ise özellikle Kuşadası gibi kanunla büyükşehir statüsü kazanmış illerin kıyıdaki belediyelerinde, mevcut sorunların üzerine ilave olarak ortaya çıkmaktadır.
Bu çalışmada söz konusu etkiler, 6360 sayılı kanunla bu değişime maruz kalan, bir turizm ve kıyı belediyesi olan Kuşadası Belediyesi üzerinde incelenmektedir. Bu kapsamda literatür taraması yanında bu çalışma, Kuşadası’nda taşra yönetimini temsil eden; kaymakam, ilçe müdürleri, yerel yönetim boyutunda belediye başkanı, belediye başkan yardımcıları, belediye müdürleri, diğer kamu yöneticileri ve mahalle muhtarları ile 6360 sayılı kanunun hizmet sunumu açısından neden olduğu yeni durum, bunun olumlu ve olumsuz tarafları, sorunlar ve çözüm önerileri hakkında yarı yapılandırılmış görüşme formunu temel alan, bir alan araştırmasına dayanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

6360 sayılı kanun,, büyükşehir belediyeleri,, kıyı belediyeleri, aydın, kuşadası

Kaynakça

• Acar, Osman Kürşat ve Koç, Mesut (2016). “6360 sayılı Kanun İle Birlikte Mahalleye Dönüşen Belde Mahalle Muhtarlıkları ve Köy Muhtarlıklarının Yeni Durumu: Fethiye İlçesi Üzerinden Bir Değerlendirme”, 10. Kamu Yönetimi Sempozyumu (KAYSEM) Bildiriler Kitabı, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayını, İzmir, ss.177-191.
• Aktel M., Altan, Y., Kerman U., (2009). “5747 Sayılı Yasa ile Köye Dönüştürülen Küçük Belediyeler: Isparta Örneği”, Çağdaş Yerel Yönetimler, 18 (1).
• Akyol, T. İ., & Kara, M. (2016). “Hizmet Ölçeği Artışı Ve Kalite Algısı İlişkisi: Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Örneği”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 17 (33): 137-164.
• Atay, Sinem (2019). “6360 Sayılı Büyükşehir Yasasının Gelişmiş Bir İlçe Üzerindeki Etkisi: Bandırma Örneği”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2 (2): 265-285.
• 5393 sayılı Belediye Kanunu, Resmi Gazete, Kanun No. 5393, Kabul Tarihi: 3.7.2005.
• Biricikoğlu, H., & Yalnızoğlu, Y. (2018). “6360 Sayılı Kanunun Etkinlik-Verimlilik İle Hizmette Yerellik İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi: Kocaeli İlçesinde Yapılan Bir Araştırma”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 16 (32): 255-284.
• Bulut, Yakup, Demet Dönmez (2019). “6360 Sayılı Düzenlemeyle Oluşan Büyükşehir Modelinde Büyükşehir Belediyesi İle İlçe Belediyeleri Arasında Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Hatay İli Örneği”, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2 (1): 29-40.
• 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, Resmi Gazete, Kabul Tarihi: 10.7.2004.
• Çavuşoğlu, A, Lamba, M. (2020). “Kanun’un Mahalleye Dönüşen Birimler Üzerine Etkisi: Antalya İli Örneği”, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11 (122): 37-82.
• Çelikyay, Hicran hamza (2017). Türkiye’de İl Ölçeğinde Büyükşehir Uygulamasının Analizi: Bursa Örneği (T.C Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı Mahalli İdareler Ve Yerinden Yönetim Bilim Dalı Doktora Tezi)
• Çetinkaya, Ö., Eroğlu, E., ve Bolaç, U. (2018). “Turizmin Belediyelerde Ortaya Çıkardığı Finansman Sorunları ve Çözüm Önerileri” içinde Kent Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar ve Etkin Belediye Uygulamaları, (Der.) M. Mecek, B. Parlak ve E. Atasoy, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, ss. 1378-1399.
• Demirkaya, Yüksel, Mesut Koç (2017). “6360 sayılı Kanun İle Birlikte Mahalleye Dönüşen Köylerde Değişimin Katılım Açısından Muhtarlığa Etkisi: Menteşe ve Seydikemer İlçeleri Üzerinden Bir Değerlendirme”, Strategic Public Management Journal, 3 (6): 124-149.
