EĞİTİM BİLİŞİM AĞI (EBA)’NDAKİ SÖZCÜK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK İÇERİKLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2019, Sayı: 79, 17 - 42, 14.10.2019

Aslı Maden

Öz

Günümüzde geleneksel sınıf ortamlarının yanında internet tabanlı (e) eğitim ortamları da aktif biçimde kullanılmaktadır. E-öğrenme ortamlarında, öğrenciler konuyu öğrenmek için farklı özelliklere sahip elektronik materyalleri kullanma fırsatı bulmaktadırlar. Elektronik materyaller, farklı özelliklere sahip öğrencilere eşit öğrenme fırsatları sunabilmekte, öğrencilerin motivasyonlarını artırmakta, aktif ve somut öğrenmelerine yardımcı olmaktadır. Ülkemizde de e-öğrenme materyali olarak Elektronik Bilişim Ağı (EBA) yaygın biçimde kullanılmaktadır. Araştırmada, Elektronik Bilişim Ağı üzerinde kullanılan sözcük öğretimine yönelik içeriklerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, EBA içerik modülündeki ortaokul düzeyine yönelik hazırlanmış içerikler tespit edilmiş, tasnif edilmiş ve değerlendirilmiştir. Araştırmada, nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Çalışmanın örneklemini, EBA içerik modülünde yer alan içerik türleri arasından doğrudan sözcük öğretimi ile ilgili olan video, infovideo, görsel, infografik ve doküman türü ürünler oluşturmaktadır. Örneklem EBA eğitim platformuna 2012 yılından 2018 yılına kadar yüklenmiş içeriklerle sınırlandırılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Sonuç olarak, Elektronik Bilişim Ağı üzerinden sözcük öğretimine yönelik doküman, video, görsel, infovideo ve infografik türlerinde içeriğin kullanılabildiği, ancak bu içeriklerin ortaokul Türkçe dersi ile içeriklerin sadece %8,53’üne denk geldiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte sözcük öğretimi ile ilgili en çok doküman türünde içerik portala yüklenmiştir. Ayrıca, sözcük öğretimi ile ilgili içerikler arasında izlenmeyen yani kullanılmamış bir içeriğin olmaması da araştırmanın önemli sonuçlarındandır.

Anahtar Kelimeler

Sözcük öğretimi, söz varlığı, Türkçe dersi, EBA, içerik.

Kaynakça

• Ağca, H. (1999). Yazılı anlatım. Ankara: Gündüz Yay.
• Akarsu, B. (1998). Wilhelm Von Humbold’da dil-kültür bağlantısı. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Anılan, H. ve Genç Ersoy, B. (2014). Türkçe dersinde gerçekleştirilen sözcük öğretimine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 4(3), 83-104.
• Aslan, A., Maden, S. ve Durukan, E. (2010). Çoklu ortam aktiviteleriyle metin öğretimine bir model (Fabl örneği). The Journal of International Social Research, 3(10), 67-76.
• Ateş, M., Çerçi, A. ve Derman, S. (2015). Eğitim Bilişim Ağında yer alan Türkçe dersi videoları üzerine bir inceleme. Sakarya University Journal of Education, 5(3), 105-117.
• Baturay, M. H., Yıldırım, İ.S. ve Daloğlu, A. (2007). Web-tabanlı kelime öğretimi ve tekrar modeli. Politeknik Dergisi, 10(3), 241-245.
• Budak, Y. (2000). Sözcük öğretimi ve sözcüğün işlevi. Dil Dergisi, 92, 19-26.
• Calp, M. (2010). Özel eğitim alanı olarak Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Gürdal, A. ve Arslan, M. (2011). Oyun ve bulmaca etkinlikleriyle yabancılara Türkçe kelime öğretim yöntemi. 1. International Conference on Foreign Language Teaching and Applied Linguistics. Sarajevo, May 5-7 2011.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yay.
• Elektronik Bilişim Ağı (EBA) (2017). EBA hakkında. http://www.eba.gov.tr/hakkimizda adresinden 23.02.2018 tarihinde alınmıştır.
• İskender, H. (2016). Eğitim Bilişim Ağı’nda bulunan 7. sınıf Türkçe dersi videolarının ilköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programıyla uyumu. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(24), 1043-1068.
• Kaplan, M. (1996). Kültür ve dil. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Karatay, H. (2007). Kelime öğretimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153.
• Koçkaya, G. Y. (2014). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine klasik yöntemlerle verilmeye çalışılan kelime öğretimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Korkmaz, Z. (2010). Gramer terimleri sözlüğü. 4.Baskı. Ankara: TDK Yayınları.
• Lüle Mert, E. (2013). İlköğretim Türkçe programı ile Türkçe çalışma kitaplarındaki kazanım ve etkinliklerin sözcük öğretimi açısından değerlendirilmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(5), 13-31.
• Maden, S. ve Önal, A. (2018). Elektronik Bilişim Ağı (EBA)’ndaki ortaokul Türkçe dersi içeriklerinin kullanımı üzerine bir araştırma. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi 4(2); 101-121.
• Mayer, R. E. (2009). Multimedia learning (Second edition). Cambridge, MA: Cambridge University Press.
• Merriam, S.(1998). Qualitative research and case study applications in education. Revised and expanded from case study research in education. USA: JB Printing.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları
• Okur, A. ve Dağtaş, A. (2014). Ortaokula yönelik kelime öğretimi çalışmaları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 66-84.
• Raupers, P. M. (2000). Effects of accommodating learning-style preferences on long-term retention of technology training content. National Forum of Special Education Journal, 13(2), 23-26.
• Tsoua, W., Wang, W., & Tzeng, Y. (2004). Applying a multimedia storytelling website in foreign language learning. Computers & Education, 47(1), 17–28.
• Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
• Tüysüz, C. ve Çümen, V. (2016). EBA ders web sitesine ilişkin ortaokul öğrencilerinin görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(27), 278-296.
• Yalçın, S. K. ve Özek, F. (2006). Söz varlığının temel dil becerilerinin ve akademik disiplinlerin kazanımına olan etkileri. Millî Eğitim, 171, 130-139.
• Yıldız, C. ve Okur, A. (2010). İlköğretim okullarındaki okuma etkinliklerinde göz ardı edilen bir konu: Sözcük öğretimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 753-773.