MODELLEMEYE DAYALI ÖĞRENME İLE BİRLİKTE ÖĞRENME YÖNTEMLERİNİN ÖĞRENME ORTAMLARI AÇISINDAN ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Sayı: 68, 415 - 430, 27.12.2016

Yusuf Zorlu Fatih Sezek

Öz

Bu araştırmanın amacı; ortaokul altıncı sınıf "Madde ve Isı" ünitesinin öğretiminde, birlikte öğrenme ile modellemeye dayalı öğrenme yönteminin bir arada uygulanmasının
öğrenme ortamlarına etkileri açısından karşılaştırılmasıdır. Araştırmada karma araştırma yöntemlerinden çeşitleme araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi,
bir ortaokulda altıncı sınıfta öğrenim gören 72 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada öntest-sontest karşılaştırmalı gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Altıncı sınıflardan rastgele iki şube seçilmiştir. Seçilen şubelerden birine (DG1) birlikte öğrenme yöntemi, diğerine (DG2) birlikte öğrenme yöntemi ve modellemeye dayalı öğrenme yöntemi bir arada uygulanmıştır. Nicel kısımda veri toplama aracı olarak Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı (YÖOÖ) uygulamadan önce ve sonra kullanılmış, nitel boyutta ise veri toplama yöntemi olarak odak grup görüşmeleri kullanılmıştır. YÖOÖ’nden elde edilen sonuçlara göre modellemeye dayalı öğrenme yöntemi düşünce paylaşımı ve kaynak kullanımı konularında birlikte öğrenme yöntemine yararlar sağlamıştır. Ayrıca odak grup görüşmelerinden elde edilen sonuçlara göre; öğrencilerde zihinsel bakış açılarını geliştirme, düşünce karmaşası yaşama konuları ve düşünceleri anlamlandırma, öğrenme zorluklarından yararlanmayı öğrenme ve bilgileri kullanmayı öğrenme hususlarında modellemeye dayalı
öğrenme yöntemi birlikte öğrenme yöntemine katkılar sağlamıştır. Bu sonuçlara göre, modellemeye dayalı öğrenme yöntemi ve birlikte öğrenme yönteminin bir arada uygulanmasının, birlikte öğrenme yönteminin tek başına kullanılmasının daha kaliteli öğrenme ortamlarının oluşmasını sağladığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilgisi Eğitimi, Birlikte Öğrenme Yöntemi, Modellemeye Dayalı Öğrenme, Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı., İşbirlikli Öğrenme Modeli