• Dinç, Yücel (2020). Karşılaştırmalı Bir Şehir Coğrafyası: Alanya Ve Manavgat Örneği, T.C. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı Coğrafya Bilim Dalı, Doktora Tezi
• Ekinci, Emre (2020). Kanun'un Temsil Ve Hizmet Kalitesi Yönünden Kapatılan Belde Belediyelerine Etkisi Ve Vatandaşın Algısı: Hatay İli Örneği, (T.C. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi Ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Doktora Tezi)
• Er, Adem (2016). Belediye Hizmetlerinin Performans Algısının Değerlendirmesi Üzerine Bir Çalışma: Alanya Örneği, Yüksek Lisans Tezi İşletme Mühendisliği Anabilim Dalı. Etöz, Murat, Adem Er, Yaşar Yiğit Kaçmaz (2016). “Yerel Halkın İlçe Düzeyinde Belediyecilik Algılamaları: Alanya Belediyesi Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (46): 683- 696.
• Genç, F. N. (2014). “6360 Sayılı Kanun Ve Aydın’a Etkileri”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (Özel Sayı),: 1-29.
• Genç, F. N., S. Daşçı, S. (2016). ‘Kanunun Kamu Hizmetlerinin Sunumuna Etkisi: Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Örneği’, Journal of Social and Humanities Sciences Research, 6 (2): 1-32.
• Genç, F.N., Korkin E. (2017). “Kanunla Tüzel Kişiliği Kaldırılan Belde Belediyelerinde Halkın Uygulamaya İlişkin Algısı: Atça (Sultanhisar-Aydın) Örneği”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19 (32): 84-95.
• Genç, F. N., Özerk, H. ve Ülkü, M. S. (2018). “6360 Sayılı Kanunun Kamu Hizmetlerinin Sunumuna Etkisi: İncirliova Belediyesi Örneği”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (2): 207-221.
• Genç, F. Neval (2008) “Söke Kentsel Alanı ve Bu Alanın Yönetimi”, F. N. Genç, A. Yılmaz, H. Özgür (Editörler), Dönüşen Kentler, Değişen Yerel Yönetimler, Gazi Kitabevi, Ankara, ss. 143-170.
• Gezgüç, Gözde Müşerref, ALDEMİR, Ceray Ve Uzun, Turgay (2015). “6360 sayılı Kanun ve Muğla Örneği”, Akademik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (18): 461 -477. Gökdeniz, Ayhan (2015). “Turistik Destinasyonların Taşıma Kapasiteleri ve Ayvalık”, Ayda Bir Ayvalık Dergisi, (11): 28-29
• Göküş, Mehmet ve Alptürker, Hakan (2016). "6360 Sayılı Yasa ile Köy Yönetiminden Mahalle Yönetimine Geçiş Sonrası Etkin Hizmet Sunumuna İlişkin Muhtarların Görüşü: Silifke Köyleri Örneği", Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (11): 67-86.
• Görgün, E. ve Yörür, N. (2017). “6360 Sayılı Büyükşehir Kanunu Sonrası Kırsal Alanları Yeniden Düşünmek-İzmir Örneği”, Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2 (1), 11-27.
• Görmez, A. H. ve Kızıltaş Uzunali, E. (2019). “Büyükşehir Belediyelerinin Mali Yapıları Ve Bütçe Sürdürebilirliği: Antalya Büyükşehir Belediyesi Örneği”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (62), 1304-1315.
• Gürbüz, İsmail Bülent, Özgecan Kadağan (2019). “Büyükşehir Yasasının Kırsala Etkileri; Bursa İli Örneği”, Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33 (2): 209-226 Hergüner, Burak (2017). “Yeni Büyükşehir Belediyelerinin Hizmet Kalitesine Etkisinin Değerlendirilmesi: Trabzon’dan Bir Vaka Çalışması”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13 (3).
• Kaçmaz, Yaşar Yiğit, Adem Er (2018). “Yeni Büyükşehir Belediye Sistemine Yönelik Kamuoyu Algısı Ve Memnuniyet Düzeyi: Alanya Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (2): 605-629.
