ERZURUM’UN YÖRESEL ÜRÜNLERİNİN TURİSTİK POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2019, Sayı: 77, 147 - 160, 28.02.2019

Fatma Başar Burak Başar Ferhat Boztoprak

Öz

Geçmişten günümüze kadar ulaşan ve kültürel miras olan el sanatları, yiyecek- içecekler ve diğer yöresel ürünler ülkemizin geçmişine tanıklık eden en değerli varlıklardır.
Farklı yörelerin kendilerine has mimari yapıları, giyim stilleri, yiyecek-içecek türleri ve o yöreye ait el sanatları günümüzde turistik kazanım sağlayacak gelecekte ise yeni kuşaklara aktarılıp korunması gereken öğelerdir. Bunlar, yerli ve yabancı turistlere bölgenin karakteristik özellikleri hakkında çeşitli bilgiler sunmaktadır. Ayrıca yörelere ait çeşitli el
sanatları örneklerinden esinlenerek tasarlanan turistik- hediyelik eşyalar, geçmişi yeni tasarımlarla bugüne taşıma konusunda önemli bir rol oynamaktadırlar. Buna ek olarak turistlerin ziyaret ettikleri destinasyonlardan satın aldıkları hediyelik eşyalar önemli turizm kaynaklarından biri olup, turist çekimim için gerekli bir unsurdur. Buradan hareketle, araştırmanın amacı önemli kültürel miras kaynakları olan yöresel ürünlerin mevcut durumlarının analiz edilerek turistik potansiyellerinin belirlenmesidir. Bu doğrultuda ilgili
ulusal ve uluslararası literatür derinlemesine incelenerek sentez yapılmıştır. Araştırma sonucunda Erzurum iline özgü yöresel ve hediyelik olabilecek ürünler belirlenmiş ve bu ürünlerin yöresel turistik ürün olarak önem kazanması hususunda öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hediyelik Eşya, Yöresel Ürün, Turizm Potansiyeli, Turistik Ürün, Erzurum