Kaynakça

• Abdullah, S. And Shariff, A. (2008). The effects of inquiry-based computer simulation with cooperative learning on scientific thinking and conceptual understanding of gaslaws. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Techology Education, 4(4), 387-398.
• Açıkgöz, K. (1992). İşbirlikli öğrenme: Kuram, Araştırma, Uygulama. Malatya: Uğurel Matbaası.
• Aragón, M. D. M., Oliva, J. M. And Navarrete, A. (2014). Contributions of Learning Through Analogies to the Construction of Secondary Education Pupils’ Verbal Discourse about Chemical Change. International Journal of Science Educati- on, 36(12), 1960-1984.
• Ayas, A. (1995). Fen bilimlerinde program geliştirme ve uygulama teknikleri üzerine bir çalışma: İki çağdaş yaklaşımın değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 149-155.
• Aydede, M. N. ve Matyar, F. (2009). Fen bilgisi öğretiminde aktif öğrenme yaklaşımının bilişsel düzeyde öğrenci başarısına etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(1), 115- 127.
• Bayrakçeken, S., Doymuş, K. ve Doğan, A. (2013). İşbirlikli öğrenme modeli ve uygula- ması (1. Baskı), Ankara: Pegem Akademi.
• Bishoff, J.P. (2010). Utilization of the seven principles for good practice in undergradu- ate education in general chemistry by community college in structors. Doctoral Dissertation, University of West Virginia, Morgantown West Virginia.
• Bonwell, C. C. ve Eison, J. A. (1991) Active learning: Creating excitement in the classro- om. New Directions For Teaching and Learning, 1996(67), 3-16.
• Bozkurt, O., Orhan, A. T., Keskin, A. ve Mazi, A. (2008). Fen ve teknoloji dersinde işbir- likli öğrenme yönteminin akademik başarıya etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 63-78.
• Chickering, A.W. and Gamson, Z. (1987). Seven principles of good practice in under graduate education. AAHE Bulletin, 39(7), 3-7.
• Çekiç Toroslu, S. (2011). Yaşam temelli öğrenme yaklaşımı ile desteklenen 7E öğrenme modelinin öğrencilerin enerji konusundaki başarı, kavram yanılgısı ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eği- tim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çoban, G. Ü. ve Ergin, Ö. (2011). Bilimsel bilginin varlık alanına modellemeye dayalı öğretimle bakış. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 211-254.
• Demirel, Ö. (2012). Öğretim ilke ve yöntemleri öğretme sanatı. Ankara: Pegem Akade- mi.
• Doymuş, K. (2007). Effects of a cooperative learning strategy on teaching and learnin gphases of matter an done-component phase diagrams. Journal of Chemical Education, 84(11),1857-1860.
• Doymuş, K. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin işbirlikli öğrenme yöntemi hakkın- da bilgilendirilmesi, bu yöntemi sınıfta uygulamaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi(110K252), Tübitak Projesi.
• Doymuş, K., Şimşek, Ü. ve Bayrakçeken, S. (2004). The effect of cooperative learning on attitude and academic achievement in science lessons. Journal of Turkish Scien- ce Education, 2(2), 103-113.
• Fer, S. ve Cırık, İ. (2006).Öğretmenlerde ve öğrencilerde, yapılandırmacı öğrenme ortamı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması nedir?, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-27.
• Gilbert, J. K. (2004). Models and modelling: Routes to more authentic science education. International Journal of Science and Mathematics Education, 2(2), 115–130.
• Gilbert, J. K. (2008). Visualization: An emergent field of practice and enquiry in science education. In Visualization: Theory and practice in science education (pp. 3-24). Springer Netherlands.
• Halloun, I. A. (2004). Modeling theory in science education. Kluwer Academic Publis- hers.
• Halloun, I. A. (2006). Modeling theory in science education. Netherlands: Springer Pub- lishers.
• Halloun, I. (2007). Mediated modeling in science education. Science & Education, 16(7), 653–697.
• Harrison, A. G. (2001). How to teachers and textbook writers model scientific ıdeas for students. Research in Science Education, 31, 401-435.
• He, J. And Gunter, G. (2015). Examining Factors that Affect Students’ Knowledge Sha- ring with in Virtual Teams. Journal of Interactive Learning Research, 26(2), 169-187.
• Johnson, D. W., Johnson, R. T. And Holubec, E. J. (1993). Cooperation in the classroom. Edina, Minnesota: Interaction Book Company.
• Justi, S. R. and Gilbert, K. J. (2002). Modelling teachers’ views on thenature of modelling and implications for the education of modellers. International Journal of Scien- ce Education, 24(4), 369-387.
• McMillan, J. H. And Schumacher, S. (2010). Research in education. Evidence-base- dinquiry (7th Edit). Boston: Pearson.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2013). Ortaokul fen bilimleri dersi (5., 6., 7. ve 8. Sınıf- lar) öğretim programı. Ankara.
• Nunez-Oviedo, M. C. (2004). Teacher-student co-construction process in biology: stra- tegies for developing mental models in large group discussions. Unpublished Doctoral Dissertation, Graduat School of Universtiy of Masachusetts Amherst.
• Oliva, J. M., del Mar Aragón, M. And Cuesta, J. (2014). The competence of modelling in learning chemical change: a study with secondary school students. International Journal of Science and Mathematics Education, 1-41.
• Schuh, K. L. (2003). Knowledge construction in the learner-centered classroom. Journal of Educational Psychology, 95(2), 426.
• Schunk, D. H. (2011). Ögrenme teorileri, egitimsel bir bakışla (2.Basım) (Çev. M. Sa- hin).Ankara: Nobel Yayınları.
• Sezek, F., Zorlu, Y. ve Zorlu, F. (2015a). Examination of the factors ınfluencing the scien- tific process skills of the students in the elementary education department. Jour- nal of Education Faculty, 17(1), 197-217.
• Sezek, F., Zorlu, Y. ve Zorlu, F. (2015b). İlköğretim bölümü öğrencilerinin ilgi alanlarının tespiti ve bu ilgileri etkileyen faktörlerin incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilim- leri Dergisi, 3(1), 13-24.
• Slavin, R.E. (1996). Research forfuture: Research on cooperative learning and achieve- ment: What we know, what we need to know. Contemporary Educational Psyc- hology, 21 (4), 43-69.
• Souvignier, E. and Kronenberger, J. (2007). Cooperative learning in third graders’Jigsaw groups for mathematics and science with and without questioning training. Bri- tish Journal of Educational Psychology, 77, 755-771.
• Tenenbaum, G., Naidu, S., Jegede, O., & Austin, J. (2001). Constructivist pedagogy in conventional on-campusand distan celearnin gpractice: An exploratory investigation. Learning and Instruction, 11(2), 87-111.
• Ünal, S. (2003). Lise 1 ve 3 öğrencilerinin kimyasal bağlar konusundaki kavramları an- lama seviyelerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara- deniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Ünal, S., Çoştu, B. ve Karataş, F. Ö. (2004). Türkiye’de fen bilimleri eğitimi alanındaki program geliştirme çalışmalarına genel bir bakış. Gazi Eğitim Fakültesi Dergi- si, 24(2), 183-202.
• Ünal-Çoban, G. (2009). Modellemeye dayalı fen öğretiminin öğrencilerin kavramsal an- lama düzeylerine, bilimsel süreç becerilerine, bilimsel bilgi ve varlık anlayış- larına etkisi: 7. Sınıf ışık ünitesi örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Watson, S. B. (1992). The essential elements of cooperative learning. The American Bi- ology Teacher, 84-86.
• Wilkinson, S. (2004). Focus grup research. In D. Silverman (Edt.) Qualitiveresearch: Theory, Methodandpractice. London Sage Publications.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Zorlu, F. (2016). Fen Bilimleri dersinin öğretiminde solomon araştırma deseninin işbir- likli öğrenme modeline uygulanmasının etkililiğinin incelenmesi, Yayımlanma- mış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Zorlu, F., Zorlu, Y., Sezek, F. ve Akkuş, H. (2014). Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ile seviye belirleme sınavı sonuçlarının karşılaştırılma- sı, Ekev Akademi Dergisi, 18(59), 519-532.