FORGERY IN PARTICULAR TO THE ALTERATIONS IN NEGOTIABLE INSTRUMENTS IN THE CONTEXT OF ARTICLE 748 OF THE TURKISH COMMERCIAL CODE

Yıl 2025, Cilt: 33 Sayı: 2, 1645 - 1676, 30.06.2025

Nevin Meral

https://doi.org/10.15337/suhfd.1599845

Öz

Negotiable instruments can be variously altered in their text after being put into circulation. In this regard, as regulated by Article 748 of the Turkish Commercial Code (TCC), signatories to the original text of the negotiable instrument are held accountable according to the original text, while signatories to the altered text are held accountable according to the new text. It seems challenging to assert that the concept ‘altera-tion’ in this provision, previously referred to as tampering in the old Code, is in any case considered unlawful today. Within this framework, lawful actions, such as crossing out endorsements, revoking ac-ceptance, filling in a text as per agreement, or adding discretionary en-tries, all within the scope of endorsers' authorities, should be examined. However, it is crucial to closely consider the concept and scope of tam-pering. Generally speaking, tampering, which encompasses changes deemed unlawful in the texts, warrants an analysis of its consequences under Article 748 of the TCC and the provisions introduced for cheques under Article 812 of the TCC. This will shed light on alterations such as erasures, markings, deletions, and other modifications that go beyond what the legislator envisaged and sanctioned in the texts of negotiable instruments.

Anahtar Kelimeler

Negotiable Instruments , Crossing out of entries , Alterations of texts of negotiable instrument , Forgery , Tampering

KAMBİYO SENETLERİNDE TAHRİFAT KAVRAMI ÜZERİNE BAZI DEĞERLENDİRMELER

Öz

Kambiyo senetleri metninde, senet tedavüle çıkarıldıktan sonra çeşitli değişiklikler meydana gelebilir. İlgili hususun düzenlendiği Türk Ticaret Kanunu (TTK) m. 748’e göre, kural olarak eski metne imza atanlar ön-ceki metne göre; değişik metne imza atanlar ise yeni metne göre sorum-lu tutulur. İlgili düzenleme karşısında, eski TTK’da (eTTK) tahrifat olarak adlandırılan söz konusu hükümdeki ifadenin, günümüzde de her şartta hukuka aykırı olduğunu söylemek güçtür. Bu kapsamda hukuka uygun kabul edilen ve hatta kanun koyucunun kendisine sonuç bağladığı, cironun çizilmesi, kabulden dönme, açık senedin anlaşma uyarınca doldurulması veya cirantaların senede yetkileri kapsamında ihtiyari kayıtları ekleyebilmesi gibi durumlar ele alınmalıdır. Ancak en önemlisi de tahrifat kavramının anlamı ve kapsamının yakından ince-lenmesi gereğidir. Senet metninde hukuka aykırı olduğu kabul edilen değişikliklerin yapılması şeklinde genel olarak ifade edebileceğimiz tah-rifatın, TTK m. 748 kapsamında sonuçlarının açıklanması ve çekler açı-sından bu anlamda getirilen TTK m. 812 hükmünün ele alınması, senet-te kanun koyucunun öngörmediği ve kabul etmediği tahrifat niteliğin-deki çizme, karalama, silme, iptal vb. değişiklikleri daha açık ortaya koyacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kambiyo senetleri , Kayıtların çizilmesi , Senet metninde yapılan değişiklikler , Sahtecilik , Tahrifat

