ÖĞRETMEN ADAYLARININ “TÜRKİYE’DE UYGULANMIŞ EĞİTİM PROGRAMLARI”NA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

Yıl 2020, Sayı: 81, 309 - 328, 27.03.2020

Neşe Özkal

Öz

Bu çalışmada pedagojik formasyon eğitimi sertifika programına katılan ve eğitim fakültesinde öğrenim gören öğretmen adaylarının Türkiye’de uygulanmış eğitim Programlarına ilişkin metaforik algıları incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırma amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi kullanılarak 216 öğretmen adayının gönüllü katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Öğretmen adaylarının “Türkiye’de uygulanmış olan eğitim programları” kavramına ilişkin sahip oldukları metaforları ortaya çıkarmak amacıyla “Türkiye’de uygulanmış olan eğitim programları ………………‘e benzer; çünkü ……………....” cümlesinin yer aldığı yapılandırılmış bir soru formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adayları Türkiye’de uygulanmış eğitim programlarına ilişkin olarak kullandıkları metaforların “sürekli değişen”, “verimsiz”, “Dayatılan/diretilen”, “Karmaşık/dağınık”, Bilgi yığını ezberleten, Zarar veren program, Uygulanmayan program ve olumlu görüşler olarak sekiz temada toplandığı ve genel olarak olumsuz algılara sahip oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim Programı, Öğretmen Adayı, Pedagojik Formasyon, Metafor.

Kaynakça

• Arslan, M. (2000). Cumhuriyet dönemi ilköğretim programları ve belli başlı özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 146. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egi- tim_Dergisi/146/aslan.htm adresinden 12 Aralık 2019’da edinilmiştir.
• Aykaç, N. ve Çelik, Ö. (2014). Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının eğitim programına ilişkin metaforik algılarının karşılaştırılması, Eğitim ve Bilim, 173, 328-340.
• Bıkmaz, F. H. (2006). Yeni ilköğretim programları ve öğretmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(1), 97-116.
• Çokgezen, M., ve Terzi, N. (2008). Türkiye’de devletin eğitime müdahalesinin yeterli gerekçesi var mı? Liberal Düşünce, (49), 5-25.
• Coşkun, Y. D. (2017). Öğretim programları arka plan raporu. Erg eğitim reformu giri- şimi. Web: http://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2017/03/ Ogretim_Programlari_Arka_Plan_Raporu.pdf adresinden 18 Ocak 2020’de edi- nilmiştir.
• Demirel, Ö. (1999). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Eğitim Reformu Girişimi [ERG]. (2005). Öğretim programlarını inceleme ve değerlen- dirme raporu. İstanbul: ERG. Web: http://www.egitimreformugirisimi.org/wp- content/uploads/2017/03/ERG_%C3%96%C4%9Fretim-Programlar%C4%B1- %C4%B0nceleme-ve-De%C4%9Ferlendirme-I-.pdf adresinden 15 Ocak 2020’de edinilmiştir.
• Eğitim Reformu Girişimi [ERG]. (2011). Eğitimi izleme raporu. İstanbul: ERG. Web: http://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2017/03/ERG_EIR- 2011.pdf adresinden 15 Ocak 2020’de edinilmiştir.
• Fer, S. (2019). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate rese- arch in education (5th ed.). New York: McGraw-Hill.
• Forceville, C. (2002). The identification of target and source in pictorial metaphors. Jour- nal of Pragmatics, 34, 1-14.
• Gelen, İ. ve Beyazıt, N. (2007). Eski ve yeni ilköğretim programları ile ilgili çeşitli görüşlerin karşılaştırılması, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51, 457- 476.
• Gözütok, D. (2003). Türkiye’de program geliştirme çalışmaları. Milli Eğitim Dergisi, 160. Web: http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/160/ gozutok.htm adresinden 20 Aralık 2019’da edinilmiştir.
• Gür, B. ve Çelik, Z. (2009), Türkiye’de milli eğitim sistemi yapısal sorunlar ve öneriler. Ankara: Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA).
• Gültekin, M. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına yükle- dikleri metaforlar. Eğitim ve Bilim, 38(169), 126-141.
• Hjalmarson, M. A. (2008). Mathematics curriculum systems: Models for analysis of curricular innovation and development. Peabody Journal of Education, 83, 592- 610.
• Kalkınma Bakanlığı (2014), Eğitim sisteminin kalitesinin artırılması T.C. Kalkınma Bakanlığı özel ihtisas komisyonu raporu, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara. Web: http://abdigm.meb.gov.tr/projeler/ois/egitim/021.pdf adresinden 20 Ocak 2020’de edinilmiştir.
• Kurt, S. Ç. (2017). Ortaokul öğretmenlerinin “öğretim programı” kavramına ilişkin metaforik algıları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 631-641.
• Lakoff, G., ve Johnson, M. (2010). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil (G. Y. Demir, Çev.). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Midgley, W. ve Trimmer, K. (2013). Walking the labyrinth: Ametaphorical understanding of approaches to metaphors for, in and of education research. In W. Midgley, K. Trimmer and A. Davies (Eds.).Metaphorsfor, in and of education research (pp. 1-9). UK: Cambridge Scholars.
• Ornstein, A.C. ve Hunkins, F. P. (2004). Curriculum: Foundations, principles and issues. US: Pearson.
• Örten, D. ve Erginer, E. (2010). Türkiye’de eğitimde program geliştirme alanındaki öncü akademisyenlerin eğitimde program geliştirmeye ilişkin metaforik algıları. I.
• Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi ve Eğitim Programları ve Öğretim Derneği.
• Özkan, U. B. ve Er, K. O. (2017). Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk on beş yılında ve son on beş yılda eğitim programları alanında yaşanan sorunlar: Karşılaştırmalı bir analiz. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (20), 395-423.
• Özdemir, S. M. (2012). Eğitim programı kavramına ilişkin öğretmen adaylarının metaforik algıları. Kuramsal Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 369-393.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (55), 459-496.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• TEDMEM (2015). Ulusal eğitim programı 2015–2022, Ankara: Türk Eğitim Derneği. Web: https://tedmem.org/download/ulusal-egitim-programi?wpdmdl=1137&ref resh=5e53b185b80931582543237 adresinden 20 Ocak 2020’de edinilmiştir.
• Varış, F. (1994). Eğitimde program geliştirme: teori ve teknikler. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Taşdemir, A. ve Taşdemir, M. (2011a, 27-29 April). Metaphors on teaching process and teachers; produced by the teachers. 2nd International Conference On New Trends İn Education And Their Implications, Antalya.
• Taşdemir, M. ve Taşdemir, A. (2011b, 27-29 April). Teachers’ metaphors on K-8 curricu- lum in Turkey. 2nd International Conference On New Trends in Education and Their Implications, Antalya.
• Semerci, Ç. (2007). Program geliştirme kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 125-140.
• Semerci, N. ve Özçelik, C. (2018). Okul yöneticilerinin eğitim programı kavramına ilişkin algıları. Bartın Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 1-12.
• Yeşilyurt, E. (2013). Program geliştirme dersinin öğretmen adaylarının program geliştirmeye ilişkin bilişsel farkındalık düzeyine etkisi, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(3), 316-342.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013), Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüksel, S. (2003). Türkiye’de program geliştirme çalışmaları ve sorunları. Milli Eğitim Dergisi (159), 120-124.