Towards the End in COVID-19: The Problem of Change in Urban Space Change

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 109 - 138, 29.06.2021

Bülent Güneş

Öz

Introduction and Purpose of Study: The relationship between the changes in the urban space during the COVID-19 pandemic and the disciplines in the field of architecture and planning is evaluated in different ways in the literature. The aim of this study was to analyze the current COVID-19 pandemic by the disciplines and their applications, and to look for the vulnerabilities of the process. The historical background of the subject is also included.
Theoretical Framework: In general, it is seen that the approaches to the problem are maintained within the framework of the "new normal" understanding, that is, the reproduction of the system without changing. The main purpose should be the architecture and planning disciplines to produce more permanent solutions that minimize risks. In the article, the change created by the pandemic processes in the urban space is discussed in the functioning of capitalist modernity in the process. The relationship of the problem with the mode of production, which is one of the basic variables of socio-economic life, is also included.
Method: Analyzes and syntheses obtained from the literature review on the subject provided the basic data for the study. The relations of the parts of the whole that make up the system with each other and with the whole are evaluated. The method and conceptual approach of the article emerged within this framework. Then, approaches in urban and structural areas were examined through urban functions, and macro-level vulnerabilities and suggestions were revealed.
Findings: In the historical process, the interventions of architecture and planning disciplines in the pandemic periods have led to radical transformations in the urban area. However, the process generally turned into the system's reproduction of itself and could not be permanent. The process has brought the spatial inequalities, the function and accessibility of public spaces to the fore again. The paradoxical consequences of the neo-liberal global system on the demographic structure and built environment in the urban area still continue.
Conclusion: The approach and design of architecture and planning disciplines based on the vulnerabilities in the current socio-economic functioning will be able to minimize the risks. The current criteria developed in the pandemic will not be sufficient for a permanent solution. In particular, design approaches and practices based on the phenomenon of consumption created by the neo-liberal global understanding, excluding the planning area and continuing in the built environment, should be avoided. The understanding of minimalism and scientific planning, which emerged in the early 20th century and was born in modernism, should be re-developed and evaluated together with the concept of sustainability.

Anahtar Kelimeler

Urban, Pandemic, Public, Space, COVID-19

COVID-19’da Sona Doğru: Kentsel Mekânda Değişim Sorunu

Öz

Giriş ve Çalışmanın Amacı: COVID-19 pandemisinde kentsel mekânda yaşanan değişimlerin, mimarlık ve planlama alanındaki disiplinlerle ilişkisi literatürde farklı şekillerde değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, günümüzde yaşanan COVID-19 pandemisinin söz konusu disiplinlerce ele alınışı ve uygulamalarını analiz ederek, sürecin kırılganlıklarını aramak olmuştur. Konunun tarihsel geçmişine de yer verilmiştir.
Kuramsal Çerçeve: Genel olarak soruna ilişkin yaklaşımların, “yeni normal” anlayış ile yani sistemin değişmeden yeniden üretilmesi çerçevesinde sürdürüldüğü görülmektedir. Temel amaç mimarlık ve planlama disiplinlerinin riskleri minimize eden ve daha kalıcı çözümleri üretebilmesi olmalıdır. Makalede, pandemi süreçlerinin kentsel mekânda yarattığı değişim, kapitalist modernitenin süreç içindeki işleyişinde ele alınmıştır. Sorunun sosyo-ekonomik yaşamın temel değişkenlerinden olan üretim biçimi ile ilişkisine de yer verilmiştir.
Yöntem: Konu ile ilgili literatür taramasıyla elde edilen analizler ve sentezler çalışmaya temel verileri sağlamıştır. Sistemi oluşturan bütüne ait parçaların birbiri ile ve bütünle ilişkileri değerlendirilmiştir. Makalenin yöntemi ve kavramsal yaklaşımı bu çerçevede ortaya çıkmıştır. Ardından kentsel ve yapısal alanlarda yaklaşımlar kentsel fonksiyonlar üzerinden incelenerek makro düzeyde kırılganlıklar ve öneriler ortaya çıkarılmıştır.
Bulgular: Tarihsel süreçte, pandemi dönemlerinde mimarlık ve planlama disiplinlerinin sürece müdahaleleri kentsel alanda radikal dönüşümlere yol açmıştır. Ancak, süreç genelde sistemin kendisini yeniden üretmesine dönüşmüş ve kalıcı olamamıştır. Yaşanan süreç mekânsal eşitsizlikleri, kamusal alanların işlevi ve erişilebilirliğinin önemini yeniden öne çıkarmıştır. Neo-liberal küresel sistemin kentsel alanda demografik yapı ve yapılı çevrede yarattığı paradoksal sonuçlar halen süregelmektedir.
Sonuç: Mimarlık ve planlama disiplinlerinin mevcut sosyo-ekonomik işleyişteki kırılganlıklar üzerinden yaklaşımı ve tasarımı, riskleri minimize edebilecektir. Pandemide geliştirilen güncel kriterler kalıcı çözüm için yeterli olmayacaktır. Özellikle, neo-liberal küresel anlayışın yarattığı, planlama alanını dışlayan ve yapılı çevrede süregelen tüketim olgusuna dayalı tasarımsal yaklaşımlar ve uygulamalardan kaçınılmalıdır. Konu ile ilgili 20.yy başlarında ortaya çıkan, günümüze kadar gelen modernizmin içinde doğan, minimalizm ve bilimsel planlama anlayışı sürdürülebilirlik kavramıyla birlikte yeniden geliştirilerek değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Kent, Pandemi, Kamusal, Mekân, COVID-19

