ÇOCUK ŞİİRİNDE SORUNLU COĞRAFYALAR VE ACI ÇEKEN ÇOCUKLAR

Yıl 2018, Sayı: 73, 585 - 594, 29.04.2018

Yasin Mahmut Yakar

Öz

Çocuklar savunmasız ve masum varlıklardır. Dünya üzerinde çocukların maruz kaldığı birçok sorun bulunmaktadır. Savaşlar ve kıtlık gibi durumlar bu sorunların en başta
gelen nedenleridir. Bunların yanında zorunlu göç, hastalıklar, yetersiz beslenme ve çatışma ortamlarında bulunan çocukların yaşam haklarının ihlali de çocukların karşı karşıya
kaldıkları önemli sorunlar arasındadır.
Sorun odaklı çocuk edebiyatı, edebî nitelikli eserlerde çocukların karşı karşıya kaldıkları sorunları yansıtmayı veya çocuklarda edebî eserler aracılığıyla sorunlar hakkında farkındalık oluşmayı amaçlar. Bu çalışmada Mustafa Ruhi Şirin’in şiirlerinde sorun odaklı çocuk edebiyatının yansımalarını tespit etmek hedeflenmiştir. Çalışmada doküman analizi deseni kullanılmış ve yazarın bütün eserleri incelenmiştir. Bu yolla ulaşılan eserler kodlama güvenirliği göz önünde tutularak okunmuştur. Ardından Mustafa Ruhi
Şirin’in şiirlerinde sorun odaklı çocuk edebiyatı bağlamında değerlendirilebilecek veriler elde edebilmek için fişlemeler yapılmıştır. Sonrasında elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur.
Çalışma sonucunda Mustafa Ruhi Şirin’in dünya üzerinde farklı coğrafyalarda farklı sorunlarla karşılaşan çocuklarla ilgili hem kendini hem insanlığı sorumlu tuttuğu ve
eserlerinde bu duyarlığa uygun yansımaların bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda Mustafa Ruhi Şirin’in şiirlerinin sorun odaklı çocuk edebiyatı bağlamında zengin metinler olduğu, özellikle dünyanın farklı coğrafyalarında yaşayan çocukların karşı karşıya kaldıkları yaşam hakkı ihlali, açlık ve çocukluğunu yaşayamama gibi sorunların
eserlerde yer aldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sorunlu Coğrafyalar, Savaş, Mustafa Ruhi Şirin, Sorun Odaklı Çocuk Edebiyatı.

Kaynakça

• Asutay Kurtoğlu, Z. (2012). Jutta Treıber’ın Vergewaltıgt (Tecavüz) ve Laurıe Halse Anderson’ın Speak (Konuş) adlı sorun odaklı gençlik romanlarında tecavüz ko- nusunun karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Osman- gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Bowen, Glenn A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitati- ve Research Journal, 9 (3), 27-40.
• Dilidüzgün, S. (1996), Çağdaş çocuk yazını. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Günyüz, M. (Ekim, 2011). Sorun odaklı çocuk edebiyatı: Babamın Gözleri Kedi Gözleri ve Sevgili Annelerim kitapları bağlamında boşanmış aile çocuğu olarak edebi- yatta yer almak. 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumunda sunul- du, Ankara.
• Gürdal Ünal, A. (2011). Türk çocuk edebiyatında engellilik (1969-2009). İstanbul: Ev- rensel Basım Yayın.
• Hasırcı, S. (Ekim, 2011). Çocuk kitaplarında şişmanlığın (obezite) ele alınışı üzerine bir değerlendirme. 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumunda sunul- du, Ankara.
• Kural, L. (2012). Sorun odaklı yazında işitme yetersizliğine karşılaştırmalı bir yaklaşım. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Miles, M.B. and Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expended sour- cebook. California: SAGE Publications.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (çev. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Şirin, M. R. (2016). Elsiz eldiven. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Şirin, M. R. (2006). Çocuk hep çocuk. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Turan, L. (2005). Arkadaş Edinme Güçlüğü Çeken Çocukların Problemlerini Çözmede Çocuk Edebiyatından Yararlanma. Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 124-135.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.