An Evaluation of the Concept of Gastro-Anomy

Yıl 2025, Cilt: 4 Sayı: 1, 34 - 45, 30.06.2025

Fatma Koç

https://doi.org/10.5281/zenodo.15732989

Öz

This study offers a theoretical evaluation of the concept of gastro-anomy, which emerges from the dissolution of food-related norms, the erosion of traditional culinary practices, and the growing disorientation in eating behaviors within modern societies. Grounded in Émile Durkheim’s theory of anomy, the concept is examined in relation to contemporary transformations in the global food system. Globalization, industrial food production, cultural hybridization, and the culture of speed have collectively undermined traditional frameworks that once guided what, how, and with whom individuals eat. This breakdown contributes not only to the loss of identity and belonging at the individual level but also to the weakening of gastronomic values at the societal level. The article analyzes the causes, manifestations, and social consequences of gastro-anomy through the lenses of consumer behavior, food choices, and cultural identity. Supported by qualitative data, the study demonstrates that gastro-anomy is not merely a disruption in dietary habits but also reflects a deeper cultural and sociological void. The paper concludes by emphasizing the need for further in-depth research to understand and address this emerging phenomenon.

Anahtar Kelimeler

Gastro-anomy , anomy , food culture , social change , identity , traditional cuisine

Gastro-Anomi Kavramı Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Bu çalışma, modern toplumlarda gıda ile ilgili normların çözülmesi, geleneksel yemek pratiklerinin kaybı ve bireylerin yeme-içme davranışlarında yaşanan yönsüzlük durumu üzerinden şekillenen Gastro-Anomi kavramını teorik bir çerçevede ele almaktadır. Kavram, Émile Durkheim’ın anomi kuramı temel alınarak geliştirilmiş ve günümüz gıda sistemlerindeki dönüşümlerle ilişkilendirilmiştir. Küreselleşme, endüstriyel gıda üretimi, kültürel melezleşme ve hız kültürü, bireylerin ne yiyecekleri, nasıl yiyecekleri ve kiminle yiyecekleri konusundaki geleneksel kılavuzların işlevini yitirmesine neden olmaktadır. Bu durum, hem bireysel düzeyde kimlik ve aidiyet kaybına hem de toplumsal düzeyde gastronomik değerlerin aşınmasına yol açmaktadır. Makalede, gastro-anomi durumunun belirtileri, nedenleri ve toplumsal yansımaları; tüketici davranışları, yemek seçimleri ve kültürel kimlik bağlamında analiz edilmiştir. Ayrıca, nitel verilere dayalı örneklerle kavramın saha gerçekliği de değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, gastro-anomi’nin sadece bir yeme bozukluğu değil; aynı zamanda kültürel ve sosyolojik bir boşluk durumu olduğu vurgulanmış, bu alanda yapılacak derinlemesine çalışmalara ihtiyaç olduğu belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gastro-anomi , anomi , yemek kültürü , toplumsal değişim , kimlik , geleneksel mutfak

Etik Beyan

Çalışma derleme çalışma olduğu için etik izin alınmamıştır.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma herhangi bir kurum ve kuruluştan tarafından desteklenmemiştir.