Kaynakça

• ADAMS, A. SCHWARTZMAN, K. & THEODORE, D. (2008, October). Collapse and expand: architecture and tuberculosis therapy in Montreal, 1909, 1933, 1954. Technology and Culture, 49 (4), 908-942.
• ALRAOUF, A. A. (2021, January). The new normal or the forgotten normal: contesting COVID-19 impact on contemporary architecture and urbanism. Archnet-IJAR: International Journal of Architectural Research, Cilt 15 (1), 167-188.
• BEREITSCHAFT, B. SCHELLER, D. (2020, November). How might the COVID-19 pandemic affect 21st century urban design, planning, and development? Urban Science, 4 (4), 56.
• BIGLIERI, S. De VIDOVICH, L. KEIL, R. (2020, July). City as the core of contagion? Repositioning COVID-19 at the social and spatial periphery of urban society. Cities & Health, 1-3. doi:10.1080/23748834.2020.1788320.
• BOYACIOĞLU, C. ( 2020, Mart). Neoliberal geleceğin temassız mimari tasarım önerileri, Ege Mimarlık Dergisi, No:107 S.66.
• BRUUN, C. F. M. (1993). The water supply of ancient Rome: A study of Roman imperial administration Helsinki: Societas scienceiarum Fennica.
• CAMAQNI, R. CAPELLO, R. NIJKAMP, P. (1998, January). Towards Sustainable City Policy: an Economy-Environment, Technology Nexus, Ecological Economics, (24): 103-118
• CAMPBELL, M. (2005, July). What tuberculosis did for modernism: the influence of a curative environment on modernist design and architecture. Medical history, 49(4), 463-488.
• CASTELLS, M. (2013). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür, Ağ Toplumunun Yükselişi.(E. Kılıç, Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• CASTELLS, M. (1983). The City and the Grassrots, California: University of California Press, S.336-337.
• CILLIERS, L. RETIEF, F. P. (2006). City planning in Graeco-Roman times with emphasis on health facilities. Akroterion, 51(1), 43-56.
• COLE, H. V. ANQUELOVSKI, I. BARO, F. GARCIA-LAMARCA, M. KOTSILA, P. PEREZ DEL PULGAR, C. ... & TRIQUERO-MAS, M. (2020, July). The COVID-19 pandemic: power and privilege, gentrification, and urban environmental justice in the global north. Cities & Health, 1-5. doi:10.1080/23748834.2020.
• ÇINAR, T. (2000, Şubat). Bahçe Kent Modelinin Düşünsel Kökenleri ve Kent Bilime Katkıları. Ankara Üniversitesi SBF Dergi, Cilt55 (1), 27- 50.
• DICKENSON, C.P. (2016). On the agora: The evolution of a public space in Hellenistic and Roman Greece, E-book: Brill Publication.
• DURUKAN, A. & ÖZTÜRK, Ö. B. (2020). Küresel salgından iç mimari çıkarımlar: boşu tasarlamak ve boşluk körlüğünden kurtulmak. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(56), 1962-1968. doi:1026450.
• ERBAS, Ö. (2020, Ekim). COVID-19 döneminde hareketlilik: İstanbul kent içi toplu ulaşım. Kent Akademisi, 13(3), 431-442.
• ERDOĞAN ARAS, F. CAMUR, KC. TAMER, NG. & MERCAN, K. (2020, Aralık). COVID19, Mahalle, müşterekler, güzel yaşam ve halk sağlığı. Türk Coğrafya Dergisi , (76),115-128.
