SAHİPLERİNİN PERSPEKTİFİNDEN FİTNESS MERKEZLERİNİN YÖNETİM STRATEJİLERİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 38 - 62, 30.06.2023

Hüseyin Sarıçam Kubilay Öcal

https://doi.org/10.52272/srad.1211602

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı bir spor ve rekreasyon girişimi olan fitness merkezlerinin sahiplerinin yönetim becerileri ve stratejilerini ortaya çıkarmak, bu alandaki ihtiyaçlarını belirlemek ve öneriler geliştirmektir.
Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veriler birebir görüşme metoduyla toplanmıştır. Verilerin toplanması için hazırlanan görüşme formu planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve kontrol ana temaları temel alınarak hazırlanan 40 maddelik açık uçlu sorulardan oluşturmaktadır. Araştırmanın evrenini fitness merkezleri oluşturmakta olup örneklemini ise Muğla Menteşe ilçesinde yer alan 12 fitness merkezi içerisinden çalışmaya katılmak isteyen 9 girişimci oluşturmaktadır. Veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılan girişimcilerin yaş ortalaması 30 .33±6,06 tür. Sektördeki deneyim yılı ortalamaları 7.94±6,47 olarak tespit edilmiştir. Katılımcılar işletme kurarken sıklıkla banka kredisi kullanmayı tercih etmektedirler. Bununla birlikte katılımcılar devlet desteği alabilmenin zorluklarını sıklıkla vurgulamaktadırlar. Katılımcıların en sık kullandığı yönetsel stratejiler örgütlenme ve yöneltme kavramları üzerinde yoğunlaşmaktadır.
Sonuç: İşletme sahibi girişimciler yönetim fonksiyonları olan planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve kontrol ile ilgili kavramları belli oranlarda kullanmakta ve buna uygun stratejiler geliştirmektedirler.
Anahtar Kelimeler: Girişimcilik, Fitness Merkezleri, Yönetim Stratejileri, Yönetim Fonksiyonları, Nitel Araştırma, İşletme, KOBİ.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Fitness Merkezleri, Yönetim Stratejileri, Yönetim Fonksiyonları, Nitel Araştırma, İşletme, KOBİ.

Destekleyen Kurum

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

17/120

Teşekkür

Katkılarından dolayı Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi'ne teşekkür ederiz.

MANAGEMENT STRATEGIES OF FITNESS CENTERS FROM THE PERSPECTIVE OF THEIR OWNERS

Öz

Aim: The aim of this study is to reveal the management skills and strategies of the owners of fitness centers, which is a sports and recreation initiative, to determine their needs in this area and to develop suggestions.
Method: Qualitative research method was used in the study. The data were collected by one-on-one interview method. The interview form prepared for data collection consists of 40-item open-ended questions based on the main themes of planning, organizing, directing, coordination and control. Nine entrepreneurs who wanted to participate in the study from 12 fitness centers in Muğla Menteşe district were selected as a sample. The data were analyzed by content analysis method.
Findings: The average age of the entrepreneurs participating in the study is 30 .33±6,06 Average years of experience in the sector were determined as 7.94±6,47 Participants often prefer to use bank loans when establishing a business. However, participants often emphasize the difficulties of obtaining government support. The most frequently used managerial strategies by the participants focus on the concepts of organization and direction.
Conclusion: Business owner entrepreneurs use the concepts related to planning, organization, direction, coordination and control, which are management functions, to a certain extent and develop strategies accordingly.
Keywords: Entrepreneurship, Fitness Centers, Management Strategies, Management functions, Qualitative study, Business, SME

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurship, fitness center, Management Strategies, Management functions, Qualitative study, Business, SME