Kaynakça

• Abreu, I. M. D., Rocha, R. C., Avelino, F. V. S. D., Guimarães, D. B. O., Nogueira, L. T., & Madeira, M. Z. D. A. (2019). Cultura de segurança do paciente em centro cirúrgico: Visão da enfermagem. Revista Gaúcha de Enfermagem, 40, e20180198.
• Aktaş, F. (2020). Gastro-anomie’ye karşı gastronomik kültür, kimlik ve imaj yaratmak. Journal of Global Food Research, 1(1), 42-48.
• Alpendre, F. T., Cruz, E. D. D. A., Dyniewicz, A. M., Mantovani, M. D. F., Silva, A. E. B. D. C. E., & Santos, G. D. S. D. (2017). Safe surgery: Validation of pre and post-operative checklists. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 25, e2907.
• Contreras, J., & Arnáiz, M. G. (2005). Alimentación y cultura: perspectivas antropológicas (Vol. 392). Barcelona: Ariel.
• de Souza Minayo, M. C., Deslandes, S. F., & Gomes, R. (2011). Pesquisa social: Teoria, método e criatividade. Editora Vozes Limitada.
• Demirkıran, D., & Demir, A. F. (2023). Re-thinking gastronomy as a foreign policy instrument: Turkish cuisine and Turkey’s gastrodiplomacy activism. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17), 1-19.
• DeSoucey, M. (2010). Gastronationalism: Food traditions and authenticity politics in the European Union. American Sociological Review, 75(3), 432-455.
• Fischler, C. (1995). El (h) omnívoro: El gusto, la cocina y el cuerpo. Anagrama.
• Gil, A. C. (2008). Métodos e técnicas de pesquisa social. 6. ed. Ediitora Atlas SA.
• Goldenberg, M. (2011). Cultura e gastro-anomia: psicopatologia da alimentação cotidiana. Entrevista com Claude Fischler. Horizontes Antropológicos, 17, 235-256.
• Gutierres, L. D. S., Santos, J. L. G. D., Peiter, C. C., Menegon, F. H. A., Sebold, L. F., & Erdmann, A. L. (2018). Good practices for patient safety in the operating room: Nurses' recommendations. Revista Brasileira de Enfermagem, 71(6), 2775-2782.
• Harris, K., Søfteland, E., Moi, A. L., Harthug, S., Storesund, A., Jesuthasan, S., ... & Haugen, A. S. (2020). Patients’ and healthcare workers’ recommendations for a surgical patient safety checklist–a qualitative study. BMC health services research, 20, 1-10.
• Haugen, A. S., Sevdalis, N., & Søfteland, E. (2019). Impact of the World Health Organization Surgical Safety Checklist on Patient Safety. Anesthesiology, 131(2), 420-425.
• Karaosmanoğlu, N. D. (2007). Surviving the global market: Turkish cuisine under construction. Food, Culture & Society, 10(3), 425-448.
• Kisacik, O. G., & Cigerci, Y. (2019). Use of the surgical safety checklist in the operating room: Operating room nurses’ perspectives. Pakistan Journal of Medical Sciences, 35(3), 614.
• MacDonald, A. N. (2014). Negotiating 'gastro-anomie': Exploring the relationship between food, the body & identity in Halifax, Nova Scotia (Doctoral dissertation, Dalhousie University).
• Mehta, N., Amaranathan, A., Jayapal, L., Kundra, P., & Ramakrishnaiah, V. P. N. (2018). Effect of comprehensive surgical safety system on patients’ outcome: A prospective clinical study. Cureus, 10(5).
• Mintz, S. W., & Du Bois, C. M. (2002). The anthropology of food and eating. Annual Review of Anthropology, 31(1), 99-119.
• O’Connor, P., Reddin, C., O’Sullivan, M., O’Duffy, F., & Keogh, I. (2013). Surgical checklists: The human factor. Patient Safety in Surgery, 7, 1-7.
• Özen, A. E., Kartarı, A., Correia, A., Wen, J., & Kozak, M. (2022). Positive effects of COVID-19 on food preparation and expenditure habits: A comparative study across three countries. Public Health Nutrition, 25(11), 3054-3066.
• Poulain, J. P. (2017). The sociology of food: Eating and the place of food in society. Bloomsbury Publishing.
• Ranganathan, P., & Gogtay, N. J. (2015). Improving peri-operative patient care: The surgical safety checklist. Journal of Postgraduate Medicine, 61(2), 73-74.
• Ribeiro, H. C. T. C., Quites, H. F. D. O., Bredes, A. C., Sousa, K. A. D. S., & Alves, M. (2017). Adesão ao preenchimento do checklist de segurança cirúrgica. Cadernos de Saúde Pública, 33(11), e00046216.
• Röhsig, V., Maestri, R. N., Mutlaq, M. F. P., de Souza, A. B., Seabra, A., Farias, E. R., & Lorenzini, E. (2020). Quality improvement strategy to enhance compliance with the World Health Organization Surgical Safety Checklist in a large hospital: Quality improvement study. Annals of Medicine and Surgery, 55, 19-23.
• Sağır, Z. (2017). Gastro-Endişe ve Yeni Toplumsal Hareketler. Söylenti Dergisi.
• Sali, M. (2023). Hybridization in the eating habits of international students in Türkiye. İstanbul University Journal of Sociology, 43(1), 132-143.
• Sarda, B., Delamaire, C., Serry, A. J., & Ducrot, P. (2022). Changes in home cooking and culinary practices among the French population during the COVID-19 lockdown. Appetite, 168, 105743.
• Tostes, M. F. D. P., & Galvão, C. M. (2019). Implementation process of the Surgical Safety Checklist: Integrative review. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 27, e3104.
• Wæhle, H. V., Haugen, A. S., Wiig, S., Søfteland, E., Sevdalis, N., & Harthug, S. (2020). How does the WHO Surgical Safety Checklist fit with existing perioperative risk management strategies? An ethnographic study across surgical specialties. BMC Health Services Research, 20, 1-11.