5E MODELİNİN HÜCRE BÖLÜNMESİNİN ÖĞRETİMİNDE ÖĞRENCİ BAŞARISINA ETKİSİ

Yıl 2018, Sayı: 73, 415 - 428, 29.04.2018

Ercan Kaya Ertan Zengin

Öz

Bu araştırmanın amacı, hücre bölünmeleri konusunun öğretiminde yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı 5E modeline uygun öğrenme ortamını, geleneksel öğrenme or-
tamıyla karşılaştırarak öğrencilerin başarılarına olan etkisini incelemektir.
2015-2016 öğretim yılında Erzurum ili, Pasinler İlçesi, Pasinler Ortaokulu 8A ve 8C sınıflarında öğrenim gören öğrenciler araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Geleneksel yöntemle öğrenim gören kontrol grubu ve 5E modeli ile öğrenim gören deney grubu 23 öğrenciden oluşmaktadır. Sınıflar rastgele deney ve kontrol grubu olarak ayrılmıştır.
Uygulama 10 hafta sürmüştür. Verilerin analizinde Bağımsız ve Bağımlı İki Örnek T Testi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi SPSS 21.0 paket programı ile yapılmıştır.
Yapılandırmacı yaklaşıma dayalı 5E modelinin uygulandığı deney grubunda elde edilen başarı ortalaması, geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubunda elde edilen başarı ortalamasından daha yüksektir. Ayrıca, deney grubundaki bilgi kalıcılığı, geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubundaki kalıcılığından daha yüksektir.

Anahtar Kelimeler

5E modeli, yapılandırmacılık, hücre bölünmeleri, başarı, Eğitim

Kaynakça

• Ayas, A., Çepni, S., Akdeniz, A., Özmen, H., Yiğit, N., & Ayvacı, H.S. (2007). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. 6. Baskı, Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Aydın, N. ve Yılmaz, A. (2010). Yapılandırmacı yaklaşımın öğrencilerin üst düzey biliş- sel bece­rilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39. s. 57-68.
• Başaran, İ. E. (1978). Eğitime giriş. Ankara: Bimaş Matbaacılık.
• Başer, E. T. (2008). 5E Modeline uygun öğretim etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki akademik başarılarına etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Boddy, N., Watson, K., & Aubusson, P. (2003). A trial of the five es: A referant model for constructivist teaching and learning. Research in Science Education 33, 27-42.
• Bozdoğan, A. E. ve Altunçekiç, A. (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarının 5e öğretim modelinin kullanılabilirliği hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 15(2), s. 579-590.
• Bybee, R. (1993). Reforming science education: Social perspectives and personal reflec- tions. New York: Teachers College Press.
• Çalık, M. (2006). Bütünleştirici öğrenme kuramına göre lise 1 çözeltiler konusunda ma- teryal geliştirilmesi ve uygulanması. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversi- tesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Çepni, S., Akdeniz, A.R. & Keser, Ö.F. (2000). Fen bilimleri öğretiminde bütünleştirici öğrenme kuramına uygun örnek rehber materyallerin geliştirilmesi. Fırat Üni- versitesi 19. Fizik Kongresi, Elazığ.
• Demir, S. C. (2009). Dinleme/izleme eğitimi ve 2005 Türkçe dersi programındaki yeri. Millî Eğitim, 181, 53-64.
• Duman, B. (2004). Öğrenme-öğretme kuramları ve süreç temelli öğretim, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ebrahim, A. (2004). The effects of traditional learning and a learning cycle inquiry lear- ning strategy on students' science achievement and attitudes toward elemantary science. Unpublished master thesis, Ohio University, USA.
• Ersoy, İ. (2011). Elektrik-manyetizma konusunun işlenişinde 5E modelinin derinleşme aşamasına yönelik geliştirilen materyallerin öğrenci başarısına etkisinin değer- lendirilmesi. Yayımlan­mamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya
• Gül, Ş. (2016). Yasam temelli öğretim modeliyle “fotosentez” konusunun öğretimi: RE- ACT stratejine dayalı bir uygulama. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (elektronik), 10(2), 21-45.
• Işıkoğlu, N., Baştürk, R. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Yaklaşımla İlgili Öğretim Stratejileri Hakkındaki Görüşleri. Eğitimde Yeni Yönelimler IV: Yapılandırmacılık ve Öğretmen Sempozyumu, 17 Kasım 2007, Tevfik Fikret Okulları, Ankara: 131–134.
• Karamustafaoğlu, O. ve Yaman, S. (2006). Fen eğitiminde özel öğretim yöntemleri I-II. Ankara: Anı Yayınevi.
• Kaynar, D. (2007). The effect of 5E learning cycle approach on sixth grade students’ understan­ding of cell concept, attitude toward science and scientific epistemolo- gical beliefs. Yayımlan­mamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara.
• Nas, S. E. (2008). Isının yayılma yolları konusunda 5E modelinin derinleşme aşamasına yönelik olarak geliştirilen materyallerin etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayım- lanmış Yüksek Lisans Tezi, KTÜ, Trabzon.
• Özay Köse, E., Gül, Ş., Konu, M. (2014). Yapılandırmacı öğrenme kuramı ve ortaöğre- timde uygulanabilirliği hakkında öğretmen adaylarının görüşleri. Asos Journal, The Journal of Academic Social Science, 2(3), 84-95.
• Özden, Y. (2003). Öğrenmeye farklı bir bakış: yapılandırmacılık, öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özsevgeç, T. (2006). Kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5e modeline göre geliştirilen öğrenci rehber materyalinin etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi. 3 (2), 36-48.
• Sağlam, M. (2006). Işık ve ses ünitesine yönelik 5E etkinliklerinin geliştirilmesi ve etki- liliğinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Saka, A. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının genetik konusundaki kavram yanılgı- larının giderilmesinde 5E modelinin etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Kara- deniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Smerdan, B.A. & Burkam, D.T. (1999). Access to constructivist and didactic teaching, Who gets it? Where is it practiced?. Teachers College Record, 101 (1), 5.
• Şaşan, H.H. (2002). Yapılandırmacı öğrenme. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 74(75): 49–52.
• Tanrıöğen, A. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. (2.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık, s.41
• Tiryaki, S. (2009). Yapılandırmacı yaklaşıma dayalı 5E öğrenme modeli ve iş birlikli öğrenme yönteminin 8. sınıf “ses” ünitesinin işlenmesinde başarıya ve tutuma etkisinin araştırılması. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Turgut, M.F., Baker, D., Cunningham, R. & Piburn, M. (1997). İlköğretim fen öğretimi. Ankara: YÖK/ Dün­ya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Eğitimi Yayınları.
• Ünal, H. (2003). Öğrenme halkası yöntemi’nin fen bilgisi dersi “maddelerin sınıflandırıl- ması ve dönüşümleri konusunun öğretilmesinde başarıya etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Wilder, M., & Shuttleworth, P. (2004). Cell inquiry cycle lesson: A 5E learning cycle lesson. Science Activities 41(1), 25-31.
• Yaşar, Ş. (1998). Fen bilgisi öğretiminde kullanılan strateji, yöntem ve teknikler. Fen bilgisi öğretimi. (Editör: Ş. Yaşar). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları,
• Yeşilyurt, S., Gül, Ş. (2011). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına dayalı hazırlanan ça- lışma yaprağının öğrenci başarısına etkisi (Pilot uygulama). Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 247-261.