Spirituality-Based Addiction Counseling Model Proposal: Theory and Practice

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 75 - 105, 15.02.2022

Nihâl İşbilen Ali Ulvi Mehmedoğlu

https://doi.org/10.37898/spc.2022.7.1.167

Öz

This study aims to develop, implement, and test the effectiveness of a model prepared with a crossdisciplinary approach, which includes religious and spiritual elements that could be applied in the treatment of alcohol and substance addiction, especially in the rehabilitation process. The study adopts a mixed method research design. In the qualitative part, phenomenological analysis was used. In the quantitative section, scales were used to measure the participants’ dependence. The study group included alcohol and substance addicts who were in the rehabilitation process at the Green Crescent Consultancy Center (YEDAM) and aged between 24 and 56. Initially, the participants were given Addiction Profile Index (BAPI) to determine their demographic information, addiction level, and clinical chart, which is followed by Addiction Outcome Assessment Index (AOAI) during the interview process. Within the scope of the Spirituality-Based Addiction Counseling (MTBD) model, eight different interview sessions were held with each participant for an average of 45 minutes. Then, the data were discussed and evaluated in the light of the relevant literature. Quantitative findings indicated a slow but steady improvement in the participants, with slight fluctuations, from the pre-interview to the final interview (altruism) in MTBD Model. With regard to qualitative findings, the data showed that during the first steps of the model, the participants developed an awareness of how addiction affected them psycho-socially and spiritually, and during the following steps, this awareness was significantly effective in transforming their lives. It could be claimed that the model is a motivational element that reinforces the basic treatment and rehabilitation processes in the struggle to get rid of addiction and adds religious and spiritual meaning to this process.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Addiction, Alcohol and Substance Addiction, Spirituality, Spirituality-Based Counseling, MTBD Model

Maneviyat Temelli Bağımlılık Danışmanlığı Model Önerisi: Kuram ve Uygulama

Öz

Bu araştırmada alkol ve madde bağımlılığının tedavisinde, özellikle rehabilitasyon sürecinde uygulanabilecek dini ve manevi unsurları içeren disiplinler arası yaklaşımla hazırlanmış bir modelin geliştirilmesi, uygulanması ve etkililiğinin sınanması amaçlanmıştır. Çalışmada karma yöntem kullanılmıştır. Nitel kısımda fenomenolojik analiz, nicel kısımda ise katılımcıların bağımlılığını ve bağımlılık seyrini değerlendirmek üzere ölçekler kullanılmıştır. Çalışma grubu, Yeşilay Danışmanlık Merkezi’nde (YEDAM) rehabilitasyon sürecinde bulunan ve yaşları 24-56 aralığında değişen 10 alkol ve madde bağımlısı ile gerçekleştirilmiştir. Başlangıçta katılımcılara demografik bilgilerini, bağımlılık düzeyini ve bağımlılık klinik tablosunu belirlemek üzere Bağımlılık Profil İndeksi (BAPİ-K), görüşmeler sürecinde ise Bağımlılık Seyir İndeksi (BASİ) uygulanmıştır. Maneviyat Temelli Bağımlılık Danışmanlığı modelinin adımları kapsamında katılımcıların her biri ile ortalama 45 dakikalık 8 görüşme gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler ilgili literatür eşliğinde tartışılıp değerlendirilmiştir. Nicel bulgular, Maneviyat Temelli Bağımlılık Danışmanlığı (MTBD) ön görüşme adımından son görüşme adımına kadar geçen süre içerisinde hafif dalgalanmalarla beraber katılımcılarda yavaş yavaş ancak istikrarlı şekilde ilerleyen bir iyileşmenin gerçekleştiğini ortaya koymuştur. Nitel bulgularda ise, modelin ilk adımlarında katılımcıların bağımlılığın kendilerini psiko-sosyal ve manevi anlamda nasıl etkilediğine dair bir farkındalık geliştirdikleri ve sonraki adımlarda bu farkındalığın yaşamlarında dönüşüm yapmalarında hissedilir oranda etkili olduğu görülmüştür. Modelin, bağımlılıktan kurtulma mücadelesinde temel tedavi ve rehabilitasyon süreçlerini pekiştiren ve bu sürece dini ve manevi anlam katan bir motivasyon unsuru olduğu anlaşılmaktadır.

