Türk Savunma Sanayisinde Ar-Ge ve Yenilik Sistemleri

Yıl 2022, Sayı: 20, 129 - 137, 31.12.2022

Hüsamettin Taha Öztürk

Öz

Türk savunma sanayisi son yıllarda elde etmiş olduğu kazanımlarla tüm dünyada dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştır. Sahip olduğu jeopolitik konumu sebebiyle, yerli ve milli bir savunma sanayisine sahip olmak, Türkiye için hayati derecede öneme sahiptir. Savunma sanayisinde dışa bağımlı olmayan ve kendi kaynaklarıyla kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen bir güce sahip olmak için öz kaynaklarla yapılan Ar-Ge faaliyetlerinde başarılı olmak gerekmektedir. Bu çalışma derleme türündendir ve bu derlemede ikincil veri kaynaklarıyla Türk savunma sanayisinde Ar-Ge ile yenilik faaliyetleri incelenmeye çalışılmıştır. Elde edilen temel sonuca göre, son yıllarda Türkiye’deki pek çok sahada olduğu gibi savunma sanayisinde de ciddi anlamda Ar-Ge bütçesi ve çalışmaları artmıştır. Son olarak 2021 yılı içerisinde siber savunma, 6G, havacılık motor malzemeleri, eklemeli imalat teknolojileri, yapay zekâ tabanlı insansız hava araçları, sürü otonom insansız araçlar, kimyasal ve biyolojik savaş ajanlarına karşı tedbirler gibi alanlarda pek çok Ar-Ge projesi başlatılmıştır. Bu projelerle birlikte ulusal güvenliğimizin sağlanmasında yerli imkânların; özgün ve ileri teknolojilerde milli kaynakların kullanılması ile ülkemizin tam bağımsız savunma sanayisi hedefine yönelik çok önemli adımlar atılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ar-Ge, Türk Savunma Sanayi, Yenilik

Kaynakça

• [1] Saraçöz, Y. (2018). Savunma Sanayiinin Önemi Ve Savunma Harcamalarının Ülke Ekonomisine Etkileri [Yüksek Lisans Tezi, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi]. TOBB ETÜ Akademik Arşiv. http://earsiv.etu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.11851/2442/503519.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• [2] Bulutoğlu K. (1971). Kamu Ekonomisine Giriş: (Kamu Hizmetlerinin Iktisadi Tahlili). Temat Yayınevi.
• [3] Şahbaz, F. (2007). Savunma sanayinin dış politika üzerindeki etkisi ve Türkiye örneği [ Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• [4] M5 Prime. (22 Haziran 2020). Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail DEMİR ropörtajı [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=Od6-QX29v1o [Erişim tarihi: 24.02.2022]
• [5] Araştırma Ve Geliştirme Faali̇yetleri̇ni̇n Desteklenmesi Hakkında Kanun. (12 Mart 2008). RESMİ GAZETE. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/03/20080312-2.htm [Erişim tarihi 10.01.2022]
• [6] OECD. (2002). Frascati Manual; The Measurement of Scientific and Technological Activities. OECD Publications. https://doi.org/10.1787/9789264199040-en
• [7] OECD. (2005). Oslo Manual; The Measurement of Scientific and Technological Activities. OECD Publications. https://doi.org/10.1787/9789264013100-en
• [8] Sarısoy, İ. (2017). Araştırma-Geliştirme Faaliyetlerinde Türkiye’nin Konumu ve Geleceği : Genel Bir Değerlendirme ve Öneriler. Maliye Dergisi, Ocak-Haziran 2017; 172: 152–176. https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/09/172-08.pdf.
• [9] Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı. (2018). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Ar-Ge ve Yenilik Ekosisteminin Güçlendirilmesi Özel İhtisas Komisyonu Raporu (Yayın No: KB: 2992 - ÖİK: 774). Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/04/Ar-Ge_ve_YenilikEkosistemininGuclendirilmesiOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf
• [10] Türkiye İstatistik Kurumu. (26.10.2021). Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Arastirma-Gelistirme-Faaliyetleri-Arastirmasi-2020-37439
• [11] Erkiletlioğlu H. (2013). Dünyada ve Türkiye'de Ar-Ge Faaliyetleri İktisadi Araştırmalar Bölümü-Haziran 2013. Türkiye İş Bankası. https://ekonomi.isbank.com.tr/ContentManagement/Documents/ar_07_2013.pdf
• [12] Tosun, M. (28.05.2022). Türkiye ’5 stratejik konuda’ çalışma başlattı. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiye-5-stratejik-konuda-calisma-baslatti/1856317#
• [13] Altın, O., & Kaya, A. (2009). TÜRKİYE DE AR-GE HARCAMALARI VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSEL İLİŞKİNİN ANALİZİ. Ege Akademik Bakış (Ege Academic Review), 9(1), 251–259. https://doi.org/10.21121/eab.2009119742
• [14] Yıldırım, G., & Çalkaya, M. (02.01.2019). Savunma Sanayii Başkanlığı 10 yeni Ar-Ge projesi başlattı. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/savunma-sanayii-baskanligi-10-yeni-ar-ge-projesi-baslatti/1354238
• [15] Yıldırım, G., & Çalkaya, M. (18.02.2021). Savunma sanayisinde 6 Ar-Ge projesi için imzalar atıldı. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/savunma-sanayisinde-6-ar-ge-projesi-icin-imzalar-atildi/2149084
• [16] Yıldız, G. (15.02.2020). Aselsan cirosunun yüzde 7'sini Ar-Ge'ye ayırıyor. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/aselsan-cirosunun-yuzde-7sini-ar-geye-ayiriyor/1734978
• [17] Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ar-Ge Teşvikleri Genel Müdürlüğü. (2021). Ar-Ge Merkezleri İstatistikleri - Aralık 2021. Ar-Ge Teşvikleri Genel Müdürlüğü. https://www.sanayi.gov.tr/assets/pdf/istatistik/ArGeMerkeziIstatistik2021.pdf
• [18] Çalkaya, M. (27.01.2022).Savunma Sanayisinde 13 Ar-GE projesi için Imzalar Atıldı. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/savunma-sanayisinde-13-ar-ge-projesi-icin-imzalar-atildi/2486953
• [19] Bodur, Dr. Ç. (2016). SAVUNMA SANAYİİ MÜSTEŞARLIĞI ARGE ve TEKNOLOJİ YÖNETİM STRATEJİSİÇALIŞTAYI ANKARA VE İSTANBUL ÇALIŞMALARI KONSOLİDE RAPORU. https://www.sasad.org.tr/uploaded/ SSM-Arge-ve-Teknoloji-Yonetimi-Stratejisi-Calistay-Raporu.pdf