Yönetim Kuramları Bakımından Günümüz Okul Yöneticilerinin Yönetim Anlayışları

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 3, 7 - 26, 30.12.2015

Mehmet Ali Hamedoğlu Ebru Özden

https://doi.org/10.19126/suje.51216

Cited By: 2

Öz

Araştırmada, okul müdürlerinin yönetim teorileri bakımından hangi kuşak (Baby Boomers, X ve Y Kuşağı) alışkanlıklarını daha çok yansıttığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Okul yönetiminin kuşaklar açısından ilk kez değerlendirileceği bu araştırmada; Sakarya’nın ilçelerinde ilk ve orta dereceli okullarda görev yapan 438 öğretmenle 60 yöneticiye Özden (2013) tarafından geliştirilen Yönetici Tutumlarının Kuşaklara Göre Değerlendirilmesi anketi uygulanmıştır. Araştırma tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel metotların (frekans, yüzde) yanında bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü ANOVA analizi kullanılmıştır.  P değerinin ≤ .05 olduğu durumlarda ilişki anlamlı olarak yorumlanmıştır. Sonuçta; okul yöneticileri kendi yönetimsel davranışlarını Y Kuşağı’na, öğretmenlerse yöneticilerin yönetimsel davranışlarını çoğunlukla X Kuşağı’na, bazen de Y Kuşağı’na yakın bulmuşlardır. Bu da yöneticilerin kendilerini çoğunlukla çağdaş ve insana yönelik bulurken, öğretmenlerin her zaman böyle düşünmediklerini göstermiştir. Erkek öğretmenler yöneticilerin davranışlarını çoğunlukla Y Kuşağı’na yakın oylayarak onları kadın öğretmenlere göre daha çağdaş ve insana yönelik bulmuşlardır. Yöneticinin yaş değeri yükseldikçe öğretmenler tarafından klasik ve otoriter bir yönetici olarak algılandığı saptanmıştır. Yaşı ne olursa olsun eğitim seviyesi yükselen bir yönetici daha çağdaş ve insana yönelik olarak algılanmıştır. Baby Boomers ve X Kuşağında en fazla oylanan yöneticilerin memleketi Karadeniz Bölgesi, Y kuşağında en fazla oylanan yöneticilerin memleketi ise İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kuşaklar, Okul Yöneticisi, Baby Boomers Kuşağı, X Kuşağı, Y Kuşağı