Proje Numarası

17/120

Kaynakça

• Akdede, S. H., & Turan, A. H. (2008). Bilişim sistemlerinin KOBİ’lerin performansına etkileri: Kaynak temelli yaklaşım ile Denizli ilinde ampirik bir uygulama. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(4), 1-28.
• Akpınar, B. C., & Akgündüz, D. (2017). Bir vakıf üniversitesinde çalışan akademisyenlerin okul, eğitim ve toplum hakkındaki görüşleri. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 7(2). 235-246
• Akpınar, B., & Erdamar, F. S. (2020). Öğretmen istihdamı ve atanamayan öğretmenler bağlamında aşırı eğitimlilik sorunu. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(74), 838-852.
• Aktan, C. (2009). Sağlıklı yaşam merkezi müşterilerinin hizmet kalitesi algılarını etkileyen etmenler. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 1(2). 65-94
• Aktepe, C. (2019). Yabancı Pazarlarda Sürdürülebilir Başarı İçin Rekabet İstihbaratının Önemi ve Kritik İstihbarat Alanları. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergis, 2(2), 156-165.
• Arıkan, A. N., Göktaş, Z., & Yıldıran, İ. (2004). Farklı branşlardaki spor seyircilerinin spor ortamına ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 551-560.
• Aydın, S., Kaplan, H. A., & Kalyon, (2013). A. Ş. Ticari işletme devri ve devrin hukuki sonuçları. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVII, Y.2013, Sayı. (1-2) 229-260
• Barutçu, E., & İrmiş, A. (2012). Öğrencilerin kendilerini girişimci bir kişiliğe sahip görmelerini ve iş kurma niyetlerini etkileyen faktörler: bir alan araştırması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2). 1-25
• Basım, H. N., ve Argan, M. (2009). Spor Yönetimi - Detay Yayıncılık, Ankara
• Bassey, M. (1999). Case study research in educational settings. USA: Open University.
• Batrakoulis, A. (2019). European Survey of Fitness Trends for 2020. ACSMs Health Fit. J., 23, 28–35.
• Bayrakçı, E. (2010). Lider davranışlarının çalışan motivasyonu üzerine etkisi: ipliksan aş bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(2), 15-32.
• Bozkurt, Ö. Ç., Kalkan, A., Koyuncu, O., & Alparslan, A. M. (2012). Türkiye’de girişimciliğin gelişimi: Girişimciler üzerinde nitel bir araştırma. Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social SciencesYear, 1(15), 230-247.
• Burucuoğlu, M. (2011). Müşteri memnuniyeti ve sadakatini arttırmada müşteri şikayetleri yönetiminin etkinliği: Bir örnek olay incelemesi (Master's thesis, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (3rd ed.). Sage Publications, Inc.
• Çakıcı, E. D., & Yılmaz, K. G. (2021). Uluslararası Pazarlarda Hedef Pazar Seçimi Üzerine Bir Araştırma. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 4(9), 833-849.
• Çınkır, Ş. ve Kurum, G. (2017). To be appointed or not to be appointed: The problems of paidteachers. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 5(3), 9-35.
• Çiftçi, S., ve Çakmak, G. (2018). Fitness merkezleri müşterilerinin hizmet kalitesi ile ilgili beklenti ve algı düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(1), 23-31.
• Damanpour, F., Schneider, M. (2006). Phases of the adoption of innovation in organizations: Effects of environment, organization, and top managers. Br. J. Manag., 17, 215–236.
• Deloitte. (2020). European health & fitness market report. Retrieved January 26, 2021,from:https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/de/Documents/consumer-business/European-Health-and-Fitness-Market-2020-Reportauszug. Pdf
• Deloitte. European Health & Fitness Market Report 2020. EuropeActive, Brussels, Belgium, 2020. Demiral, U. (2016). KOBİ'lerin dış ticarette yaşadıkları finansman sorunları ve çözüm önerileri. SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6), 517-523.
• Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (2008). Strategies of qualitative inquiry (Vol. 2). Sage. Doğan, T. (2017). İnsan kaynakları departmanı bulunmayan işletmelerin personel seçim kriterleri üzerine yapılan nitel araştırma: islahiye örneği Yüksek lisans tezi
• Doğru, E., Kızılcı, M. H., Balcı, N. Ç., Korkmaz, N. Ç., & Tekindal, M. A. (2015). Açık alan spor aletlerini kullanan bireylerin egzersiz bilinç ve alışkanlıklarının incelenmesi. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation, 2(3), 102-109.
