MOZART’IN BATI MÜZİĞİNE GETİRDİĞİ MÜZİKAL YENİLİKLER VE TÜRK MÜZİĞİ İLE İLİŞKİSİ

Yıl 2016, Sayı: 68, 53 - 64, 27.12.2016

Betül Yetkin Gülmez

Öz

Klasik Batı Müziği’nden söz edildiğinde akla ilk gelen isimlerden birisi olan Wolfgang Amadeus Mozart, yaşamını Avrupa’nın en uygar yerleşim yerleri olan Salzburg, Paris,
Roma, Milano, Viyana gibi kentlerde geçirmiştir. Ailesi ile birlikte bu kentlere yapmış olduğu sık geziler sayesinde birçok tecrübe edinmiş, bu tecrübeler onun gelişimine katkıda
bulunmuştur. Döneminin birçok ünlü müzisyeniyle tanışma imkânı bulmuş ve onlardan aldığı fikirlerle bestecilik yönünü geliştirmiştir. Hayatı boyunca hak ettiği yere gelememiş, sürekli borç içinde yaşamış, bir mezar taşı bile olmadan yoksullar mezarlığına gömülmüştür.
Eşsiz yeteneğiyle bütün müzik formlarında eserler bestelemiş, otuz beş yıllık kısacık ömrüne inanılmayacak kadar çok eser sığdırmıştır. Mozart on sekizinci yüzyılın dahi bestecisi olarak anılmaktadır. Yaşadığı dönemin en üretken, en etkili bestecisi olduğu tüm müzik tarihçileri tarafından onaylanmıştır. Onun kendine ait tarzı Klasik Batı Müziği’nin
tamamının gelişimine paraleldir. Müzikte “Klasik Dönem” derin anlamıyla Mozart ile temsil edilmiştir. Konçerto formunun gelişimine büyük katkıda bulunmuştur.
1683 yılındaki Viyana Kuşatması’ndan sonra doğan “Alla Turca” stilinden etkilenen ve bu stilde eserleri bulunan besteciler arasında olan Mozart’ın “Türk Marşı” diye adlandırılan piyano sonatının son bölümü, klasik müzik konserlerinde en sık çalınan eserler arasındadır.
Mozart duygularını notalarla insanlığa duyurabilmeyi ve bir o kadar üretken olabilmeyi başaran en önemli bestecilerden birisidir. Bu sebeptendir ki etkilediği bestecilerin ve çağdaşlarının sayısı, etkilendiklerinden çok daha fazladır.

Anahtar Kelimeler

W.A.Mozart, Klasik Dönem, Opera, Konçerto, Türk Müziği.

Kaynakça

• Büke, A. (2006). Mozart ‘bir yaşam öyküsü’ (2. Baskı), İstanbul: Dünya Yayıncılık. Campbell, D. (2002). Mozart etkisi (Çev. F. Çubukçu) , İstanbul: Kuraldışı Yayıncılık.
• Elias, R. (2000). Mozart ‘bir dâhinin sosyolojisi üzerine’ (Çev. Y. Tükel), İstanbul: Ka- balcı Yayınevi.
• Gürbüz, F. (2008). Mozart ‘müziğin harika çocuğu’ (1. Baskı), İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• İlyasoğlu, E. (1994). Zaman içinde müzik (1. Baskı), İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
• Kalyoncu, N. (2005). Alla turca stiline genel bir bakış, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakül- tesi Dergisi XVIII, 309-322.
• Mimaroğlu, İ. (1999), Müzik tarihi (6. Baskı), İstanbul: Varlık Yayınları.
• Nadi, A. (2007), Mozart’ı anlamak (1. Baskı) , İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Nadi, N. (1994). Dostum Mozart (9. Baskı) , İstanbul: Çağdaş Yayınları.
• Publig, M. (2004). Mozart ‘dehanın gölgesinde’ (Çev. İ. Özdemir) , İstanbul: Can Ya- yınları.
• Say, A. (1997). Müzik tarihi (3. Baskı) , Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Say, A. (2007). Mozart (1. Baskı) , İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Say, F. (2000), Uçak notları (2. Baskı) , Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Saydam, A. (1997). Ünlü müzisyenler (4. Basım) , Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Saydam, S. (2003). Amadeus Mozart. Başkent Üniversitesi, Bütün Dünya Dergisi, S. 2003/06.
• Tarcan, H. (2003). Mozart’ın Alla Turca’sı, Orkestra Aylık Müzik Dergisi, S. 341.
• Yedig, S. (2009). Mozart’ın Yeni Keşfedilen Eseri, http://www.hurriyetmax.com/seya- hat/13072426.asp?gid=352 adresinden 20 Aralık 2009’da alınmıştır.
• Yener, F. (1983). Müzik, İstanbul: Beyaz Köşk (Müzik Sarayı) Yayınları.
• Yener, F. (1991), Bir dehanın yaşam öyküsü ‘Wolfgang Amadeus Mozart’ (1. Baskı), İs- tanbul: Cem Yayınevi.
• Yener, F. (1992). Başkadır şu müzik dünyası (1. Baskı), İstanbul, Cem Yayınevi.
• Wolfgang Amadeus Mozart . (b.t.). http://www.biyografi.info/kisi/wolfgang-amadeus- mozart adresinden 20 Aralık 2009’da alınmıştır.