OSMANLI TÜRKÇESİ DERSİNE YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2019, Sayı: 79, 123 - 134, 14.10.2019

Fatih Veyis

Öz

Osmanlı Türkçesinin önemi, barındırdığı maddi ve manevî hazine bağlamında anlaşılmış ve öğretimi son zamanlarda önemli görülmeye başlanmıştır. Bu alana yönelik ilginin de gün geçtikçe artmaya başladığını söyleyebiliriz. Bu bağlamda Osmanlı Türkçesi dersleri ortaöğretim kurumlarında Sosyal bilimler ve imam hatip liselerinde zorunlu, diğer lise türlerinde ise seçmeli olarak verilmeye başlanmıştır. Bu çalışma ile ortaöğretim öğrencilerinin Osmanlı Türkçesi dersine yönelik tutumlarını ölçebilecek geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış bir ölçme aracının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu; pilot uygulama, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile güvenirlik çalışması dâhil olmak üzere 374 ortaöğretim öğrencisinden oluşmaktadır. Ölçek, toplam varyansın % 67,95’ini açıklayan dört boyutlu bir yapıya sahiptir. Bu boyutlar, Osmanlı Türkçesi dersine yönelik ilgi, Osmanlı Türkçesi dersini önemli görme, Osmanlı Türkçesi dersinden kaçınma ve Osmanlı Türkçesi dersinin kültürel bilince katkı sunması boyutlarından oluşmaktadır. 28 madde ve dört alt boyuttan oluşan ölçeğin uyum indekslerinin anlamlı ve yeterli düzeyde olduğu görülmektedir. (X2= 535,69, sd=344, p=.00, X2 /sd=1.55). Ölçeğin uyum indeksi değerleri ise RMSEA=.071, RMR= .068, NFI=.97, NNFI= .97, CFI=.98, IFI=.99, RFI=.96, AGFI=.93, GFI=.97 olarak bulunmuştur. Yapılan analizler ve elde edilen bulgular neticesinde ortaöğretim öğrencilerinin Osmanlı Türkçesi dersine yönelik tutumlarının belirlenmesi sürecinde kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçme aracının geliştirildiğini söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Türkçesi Dersi, Tutum Ölçeği, Geçerlik ve Güvenirlik, Ölçek Geliştirme.

Kaynakça

• Arslan, A. (2012). Yükseköğretimde Türk dili dersine karşı tutum ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(3), 187-202.
• Banarlı, N. S. (2001). Resimli Türk edebiyatı tarihi I. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
• Bayram, N. (2016). Yapısal eşitlik modellemesine giriş Amos uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Ercilasun, A. B. (2011). Türk dili tarihi. (10. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Ergin, M. (2009). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım Yayım Dağıtım. Jöreskog, K. G. & Sörbom, D. (1996). LISREL 8: User’s reference guide [Compute software manual]. Chicago: Scientific Software International.
• Korkmaz, Z. (2009). Alfabe devriminin Türk toplumu üzerindeki sosyal ve kültürel etkileri. Turkish Studies, 4(3), 1469-1480.
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2016). Osmanlı Türkçesi Dersi Öğretim Programı 10, 11 ve 12. Sınıflar. Ankara: MEB.
• Özkan, M. (2007). Osmanlı Türkçesi. İslam ansiklopedisi (C. 40, s. 483-485). İstanbul: Türk Diyanet Vakfı.
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: ekinoks yayınları.
• Tezbaşaran, A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.