HASTANELERDE HEMŞİRELİK HİZMETLERİ YÖNETİMİ ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2019, Sayı: 80, 151 - 172, 26.12.2019

Feyza Çetinkaya Kutun Aytolan Yıldırım Süreyya Yılmaz

Öz

Bu çalışmada, hastanelerde hemşirelik hizmetleri yönetimi etkinliğini etkileyen unsurlar, yönetim fonksiyonlarının işleyişi, hemşirelik hizmetleri etkinliğinin ortaya konması amaçlanmıştır. Tanımlayıcı özellikteki çalışmanın verileri, İstanbul’da bir kamu üniversite hastanesi, bir özel ve bir eğitim araştırma hastanesinde çalışan 526 gönüllü hemşireden Kişisel Bilgi Formu ve Hemşirelik Hizmetleri Yönetimi Etkinliği Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma, t testi, ANOVA ve Tukey HSD testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hemşirelerde ölçek alt boyut puan ortalamalarının genel yönetim politikaları=3,12±,87, amaç birliği=3,10±,76, yetki devri=3,53±,68, hiyerarşi=2,98±,82, raporlama=3,37±,93 olduğu bulundu. Ölçeğin alt boyut ortalamaları ile yapılan karşılaştırmada ise tüm değişkenlerde tüm alt boyutlarda anlamlı farklar olduğu tespit edilmiştir. Bunlar arasında çalışılan kurum ve ölçek alt boyut ortalamalarının karşılaştırılmasında, hastanelerde hemşirelik hizmetleri yönetimi etkinliği düzeyinin en yüksek Özel Hastane, daha sonra Kamu Üniversite Hastanesi ve Eğitim Araştırma Hastanesi şeklinde sıralandığı bulunmuştur. Yöneticilerin kurumlarını başarılı kılmak için, yönetim uygulamalarındaki eksikleri gidererek, hemşirelik hizmetleri yönetimi etkinliğinin artırılmasına katkıda bulunması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Kurumları, Hemşirelik Hizmetleri, Yönetim Etkinliği, Yönetimin Boyutları, Kurumsal Başarı

Kaynakça

• Alan, H. ve Yıldırım, A. (2016). Hemşirelerin iş yaşam kalitesi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2(3), 86-98.
• Alcan, Z., Aksoy, A., Civil, B., Tekin, E., D., Ekim, R., Civil, Ö., S., Doğar, T. ve Çakar, V. (2011). Hemşirelik hizmetleri ışığında hastane süreçleri. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
• Altuntaş, S. ve Er, F. (2014). Hemşirelikte personel güçlendirme, Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, (3), 157-158.
• Baykal, Ü. ve Kahraman, B. (2009). Yönetici hemşirelerin hemşirelik hizmetleri personelini yönetirken yaşadıkları insan kaynakları yönetimine ilişkin sorunlar ve bu sorunlara karşı alınan önlemler, 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bil- diriler Kitabı. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları. No:162.
• Besler, S. ve Tonus, Z. (Ed). (2014). Yönetimde güncel yaklaşımlar. Eskişehir: T. C. Ana- dolu Üniversitesi Yayınları.
• Bulut, F. (2009). Hastane yöneticilerinin liderlik özelliklerinin çatışmayı yönetme düzeylerine etkisi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelik, M. ve Yıldız, B. (2018). Hemşirelerde mesleki bağlılık, özdeşleşme ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: kamu sektörü ve özel sektör karşılaştırması, Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi. 20 (2), 47-75.
• Çetinkaya Kutun, F. (2011). Hastanelerde hemşirelik hizmetleri yönetimi etkinliğinin belirlenmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Ellis, J. R. ve Hartley, C. L. (2000). Managing and coordinating nursing care. (Third edition). Philadelphia: Lippincott Williams And Wilkins.
• Eren, E. (2003). Yönetim ve organizasyon. (6. Basım). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Eşkin, F. (2010). Dedikodu ve Söylenti: Ölçek Geliştirme Çalışması Ve Hemşirelikte Bir Uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Gemlik, N. (Ed.). (2018). Hastane yönetiminde 4 boyut. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Gürdoğan P. E. (2005). Bir kamu hastanesinde çalışan sağlık ekibi üyelerinin ekip çalışmasını algılayışları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Koçel, T. (2007). İşletme yöneticiliği (11. Baskı). İstanbul: Arıkan Basım Yayım Dağıtım.
• Kördeve, M. K. (2018). Hastanelerde stratejik yönetim SWOT analizi: Özel bir hastane uygulaması, Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(1), 67-78.
• Krogstad, U., Hofoss, D. ve Hjortdahl, P. (2004). Doctor and nurse perception of inter- professional co-operation in hospitals, International Journal For Quality in He- alth Care. 16(6), 491-494.
• Uygur, A. ve Göral, R. (2005). Yönetim ve organizasyon, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Saraçoğlu, E. (2010). Hemşirelerin mesleki otonomi ve profesyonel uygulamalarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Söyük, S. (2017). Sağlık işletmelerinde insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Taylan, S. (2009). Özerklik ilkesi çerçevesinde hemşirenin bağımsız rolleri, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Yalçın, B. ve Baykal, Ü. (2012). Özel hastanelerde görevli hemşirelerin sessiz kaldığı konular ve sessiz kalma nedenleriyle ilişkili faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9(2), 42-50.
• Yazıcı, Z. (2006). Bir kamu hastanesinde çalışanların örgütsel kültür algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.