• GÖKGÜR, P. (2008). Kentsel mekânda kamusal alanın yeri, İstanbul: Bağlam Yayınevi.
• GRIMA, N. CORCORAN, W., HILL-JAMES, C., LANGTON, B., SOMMER, H., & FISHER, B. (2020, December). The importance of urban natural areas and urban ecosystem services during the COVID-19 pandemic. Plos one, 15(12). doi:10.1371
• GÜNEŞ, B. (Temmuz1993). Kentsel değişim sürecinde sosyoekonomik gelişmelerin kentsel bütünleşme olgusu bakımından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi) İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• GÜNEY, C. (2020, Kasım). Alternatif “Akıllı” şehir yaklaşımının kamucu politikalarla oluşturulması, Erişim tarihi: 18.01.2021, http://bilimveaydinlanma.org/content/images/pdf/mdt/mdtc3s4
• HARVEY, D. (2003). The new imperialism, New York: Oxford University Press.
• HARVEY, D. (2020). Covid-19 adlı sınıf depremi,(G.Çakır,Çev.):Erişim tarihi 24.10.2020, www.gazeteduvar.com.
• HAVLICEK, F. MORCINEK, M. (2016). Waste and pollution in the ancient Roman Empire, Journal of Landscape Ecology, 9(3), 33-49. doi:10.1515
• HONEY-ROSES, J. ANGUELOVSKI, I. CHIRCH, V. K. DAHER, C. HONIJNENDIJK VAN DEN BOSCH, C. LITT, J. S. ... & NIEUWENHUWENHUIJSEN, M. J. (2020,July). The impact of COVID-19 on public space: an early review of the emerging questions–design, perceptions and inequities. Cities & Health, 1-17. doi:101080
• IŞIK, O. (1993). Modernizm kenti / postmodernizm kenti, Birikim Dergisi, 53, 41-50.
• İBB TOPLU ULAŞIM HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ (2021), 2019-2020 yılları toplu taşım verileri, Erişim Tarihi:25.01.2021 E-Mail: @ibb.gov.tr
• KILIÇ, S. (2006, Aralık). Yeni toplumsal ekonomik arayışlar sürecinde sürdürülebilir kalkınma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 81-101.
• LEFEBVRE, H. (2014). Mekânın Üretimi, (I. Ergüden, Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık, 2. Baskı
• LILLEY, K. D. (2015, February), Urban planning after the Black Death: townscape transformation in later medieval England (1350–1530). Urban History, 42.1: 22-42.
• MADANAPIOUR, A. (2019,Fabruary). Rethinking public space: between rhetoric and reality. Urban Design International. 24.1:38–46.
• MUMFORD, L. (2013). Tarih Boyunca Kent (G.Koca ve T. Tosun, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• OWENS, E.J. (2000). Yunan ve Roma Dünyasında Kent, (C. Bilsel, Çev.) İstanbul: Homer Kitabevi.
• ÖZCÜ, A. E., ATANUR, G. (2020, Kasım). Covid-19 pandemisinin kent yaşamına etkisi, kamusal alan üzerine değerlendirmeler. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 16(2), 237-250.
• PINHEIRO, M. D., LUIS, N. C. (2020, July). COVID-19 could leverage a sustainable built environment. Sustainability, 12(14), 5863. doi:10.3390/esu12145863
• PIRENNE, H. (2014). Ortaçağ Kentleri (Ş. Karadeniz. Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• POZOUKIDO, G. CHATZIYIANNAKI, Z. (2021, January). 15-Minute City: decomposing the new urban planning Eutopia. Sustainability, 13(2), 928. doi:10.3390/esu13020928