Kaynakça

• American Medical Association (1956). Reports of officiers. Journal of The American Medical Association, 162(8), 748-819.
• Ayten, A. (2012). Tanrı’ya sığınmak. İz Yayıncılık. Ayten, A. (2020). Din ve sağlık: Kavram, kuram ve araştırma. Marmara Akademi Yayınları.
• Babaoğlu, A. N. (1997). Uyuşturucu ve tarihi. Kaynak Yayınları. Bayrakdar, M. (1987). İslâm ibadet fenomenolojisi. Akçağ Yayınları.
• Breslin, K. T., Reed, M. R., & Malone, S. B. (2003). An Holistic approach to substance abuse treatment. Journal of Psychoactive Drugs, 35(2), 247-251. https://doi.org/10.1080/02791072.2003.10400006
• Carter, T. M. (1998). The Effects of spiritual practices on recovery from subtance abuse. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 5(5), 409-413. https://doi.org/10.1046/j.13652850.1998.00153.x
• Çarkoglu, A. ve Kalaycıoglu, E. (2009), Türkiye’de dindarlık: Uluslararası bir karşılaştırma. Sabancı Üniversitesi.
• Danışmaz-Sevin, M., & Erbay, E. (2019). AMATEM’de İkinci kez tedavi gören madde bağımlılarının madde kullanımına ilişkin yaşam deneyimleri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6, 689−714. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2019.6.3.0059
• Danışmaz-Sevin, M., & Erbay, E. (2021). Eroin arkadaşlığı: Çevresi içerisinde birey perspektifi ile madde bağımlılarının yaşam deneyimleri. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 65-75. https://doi.org/10.51982/bagimli.799061
• Dass, R., & Gorman, P. (1985). How can i help? Knopf Doubleday. DiClemente, C. C. (2013). Paths through addiction and recovery: The impact of spirituality and religion. Substance Use & Misuse, 48(12), 1260-1261. https://doi.org/10.3109/10826084.2013.808475
• DiLorenzo, P., Johnson, R., & Bussey, M. (2001). The role of spirituality in the recovery process. Child Welfare, 80(2), 257-273. Eagleman, D. (2015). The brain: The story of you. Canongate Books.
• Eftekharia, A., Turnera, A. P., & Larimer, M. E. (2004). Anger expression, coping, and substance use in adolescent offenders. Addictive Behaviors, 29, 1001–1008. https://doi.org/10.1016/j. addbeh.2004.02.050
• Erdamar, G. ve Kurupınar, A. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinde görülen madde bağımlılığı alışkanlığı ve yaygınlığı: Bartın ili örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 65-84. https://doi.org/10.5578/JSS.7521 Erikson, E. H. (2014). İnsanın 8 evresi. Okuyan Us Yayınları.
• Esen-Ateş, N., & Kayıklık, H. (2019). Şehit ailelerinde, gazilerde ve gazi ailelerinde sabır ve dinî başa çıkma ilişkisi. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19, 225-236. https:// doi.org/10.30627/cuilah.540347
• Forcehimes, A. A., & Tonigan, J. S. (2009). Spirituality and substance use disorders. In P. Huguelet, & H. G. Koenig (Eds.), Religion and Spirituality in Psychiatry (pp. 114-127). Cambridge University Press. Geçtan, E. (2021). İnsan olmak. Metis.
• Gregoire, T. K. (1995). Alcoholism: The quest for transcendence and meaning. Clinical Social Work Journal, 23(3), 339-359. https://doi.org/10.1007/BF02191755
• Heinz, A. J., Disney, E. R., Epstein, D. H., Glezen, L. A., Clark, P. I., & Preston, K. L. (2010). Pilot study on spirituality: A focus-group study on spirituality and substance-user treatment. Substance Use & Misuse, 45, 134-153. https://doi.org/10.3109/10826080903035130
• İslamoğlu, A. H. , & Alnıaçık, Ü. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Beta. Johnsen, E. (1993). The role of spirituality in recovery from chemical dependency. Journal of Addictions & Offender Counseling, 13(2), 58–61. https://doi.org/10.1002/j.2161-1874.1993.tb00084.x
• Karakaş, A. C. (2016). Belediye çalışanlarında sabır tutumunun yaşam kalitesi üzerine etkisi (Sakarya ili örneği). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(8), 2742-2757. https:// doi.org/10.15869/itobiad.266016
• Kalyoncu, A. (2012). Plastik düşler. Kapital. Karataş, Z. (2021). Madde bağımlılığının nedenlerine, sosyal tedavi ve rehabilitasyonuna ilişkin görüşlerin odak grup yöntemiyle belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(1), 67-94.