• Efil, İ. (1999). İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon, İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş. Ankara. Anı Yayıncılık.
• Eraslan, H., İpçioğlu, İ., Haşit, G., & Erşahan, B. (2008). An analysis of the ınternational competiveness of the marble ındustry in bilecik region: problems and recommendations. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10). 193-217
• Fellnhofer, K., Kraus, S. (2015) Examining attitudes towards entrepreneurship education: A comparative analysis among experts. Int. J. Entrep. Ventur. 2015, 7, 396–411.
• García-Fernández, J., Gálvez-Ruíz, P., Fernández-Gavira, J., Vélez-Colón, L., Pitts, B., & Bernal-García, A. (2018). The effects of service convenience and perceived quality on perceived value, satisfaction and loyalty in low-cost fitness centers. Sport Management Review, 21(3), 250-262.
• Gökçelik, E., & Uğur, O. A. (2015). Türkiye ve Avustralya’da uygulanan spor yönetim modellerinin karşılaştırılması. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 1(1), 32-40.
• Gries, T., Naude, W.A. (2010) Entrepreneurship and Structural Economic Transformation. Small Bus. Econ., 34, 13–29.
• Guthold R, Stevens GA, Riley LM, Bull FC. (2018). Worldwide trends in insufficient physical activity from 2001 to 2016: a pooled analysis of 358 population-based surveys with 1.9 million participants. Lancet Glob Health 6(10): e1077– e1086, 2018.
• Gül H., Kandemir, T. & Çakır E. (2010). KOBİ’lerde risk ve belirsizlik beklentileri: Karaman örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 119-144.
• Gürüz, D., ve Gürel, E. (2006). Yönetim ve Organizasyon - Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar, Beta Yayıncılık, İstanbul
• Hayduk, T., & Walker, M. (2018). Mapping the strategic factor market for sport entrepreneurship. International Entrepreneurship and Management Journal, 14(3), 705–724 International Health, Racquet and SportsClub Association. The 2019 IHRSA Global Report. IHRSA Publications, Boston, MA, USA, 2019.
• Jones, P., Ratten, V., & Hayduk, T. (2020). Sport, fitness, and lifestyle entrepreneurship. International Entrepreneurship and Management Journal, 16(3), 783-793. Kadeer, D. (2017). Hizmet pazarlaması: konaklama işletmeciliği pazarlamasında bir nitel araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no: 469561)
• Kara, F. M., & Ayverdi, B. (2018). Rekreasyonel Spor Tesislerinde Marka Kimliğinin ve İmajının Belirlenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(2), 75-84. Karaçam, M. Ş. (2015). Vücut geliştirme alanında erkeklik kimliğinin inşasında besin desteği kullanımının yeri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no: 383190)
• Katırcı, H., & Oyman, M. (2011). Spor merkezlerinde tüketici tatmini ve sadakat. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2). 90-100.
• Kefela, G.T. (2021). Entrepreneurship has emerged as the economics engine and social development throughout the world. Glob. J. Manag. Bus. Res. 2012, 12, 98–107. Int. J. Environ. Res. Public Health, 18, 4720 17 of 20
• Koç, Y. (2014). “Dış Ticarette rekabet İstihbaratı” Bölümü (Dış Ticaret İşlemler ve Uygulamalar Kitabı 13. Bölümü). Gazi Kitabevi, 9. Baskı. Ankara.
• Kümbetoğlu, B. (2012). “Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma, Bağlam yayınları
• Lapa, T. Y., & Baştaç, E. (2012). Evaluating the service quality assessment of individuals attending fitness centers in Antalya. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 3(1), 42-52.
• Masteralexis, L. P., Barr, C., A., ve Hums, M. A. (2005). Principles and practice of sport management. Jones and Barlett Pıblishers, Boston.
• Middelkamp J, Rutgers H. (2016). Growing the Fitness Sector Through Innovation. EuropeActive, Brussels, Belgium & BlackBoxPublishers, Den Bosch, the Netherlands.
• Neuman, L. V. (2013). Toplumsal Araştırma Yöntemleri. Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (2 Cilt). (S. Özge, Çev.). İstanbul: Yayınodası Yayıncılık.
• Öcal, K. & Bayansalduz, M. (2020). Rekreasyon Bölümü Öğrencilerinin Kariyer Planlama Stratejileri. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(22), 76-97.
