W. Somerset Maugham’ın “Rain” Adlı Kısa Öyküsünün Çevirisinde İzlenen Çeviri Stratejilerinin Dönemsel Dil Kullanımlarına Yansımaları

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 428 - 441, 28.08.2021

Dolunay Kumlu

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.946726

Öz

Çevirmenlerin metinlerin çevirisinde izledikleri stratejiler onların çeviri sürecinde aldıkları kararları yansıtan aynalar gibidir. Bu yüzden çevirmenlerin stratejilerini iyi anlamak, çevirilerini değerlendirme aşamasında doğru tespitler yapılmasını sağlar. Bu çalışmada, William Somerset Maugham’ın 1921’de yazın alanına kazandırdığı “The Trembling of a Leaf: Little Stories of the South Sea Islands” adlı eserinde yer alan kısa öyküsü “Rain” ve bu eserin “Yağmur” başlığıyla Nazmi Akıman ve Ertuğrul Okutan tarafından 1953 yılında dönemsel dil kullanımlarıyla yapılmış olan çevirisi incelenecektir. Bu eserin çevirisinde çevirmenlerin çeviri sürecinde aldıkları kararları anlamlandırmak için kullanılan çeviri yöntem ve stratejilerine bakıldıktan sonra çalışmada yöntemsel olarak izlenecek yol metinin içinden bu stratejileri gerekçelendiren en uygun örnekler seçilerek çevirmenlerin kararlarının çeviriyi biçimlendirme aşamasını somutlaştırmak olacaktır. Çevirmen stratejilerinin içeriğinin ve kavramsal kapsamının belirlenmesinde her dilin kendi olanakları çerçevesinde bir çözümleme yapılabileceği açıktır. Bu çalışmanın kuramsal çerçevesi, bu bağlamdaki görüşlere yer verilerek oluşturulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çeviri Stratejileri, Çeviri Yöntemleri, Çevirmen Kararları, Öykü Çevirisi, yazın çevirisi

The Reflections of the Translation Strategies upon the Linguistic Usages of a Specific Time Period in W. Somerset Maugham's Short Story "Rain"

Öz

Strategies of translation employed by the translators are just like mirrors, which reflect their decisions they make in the process of translation. Thus, understanding the strategies of a translator means pushing the right button in criticisizing his/her translations. This paper examines “Rain”, which is one of the short stories within the work titled “The Trembling of a Leaf: Little Stories of the South Sea Islands” written by William Somerset Maugham and was published in 1921, and focuses on its translation with the title “Yağmur” by Nazmi Akıman and Ertuğrul Okutan, who employed the linguistic usages of the time period they live in, and was published 1953. The translation of the short story will be scrutinized to clarify the decisions of the translators as for the procedures and strategies of translation preferred and the process of translation will be enlightened by giving the examples that best rationalize the usage of the strategies of translation. Every individual language has its own merits, and it is obvious that an analysis of the content and the conceptual scope of translation strategies is possible within this framework. The theoretical framework of this study will be composed of the views within this context.

Anahtar Kelimeler

Translation Strategies, Translation Procedures, Translator’s Decisions, Short Story Translation, Literary Translation

Kaynakça

• Birkan Baydan, E . (2018). “Edebiyat Çevirisinde Çevirmen ve Editör Kararları” . RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi , Özel Sayı , 286-291 . DOI: 10.29000/rumelide.454284
• Boztaş, İ. ve Okyayuz Yener, Ş. (1999). Açıklamalı Çeviri Terimleri Sözlüğü. Ankara: Siyasal Kitabevi. Maugham, W. S. (1953). Yağmur. İstanbul: Varlık Yayınevi. (Çevirenler: Nazmi Akıman-Ertuğrul Okutan)
• Brıtten, F . (2021). “Bedensel Sorunlar Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir İnceleme: Dokuzuncu Hariciye Koğuşu ve İnsanın Esareti (Of Human Bondage)” . Söylem Filoloji Dergisi , 6 (1) , 27-36 . DOI: 10.29110/soylemdergi.867319 Kurultay, T. (2000). Basılmamış makale “Çeviri Sürecinde Dil: Eşdeğerlik mi Çeviri İşlemi mi?”
• Korkmaz, İ . (2016). “Çeviri Stratejilerinin Yazın Çevirisinde Uygulanması: Yaşar Kemal’in Ölmez Otu Eserinin İngilizceye Çevirisinden Örnekler”. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi , 6 (12) , ss. 35-46 .
• Odacıoğlu, M.C. ve Barut, E. (2018). “Çeviri Usul, Strateji Ve Yöntemleri Üzerine Bir Derleme”, Tarih Okulu Dergisi. Yıl 11, Sayı XXXIV, ss. 1363-1392. DOI No: http://dx.doi.org/10.14225/Joh1184
• "Rain" (PDF) – via Lone Star College. The short story by W. Somerset Maugham. [https://www.lonestar.edu/departments/english/maugham_rain.pdf ] Erişim (20.09.2020)
• Toury, G. (1995). Descriptive Translation Studies – And Beyond. Amsterdam and Philedelphia, PA: John Benjamins.
• Venuti, L. (ed.) (2000) The Translation Studies Reader. London and New York: Routledge, 1st Edition.
• Vinay, J. P., & Darbelnet, J. (1995). Comparative Stylistic of French and English: A Methodology for Translation. (J. C. Sager, & M. J. Hamel, Dü) Amsterdam-Philedlphia: John Benjamins Publishing.
• Yazıcı, M. (2007). Yazılı Çeviri Edinci. İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.