Blok Zincir Teknolojileri ve Ekonomik Faaliyetler

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 51, 119 - 139, 31.12.2022

Yusuf Kurtoğlu

Öz

Yaygın olarak sanal para Bitcoin işlemlerinde kullanılan kayıt zinciri teknolojileri, veri kayıtlarının açık, değiştirilemeyen ve dağıtık kayıt defterlerinde tutulduğu bilgisayar teknolojileridir. Bu teknolojiler temel olarak; şifreleme, taraflar arası mutabakat, kimliklerin açıklanmaması ve banka gibi merkezi kurumlardan bağımsız işlem yapabilme özelliklerine sahiptir. Bunlara “güvenlik” unsurunun da eklenmesi, bu teknolojilerin uygulama alanlarını geliştirmiştir. Kayıt zinciri teknolojilerinin internet ağı üzerinden kullanımıyla girilen veri aktarım sürecinde veri girişi ve bu verilerin izlenmesi, taraflar arasında üzerinde anlaşma sağlanan “akıllı sözleşme” kapsamındaki kurallara uygun olarak yürütülür. Sürecin sağlıklı işleyişi şifrelemenin sağladığı “güven” temeline dayalıdır. Kayıt zinciri teknolojisi uygulamalarında finansal aktarım işlemleri için ödenen komisyon ve aktarım ücretleri vb. ödemelerin olmaması, uçtan uca aktarımın sağladığı etkinlik gibi nedenlerle bu teknolojilerin ekonomik faaliyetlerde kullanımı artmaktadır. Finans sektörü yanında, sağlık, bilimsel araştırmalar, sanayi, ticaret, tedarik zinciri, kamusal alanlardaki yasal kayıtlar, ulaştırma ve lojistik sektörlerinde bu teknolojilerin kullanımının yaygınlaştığı görülüyor.

Anahtar Kelimeler

Kayıt zinciri,, Dağıtık Kayıt Defteri,, Şifreleme,, Akılı Sözleşme

Kaynakça

• Abadi, Josep, Markus Brunnermeier (2018), “Blockchain economics”, National Bureau of Economic Research Working Paper 25407, December.
• Berryhill, Jamie, Theo Bourgery, Angela Hanson (2018), “Blockchains unchanined”, Blockchain technology and its use in the public sector, OECD Working Papers on Public Governance No.28, OECD Publishing, Paris.
• Blockchain Türkiye Platformu (2019), “Dünyada blokzinciri regülasyonları ve uygulama örnekleri”, Karşılaştırma Raporu, Editör Özlem Özkan, Türkiye Bilişim Vakfı, Şubat.
• Bosu, Amiangshu, Anindya Iqbal, Rifat Shahriyar, Partha Chakroborty (2019), “Understanding the motivationsa, challenges and needs of blockchain software developers; A survey, Emprical Software Engineering manuscript, March, www.researchgate.net/publication/3028083789 Erişim; 15.4.2019.
• Cong, Lin William, Zhiguo He (2018), Blockchain disruption and smart contracts, National Bureau of Economic Research Working Paper 24399, March.
• Dilek, Şerif (2018), “Blockchain teknolojisi ve Bitcoin”, SETA-Siyasey, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, Analiz, Sayı 231, Şubat, İstanbul.
• Güven Vedat, Erkin Şahinöz (2018), Blokzincir Kripto Paralar Citcoin – Satoshi Dünyayı Değiştiriyor, 2. Baskı, Temmuz Kronik Kitap, İstanbul.
• Holden, Richard T. and Anup Malani (2019), “Can blockchain solve the hold-up problem in contracts?”, National Bureau of Economic Research Working Paper 25833, May. Nakamoto, Satoshi, 2008, Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system, www.bitcoin.org
• Narayanan, Arvind, Joseph Bonneau, Edward Felten (2016),Andrew Miller, Steven Goldfeder, “Bitcoin and Cyryptocurrency Technologies”, www.princeton_bitcoin_book.pdf, February.
• Mastering Bitcoin, http://blockchain.berkeley.edu Erişim:27.02.2019
• Usta, Ahmet, Serkan Doğan Tekin (2018) Blockchain 101, Güncellenmiş Versiyonu-v2, Bankalar arası Kart Merkezi, İstanbul.
• Pon, Bruce (2016), “Why blockchain matters to big data”, BigchainDB Database for the internet, Big Data Meetup London, November 03.
• Yermack, David, 2017, Corporate governance and blockchains, Discussion paper, Review of Finance, V.21, Issue 1, March 01.
• https://bctr.org/duzenlemeler-blockchain-sistemlerine-guven-tazeleyebilir-mi-7924/
• http://blockchain.cs.hacettepe.edu.tr (Adnan Özsoy) Erişim: 19.02.2019
• http://www.turkishtimedergi.com/dijital-ekonomi/blockchain-bir-guven-makinesidir-iskalanmamali Erişim: 25.01.2019