Kaynakça

• Albayrak, T. C. (2016). Tourist shopping: The relationships among shopping attributes, shoping value and behavioral intention. Tourism Management Perspectives, 98- 106.
• Altuntaş, A. G. (2014). Yerel Kalkınmada yaygınlaşan bir araç olarak geleneksel gıdalar ve geleneksel gıda mevzuatının yaygınlaştırabilirliği. GOP Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 31 (3), 73-81.
• Anuar, A. H. (2017). Souvenirs purchase among tourist: Perspectives in national park. Journal Tourısm Management 6, 287-288.
• Arkant, S. (2013). Hediyelik eşya kapsamında Manisa markasının yaratılması. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Asplet, M. C. (2000). Cultural designs in New Zealand souvenir clothing:The question of authenticity. Tourism Management, 21, 307-312.
• Bayburtlu, A. (2016). Erzurum yöresel müziklerinin kültürel özellikleri. International Jornal of Cultural and Social Studies 2(2), 262-278.
• Botoş, A. T. (2013). Souvenirs-factor ınfluencing the tourism activity. Case Study: Opinions Of Young People On Souvenirs. Annals of the University of Petrosani: Economics, 15-34.
• Can, M. (2013). Geleneksel Türk el sanatlarının turizme ve ekonomiye katkısı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi , 259-266.
• Çeliker, D. D. (2017). Sürdürülebilirlik ve yenileşim açısından turistik hediyelik eşyalar konusunda yenileştirilmiş tasarımlar. Atatürk İletişim Dergisi 12, 187-204.
• Çomaklı, Z. (2008). Karlar ülkesinin damak tadı. Erzurum: Aktif Yayıncılık.
• Dilmaç, O. (2013). Erzurum'da kaybolmaya başlayan yöresel el sanatları. Akdeniz Sanat Dergisi, 93-101.
• Ertaş, Y. K. (2013). Sağlıklı beslenmede Türk mutfak kültürünün yeri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 117-136.
• Karakaya, C. v. (2016). Ahilik kültürü ve alış-veriş turizmi: Konya bedesten çarşısını ziyaret eden turistlerin algısı üzerine bir araştırma. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE dERGİSİ, 110-122.
• Kaya, Ç. Y. (2015). Appropriation in souvenir design and production: A study in museum shops. ITU Journal of the Faculty of Architecture 12(1), 127-146.
• Kim, S. L. (2001). Souvenir buying intentions for selfs versus others. Annals of Tourism Research, 28 (3), 638-657.
• Kocaman, G. (2013). Turistik bir ürün olarak Rus taşı (Gürcistan Siyah Kehribarı) ve Erzurum Oltu taşı sektörüne etkileri. Doğu Coğrafya Dergisi,18 (30), 115-134.
• Köşklü, Z. (2015). Geçmişten günümüze Erzurum'da bakırcılık ve bakır kaplar. Sanat Dergisi, 107-120.
• Kudaka. (2013). Oltı taşı değer zinciri analiz raporu. Erzurum: Kudaka.
• Kudaka, A. Ü. (2012). Yöresel mutfak kültürü: Erzurum. A. Ü. fakültesi içinde, yöresel mutfak kültürü: Erzurum, Erzincan, Bayburt. Erzurum: Atatürk.
• Lirtell, M. B. (1994). Souvenirs and tourism styles. Journal of Travel Research 33(1), 3-11.
• Litrell, M. L. (1993). What makes a craftsouvenir authentic?. Annals of Tourism Research 20, 197-215.
• Lunyai,J.C.(2008).Why tourist purchase souvenirs?Proceedings of Applied International Conference 11/06/2018.
• Mil, B. D. (2015). Erzurum mutfağı yöresel ürünlerin otel restoran menülerinde kullanım düzeyi: Palandöken örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi 5(2), 1-7.
• Olalare, F. (2017). Importance of product attributes for souvenir purchase preference: A viewpoint of foreign tourists in south africa. African Journal of Hospiality, Tourism and Leisure 6, 1-10.
• Oviedo Garcia, V. V. (2016). Tourıst satısfactions and the souvenir shopping of domestic tourist: Extended weekends in Spain. Current Issues in Tourism, 845-860.
• Öter, Z. (2010). Türk el sanatlarının kültür turizmi bağlamında değerlendirilmesi. Milli Folklor Dergisi 22, 174-185.
• Salman, F. Z. (2010). Erzurum yöresel geleneksel erkek giysilerinin özellikleri. Sanat Dergisi 1-(17), 25-30.
• Sarıçay, N. (2012). Gülümseten sektör: Hediyelik eşya sektörü ekonominin nabzını yükseltebilir mi? İzmir Sanayi ve Ticaret Odası AR&GE Bülteni.
• Swanson, K. P. (2006). Travel motivations as souvenir purchase indicators. Tourism Management, 27 (4), 211-224.
• Swanson, K. T. (2012). Souvenirs: Icons of meaning, commercialization and commoditization. Tourism Management 33 (3), 489-499.
• Şengül, S. G. (2016). Festival turizmi kapsamında yöresel mutfak kültürünün destekleyici ürün olarak kulanılması: Mudurnu ipekyolu kültür sanat ve turizm festivali örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (23), 79-89.
• Terzioğlu, M. (2016). Müzik sanatında kültürel etkileşim ve gelenek (Erzurum ili örneği). International Journal of Cultural and Social Studies 2(1), 108-118.
• Vasheghani, F. E. (2014). Effective factors on souvenir purchase: The case of foreign tourist wievpoint in tehran city. Enlightening Tourism. A Pathmaking Journal 4(2)., 147-167.
• Wilkins, H. (2011). Souvenirs: What and why we buy. Journal of Travel Research,50 (3), 239-247.
• Wong, C. (2014). Exploring the effects of heritage site image on souvenir shopping attitudes: The Moderating role of perceived cultural difference. Journal of Travel&Tourism Marketing, 476-492.
• Yanar, A. (2016). Using the culturel ıdentıty and geographıcal ındıcation in tourıstıc souvenirs: Case of Turkey. Socıal Sciences 11(4), 258-269.