• Öcal, K. (2015). Rekreasyonda kariyer planlama, insan kaynakları yönetimi ve öz liderlik stratejileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no: 412214)
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1). 323-343.
• Özkan, S. E. (2013). Türkiye’deki fitness merkezlerinde hizmet kalitesi beklentilerinin incelenmesi (Doctoral dissertation).
• Peters, M., Frehse, J., & Buhalis, D. (2009). The importance of lifestyle entrepreneurship: A conceptual studyof the tourism industry.Pasos, 7(2), 393–405.
• Resmi Gazete 2018/11828 erişim https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06/20180624-7.pdf
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 55, 459-496.
• Sekendiz, B. (2005). A pilot study in determining the status of the health and fitness, industry in turkey (Doctoral dissertation, middle east technical university).
• Sevilmis¸, A., & S¸irin, E. F. (2019). Fitness merkezleri standart ve kalite belgelendirme sürecinde Almanya modeli ve Türkiye’de uyarlanabilirlik çalıs¸ması. Ankara: Akademisyen Yayınevi.
• Smith, B., & Caddick, N. (2012). Qualitative methods in sport: a concise overview for guiding social scientific sport research. Asia Pacific journal of sport and social science, 1(1), 60-73.
• Şeker, G., & Kaya, A. (2018). Lise öğrencilerinin meslek seçiminde aile desteği: bir ölçek geliştirme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(49). 157-171
• Stephen J. Tharrett; James A. Peterson (2006). Fitness Management, A Comprehensive Resource for Developing, Leading, Managing, and Operating a Successful Health Club. Health Learning
• Thompson, W.R. (2019). Worldwide Survey of Fitness Trends for 2020. ACSMs Health Fit. J., 23, 10–18.
• Topuz, M. (2012). Ticari işletmenin devrinde tasarruf işlemlerine ilişkin şekil sorunu.
• Tsitskari, E., & Batrakoulis, A. (2022). Investigating the marketing strategies of the health and fitness sector in Greece; the managers' perspective. Retos: nuevas tendencias en educación física, deporte y recreación, (43), 264-273.
• Tuan, K. ve Memiş, M. Ü. (2007). İç denetimin Yönetim Fonksiyonlarının Yerine Getirilmesindeki Rolü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (35), 1-14.
• Üstün, F., Ballı, A. İ. K., & Ballı, E. (2020). Küçük ve orta büyüklükteki otel işletmelerinde yönetim fonksiyonlarının uygulanması. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(1), 150-170.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, K. (2010). Nitel araştırmalarda niteliği artırma. İlköğretim Online, 9 (1), 79-92.
• Yıldız, K., Polat, E. & Yıldız, S. M. (2021) The Fitness Industry in Turkey (Ed) The Global Private Health & Fitness Business: A Marketing Perspective (s.51-57). Emerald Publishing.
• Yıldız, K., Polat, E., Sönmezoğlu, U., & Çokpartal, C. (2016). Fitness merkezi üyelerinin algıladıkları hizmet kalitesinin belirleyicileri üzerine bir analiz. Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(3). 453-464.
• Yıldız, S. M., & Tüfekçi, Ö. Ö. (2010). Fitness merkezi müşterilerinin hizmet kalitesine yönelik beklenti ve algılarının değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(24), 1-11.
• Yıldız, S. M., Duyan, M., ve Günel, İ. (2018). Hizmet kalitesinin müşteri memnuniyeti üzerine etkisi: Fitness merkezlerinde ampirik bir uygulama. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(1),1-8.
• Yılmaz, B. (2016). Marka yerleştirme uygulamalarının tüketicilerin tepki süreci üzerine etkisi: örnek bir nitel çalışma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no: 434326)
• Yildiz, K., Polat, E., & Güzel, P. (2018). A Study Investigating the Perceived Service Quality Levels of Sport Center Members: A Kano Model Perspective. Journal of Education and Training Studies, 6(4), 177-188.
• Zelyurt, M. K., & Ataçocuğu, M. Ş. (2016). İstanbul’da spor merkezlerindeki antrenörlerin çalışma koşulları. Spor Bilimleri Dergisi, 6(2), 58-74.
• Ziyagil, M. A. (2014). Spor Bilimlerinde Türkiye’deki Rekreasyon Bölümlerinin Avrupa Yükseköğretim Yapısı ile Uyumlaştırılması. Erişim 10 Kasım 2020. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/370592