Kaynakça

• BAHTİYAR, Mehmet: Kıymetli Evrak Hukuku, 16. Baskı, Beta, İstanbul 2018.
• BAŞ, Kadir: “Kambiyo Senetlerinde Çizilmiş Cironun Hüküm ve Sonuçları”, Marmara Üni. Hukuk Fak. HAD, C. 26, S. 1, 2020, s. 278-299.
• BAUMBACH, Adolf/ HEFERMEHL, Wolfgang: Kurz Kommentar, Wechselgesetz und Schechgesetz, Band 26, 13. Auflage, Verlag, Münih 1981.
• BİLGEN, Mahmut: “Kambiyo Senetlerinde Tahrifat (Değişiklik) Yapılması”, Dokuz Eylül Üni. HFD, C. 11, Özel Sayı 2009, 2010, s. 985-1028.
• BOZER, Ali/ GÖLE, Celal: Kıymetli Evrak Hukuku, 8. Baskı, Ankara 2018.
• BOZKURT, Tamer: Kıymetli Evrak Hukuku, 2. Baskı, Yetkin, Ankara 2021.
• BROX, Hans: Handelsrecht und Wertpapierrecht, 14. Auflage, München 1999.
• BÜLOW, Peter: Kommentar, Wechselgesetz, Schechgesetz, 5. Auflage, Verlag, Münih 2013.
• CAN, Mertol: Kıymetli Evrak Hukuku, İmaj, Ankara 2015.
• CİNBAŞ, Mustafa Eser: Kambiyo Senetlerinde Senet Metninde Değişiklikler ve Sahtecilik, Selçuk Üniversitesi, Doktora Tezi, Konya 2022.
• COŞKUN, Mahmut: Hukuki ve Cezai Yönleriyle Kıymetli Evrak Hukuku, 3. Baskı, Seçkin, Ankara 2016.
• ÇAMOĞLU, Ersin: “Çizilmiş Cironun Hukuki Sonuçları”, BATİDER, C. 35, S. 2, 2019, s. 5-26.
• DOMANİÇ, Hayri: TTK Şerhi IV- Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul 1990.
• EDGÜ, Ekrem: Ticaret Hukuku III- Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 1965.
• ERDEM, Nuri: Kambiyo Senetlerinde Senet Metninde Değişiklikler (Tahrifat), Vedat, İstanbul 2008.
• İMREGÜN, Oğuz: Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul 1995.
• KARAYALÇIN, Yaşar: Ticaret Hukuku III- Ticari Senetler (Kıymetli Evrak Hukuku), Ankara 1970.
• KARL, Peter: Wechsel- und Scheckrecht: Allgemein verständliche Darstellung und Kommentar, 2. Auflage, Herne-Berlin 1960.
• KENDİGELEN, Abuzer/ KIRCA, İsmail: Kıymetli Evrak Hukuku, 7. Baskı, On İki Levha, İstanbul 2023.
• KENDİGELEN, Abuzer: Çek Hukuku, 5. Baskı, On İki Levha, İstanbul 2019.
• KINACIOĞLU, Naci: Kıymetli Evrak Hukuku, 4. Baskı, Gazi Büro Kitabevi, Ankara 1993.
• ORUÇ, Kübra Betül: “Tahrif Edilmiş Çekte Muhatabın Sorumluluğu”, Konya Barosu Dergisi, C. 1, S. 1, 2022, s. 191-224.
• ÖZDAMAR, Mehmet/ GÖKTÜRK, Kürşat/ CAN, Mehmet Çelebi/ KAŞAK, Esra: Kıymetli Evrak Hukuku, 5. Baskı, Adalet, Ankara 2024.
• ÖZTAN, Fırat: Kıymetli Evrak Hukuku, 2. Bası, Turhan, Ankara 1997.
• POROY, Reha/ TEKİNALP, Ünal: Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, 23. Baskı, Vedat, İstanbul 2019.
• PULAŞLI, Hasan: Kıymetli Evrak Hukukunun Esasları, 6. Baskı, Adalet, Ankara 2018.
• REİSOĞLU, Seza: Çek Hukuku, Ankara 2011.
• STANZL, Gustav: WEchsel-, Scheck- und sonstiges Wertpapierrecht, Köln 1957.
• ŞANLI KABİR, Deniz: “Sahte ve Tahrif Edilmiş Çek”, Marmara Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2008.
• TEKİL, Fahiman: Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul 1980.
• TÜZEMEN ATİK, Ebru: Açık Kambiyo Senetleri, 3. Baskı, Seçkin, Ankara 2021.
• ÜLGEN, Hüseyin/ HELVACI, Mehmet/ KENDİGELEN, Abuzer/ KAYA, Arslan: Kıymetli Evrak Hukuku, 12. Baskı, On İki Levha, İstanbul 2019.
• YASAN, Mustafa: Kıymetli Evrak Hukuku, Seçkin, Ankara 2021.
• YILDIZ, Burçak: “Kambiyo Senetlerinde Senet Metninde Tahrifat (TTK m. 748) Uygulamasına İlişkin Bazı Değerlendirmeler” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2024, C. 26, S. 1, s. 105-136.