• Kalpaklıoğlu, Gözde (2017). 6360 Sayılı Büyükşehir Yasasının Kırsal Kesime Etkilerinin Değerlendirilmesi (Ordu Büyükşehir Belediyesi Örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Karataşlar, Ener (2019). Büyükşehir Belediyesi ile Büyükşehir İlçe Belediyesi Arasındaki İlişkilerin 6360 Sayılı Yasanın Gerekçeleri Bağlamında Değerlendirilmesi: Balıkesir Örneği, (TC Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve kamu Yönetimi Programı, Basılmamış Yüksek Lisan Tezi)
• Kaypak, Şafak, Vedat Yılmaz (2016). “Hatay Büyükşehir Yapılanma Sonrasında Çevre Sorunlarına Yaklaşım ve Çevre Düzenlemeleri”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (1): 25-50.
• Kaypak, Şafak, Mehmet Kara (2016). “6360 Sayılı Yasa Ve Değişen Yerel Çevre Hizmetleri: Hatay’da Bir Uygulama”, KAYSEM 10-Büyükşehir Yönetimi Ve İl Yönetiminin Yeni Yüzü 5 -7 Mayıs 2016, İzmir, (Ed. Zerrin Toprak Karaman, Yunus Emre Özer, İbrahim Güray Yontar, Gökhan Tenikler), ss: 268-322.
• Koç, Mesut (2018). 6360 sayılı Kanunun Mahalleye Dönüşen Köylerde Muhtarlığa Etkisi (Muğla Deneyimi), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kuşadası Belediye Başkanlığı, Faaliyet Raporu, (2017, 2020 )
• Kuşadası Belediye Başkanlığı, Performans Programı, (2020, 2022 )
• Kuşadası Belediye Başkanlığı, Stratejik Planı, (2020 -2024 )
• Kuşadası Belediye Başkanlığı, Stratejik Planı, (2012 -2014 )
• Küçükterzi, Serhat (2017). Büyükşehir Alan Genişlemesinin Turizm Belediyeleri Üzerine Etkisi: Muğla Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,(Danışman Hacı Kurt), Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
• Kürümoğlu, Cemal Ogün (2018). Tekirdağ İlinin Büyükşehir Belediyesi Olmasının Sosyo-Ekonomik Getirileri, (Yüksek Lisans Tezi, Çalışma İktisadı Anabilim Dalı)
• Ol, Hanifi Sinem (2019). Sermayenin Doğa Varlıklarına Yoğunlaşması, Kamu Politikaları Ve Çevresel Müştereklere Erişimde Eşitsizlik Avsallar Mahallesi (Alanya Antalya) Örneğinde Bir İnceleme (T.C. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi)
• On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, Kanun No: 6447.
• Öner, Ş. & Şahnagil, S. (2020). “6360 sayılı Kanunun Yönetsel Sonuçlarına Büyükşehir Belediye Meclis Üyelerinin Yaklaşımları: Balıkesir Örneği”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İİBF Dergisi, 13 (4): 648-664.
• Özaslan, R.K. Akıllı, H. Özaslan, K. (2014). “6360 sayılı Kanun Çerçevesinde Gümüşlük Belde Belediyesi’nin Kapatılmasına İlişki Yöre Halkının Algısı”, Marmara Üniv. İİB Dergisi, 36 (2): 215-235.
• Özçağlar, A ve Gökmen, Ö. (2021). “Balıkesir İlinin İdari Coğrafyası ve Kır/Kent Nüfusunun Tespiti”, Journal of Humanities and Tourism Research, 11 (1): 12-32.
• Özçağlar, Ali (2018). “Büyükşehir Belediyeli İllerde Yok Sayılan Kasabalar Üzerine Bir Analiz”, TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 3-6 Ekim 2018 /3-6 October 2018, Ankara 51, ss: 51-65.
• Özer, Gamze Sinem (2019). 6360 sayılı Kanun Sonrası Büyükşehir Belediyelerinde Oluşturulan Hizmet Birimlerinin İncelenmese Ve Bu Birimlerin Hizmet Sunumlarının Değerlendirilmesi: Antalya İli Elmalı İlçesi Örneği, (Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü)
• Özgür, Hüseyin (2001). “Kuşadası’nda Çarpık Kentleşmenin Kısa Tarihi ve Turizm Üzerine Etkileri”, Ayşe G. Şerifoğlu (Editör), Geçmişten Geleceğe Kuşadası Sempozyumu, 26-29 Şubat 2000, Kuşadası, Kuşadası Belediyesi, ss. 557-566.