• REES, W. E. (1997, November). Is “Sustainable City” an Oxymoron? Local Environment, The International Journal of Justice and Sustainability, 2(3): 303–310.
• SALTIK, A. (2020, Ağustos). COVID-19 ve sağlık. Yayed Yayınları, no:10, 1-22.
• SEVER, I. A. AKBULAK, D. Z. (2020). The Effects of the Concept of Mınımalısm on today’s Archıtecture, Expectatıons After Covıd-19 Pandemıc. International Journal of Advanced Research and Review Ijarr, 5(9), 67-85.
• SHARIFI, A. KHAVARIAN-GARMSIR, A. R. (2020, Deember). The COVID-19 pandemic: Impacts on cities and major lessons for urban planning, design, and management. Science of the Total Environment, 749. doi:10.1016/scitotrıv.142391
• SIMON, D. GRIFFITH, C. NAGENDRA, H. (2018). Rethinking urban sustainability and resilience. Urban Planet: Knowledge towards sustainable cities, 149-162.
• SMITH,G. GADEYNE,J., (2016). Perspectives on Public Space in Rome, from Antiquity to the Present Day, London: Routledge Publication.
• SPENCER, D. (Aralık 2017). Neo-Liberalizmin Mimarlığı, (A. Terzi, Çev.) İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• ŞUMNU, U., (2020 Mayıs-Haziran). Hayat eve sığar mı? Covid-19 ve mimarlığın bağışıklık sistemi. Mimarlık Dergisi. No:413, S.33-39.
• TEKELİ, İ. (2020, Mayıs). Salgınlar ve kentler sarmalında dünyanın geldiği nokta: Covid-19. Erişim tarihi: (15.01.2021). http://ilhantekelivakfi.org/wp-content/uploads/2020/05/Kent-ve-Salg%C4%B1n-Hastal%C4%B1klar-Covid-19.pdf
• TUĞAÇ, Ç. (2020, Temmuz). Kentsel Sürdürülebilirlik ve Kentsel dirençlilik perspektifinden tarihteki pandemiler ve Covid-19 Pandemisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (Salgın Hastalıklar Özel Sayısı). 259-292.
• UGOLINI, F., MASSETI, L. CALAZA-MARTINEZ, P. CARINANOS, P. DOBBS, C. OSTOIC, SK, ... & SANESI, G. (2020,December). Effects of the COVID-19 outbreak on urban green space use and perceptions: An international exploratory study. Urban forestry and urban greening, doi:10.1016 / j.ufug.2020.126888
• -URL1, Erişim tarihi: 02.04.2021 https://ekoiq.com/2021/04/02/gelecege-dair-tum-ongorulerimizde-esneklik-goz-ardi-edilmemeli/
• WANG, J. (2021, January). Vision of China’s future urban construction reform: In the perspective of comprehensive prevention and control for multi disasters. Sustainable cities and society, 64. doi:10.1016/j.scs.102511
• WCED (1987), United Nations World Commission on Environment and Development, Our Common Future,, Erişim tarihi: 8.1.2021 http://www.un-documents.net/ our-common-future.pdf.
• VARLIK, N. (10.04.2020). Tarihteki pandemiler uzun vadede köklü değişimlerin ipuçlarını verir, Erişim tarihi: (03.011.2020). https://www.aa.com.tr
• VEREYCKEN, K. (2010, Ağustos) Leonardo da Vinci Imagines The First Modern City. Executive Intelligence Review, 37/32: 53-55.