• Özgür, Hüseyin, F.Neval Genç, Hüseyin Aksu (2007). “Orta Ölçekli Kentsel Alanların Yönetimine Aydın Merkezinden İki Örnek: Kuşadası-Söke ve Aydın Merkez”, Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR V) (sözlü bildiri)
• Özsalmanlı, A. Yıldız ve Pank, Çiğdem (2012). “Muğla’da Büyükşehir Belediyesi Yapılanması Sürecine İlişkin Bir Değerlendirme”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Güz, Sayı 2.
• Sadioğlu, Dede, A. Yüceyılmaz (2017). “Yeni Büyükşehir Belediyesi Modelinde Belde Belediyelerin Sonu: Değirmendere Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35 (2): 95-119.
• Sarıhan, Nazlı Özcan (2019). 6360 Sayılı Yasa İle Ortaya Çıkan Ölçek Tartışmaları Ekseninde Beldeden Dönüştürülen Mahallelerde Hizmet Algısının Farklı Boyutlarıyla Trabzon Örneğinde Tartışılması (Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Doktora Programı)
• Sağırekmekçi, Arife (2015). Yerelleşme-Merkezileşme Tartışmaları Bağlamında Türkiye’de Mahalleye Dönüşen Köy Yönetimlerinin Mevcut Durumu: Hatay Örneği (T.C. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi)
• Süne, Cengiz, Fatma Neval GENÇ (2017). “Kanunda Devir Tasfiye Ve Paylaştırma Komisyonlarının Rolü: Aydın Örneği”, Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (8): 93-110.
• Şahin, Fatma (2019). Kanunla Birlikte Köy Tüzel Kişiliğinin Kaldırılmasıyla Oluşan Mahallelere Verilen Kamu Hizmetlerinin Değerlendirilmesi: Tekirdağ Örneği (T.C. Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi Ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi )
• Tataroğlu, Nihal, Halil Apaydın (2016). “Hukukun Heyulası: Fiili Durumla Hukuki Gerçek Arasında Muğla Köyleri”, KAYSEM 10, ss: 246-267.
• TC Davutlar Belediye Başkanlığı (2012). Aydın İlinde Davutlar Adıyla İlçe Kurulmasına İlişkin Rapor
• Tekçe, Yunus, Fatma Neval GENÇ (2019). “Kanunun Tüzel Kişiliği Kaldırılan Köylere/Yeni Mahallelere Etkisi: Aydın Örneği”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 20 (40): 1-16.
• Topçu, Ferhunde Hayırsever (2015). “6360 sayılı Kanun Çerçevesinde Su Hizmetleri Yönetiminin Değişimi Ve Antalya Örneği”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 30: 86-121.
• Tunçer, Serap, Ayşe ÜNAL (2016). “Kır-Kent İkileminde Büyük Kentler (6360 Uygulaması Sonucu Ankara Ve Muğla Metropolıtan Bölgelerinde Yaşanan Sektörel Ve İdari Sorunlar)”, KAYSEM 10, ss: 323-361.
• Uzun, Gamze (2016). “Bir Büyükşehir Hikayesi: Ordu”, KAYSEM 10, ss: 302- 322.
• Yalçın, Arman Zafer, Musa Gök (2016). “6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Yasasının Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinin Mali Durumuna Etkisi: Balıkesir İli Örneği”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (36): 687-723.
• Yetkin, Ozan (2017), 6360 Sayılı Yasa İle Büyükşehir Olan Muğla İlinde yerel Kamu Hizmetlerinin Dönüşümünün Marmaris İlçesi Özelinde İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Yılmaz, Onur Kemal (2019). “Türk Yerel Yönetim Sisteminde “Yeni Büyükşehir” Uygulamasının Kapatılan Bir Belde Belediyesi Üzerinden Değerlendirilmesi”, Uluslararası Siyaset Bilimi ve Kentsel Araştırmalar Dergisi, 7 (1): 208-234.