Kaynakça

• Adıgüzel, O., Batur, Z., ve Ekşili, N. (2014). Kuşakların değişen yüzü ve y kuşağı ile ortaya çıkan yeni çalışma tarzı: Mobil yakalılar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 165-182.
• Âlimoğlu, S. (2010). Kültürün postmodern örgüt yapılarının oluşmasında etkisi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Argon, T., ve Özçelik, N. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin değişimi yönetme yeterlikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(16), 70-89.
• Akdemir, A., Konakay, G., Demirkaya, H., Noyan, A., ve Demir, B. (2013). Y kuşağının kariyer algısı, kariyer değişimi ve liderlik tarzı beklentilerinin araştırılması. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 11-41.
• Aslanargun, E. (2007). Modern eğitim yönetimi anlayışına yönelik eleştiriler ve postmodern eğitim yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 13(2), 195-212.
• Ayhün, S. (2013). Kuşaklar arasındaki farklılıklar ve örgütsel yansımaları. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 93-112.
• Ayhün, S. (2012). Kültürel değişimlerin örgütlerde kuşaklararası çatışmalara etkisinin incelenmesi: akademisyenlere yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Balcı, A. (2000). İki binli yıllarda Türk milli eğitim sisteminin örgütlenmesi ve yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(4), 495-508.
• Baran, H. (2015). Eğitim yönetimi, teftişi, planlaması ve ekonomisi lisansüstü programının okul yöneticisi yeterlikleri bağlamında incelenmesi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bayraktar, B. B. (2008). 21.yy bilgi yöneticisi özellikleri, rol ve becerileri, yetkinlikleri ve alışkanlıkları (1. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Bezirci, S. (2012). Farklı kuşaklardaki hemşirelerin meslekten ve işten ayrılma niyetleri ile iş doyumlarının incelenmesi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Bu Ofiste Yaşam Alanı Var. Hürriyet İK, 21 Aralık 2014.
• Büyükışık, M. (1989). İlköğretim denetçilerinin rehberlik etkinliklerinin gerçekleştirme düzeyi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Cantürk, G. (2007). Bilgisayar teknolojisinin okul yönetiminde kullanımında, okul yöneticilerinin bilgisayar teknolojisine karşı tutumları ile kullanma düzeyleri ve öğretmenlerin bilgisayar teknolojisini kullanma düzeyi: Antalya ili örneği. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Conger, J. A. (1998, January) How 'gen x' managers Manage. First Quarter, vol:1 Web:http://www.strategy-business.com/article/9760?gko=fea27adresinden 07.11.2014 tarihinde erişilmiştir.
• Çoban, F. (2006). Milenyum kuşağı neleri değiştirecek?. Capital Dergisi, 6, 60-64.
• Demir, S. (2001). İlköğretim okullarında öğretmenlerin kararlara katılmalarına ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri (Sakarya ili örneği). Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demirkaya, H., Akdemir, A., Karaman, E., ve Atan, Ö. (2015). Kuşakların yönetim politikası beklentilerinin araştırılması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(11), 86-204.
• Durmuş, A. E. (2002). Yönetici yaşının liderlik davranışları üzerindeki etkileri: bankacılık sektöründen bir grup yönetici üzerine bir araştırma. Akdeniz İ. İ. B. F. Dergisi, 3, 1- 20.
• Dökmen, Ü. (2007). Küçük şeyler. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Ekşili, N., Batur, H., ve Ünal, Z. (2014). İş yaşamında x kuşağı yöneticilerin algılama farklılıklarından kaynaklanan performans değerlemeleri üzerine bir araştırma. International Conference in Economics, 3(5).
• Etlican, G. (2012). X ve y kuşaklarının online eğitim teknolojilerine karşı tutumlarının karşılaştırılması. Yayımlanmış yüksek lisans tezi. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş okul müdürünün liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 7(4), 531-548.
• Karadal, H., ve Ünal, A. (2003). Yönetici yaşam biçimleri ile yöneticinin etkinliği ve iş tatmini arasındaki ilişki: Tekstil, çimento, sigorta ve gıda sektöründe bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20.
• Kariyer Planlarını Kendileri Yapıyor.(Kasım 2 2014). Hürriyet İk, s.11.
• Keleş, H. N. (2011). Y kuşağı çalışanlarının motivasyon profillerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 129-138.
• Keleş, H. N. (2013). Girişimcilik eğiliminin kuşak farkına göre incelenmesi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 26, 23-43.
• Kendisi Y Bakış Açısı X (Şubat 15 2015). Hürriyet İk, s.11.
• Kuğuoğlu İ. H., (1997). Eğitim yöneticisinin, yönetim süreçlerinde gösterdikleri performans bakımından üstleri ve astlarınca değerlendirilmesi. Yayımlanmış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Mengi, Z. (2009). Bb, x, y ve z kuşakları birbirinden çoook farklı. Hürriyet İK, 11 Ekim 2009. s.14.
• Mengi, Z. (2015). Çalışanı mutsuz olan şirketin itibarlı olma şansı yoktur. Hürriyet İK, 15 Şubat 2015. s.5.
• Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.(2014). Milli eğitim istatistikleri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Özcan, E. G., ve Şeren, M. (2014). Ortaöğretim okullarındaki öğrencilerin okul yönetiminin karar verme sürecine katılımları (Beypazarı Örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 4(2), 111-126.
• Özçelik, S. 2015. Kıdemin yerini performans alıyor. Hürriyet İK, 22 Şubat 2015 s.6.
• Parlayan, M. A. (2003). Yöneticilerin eğitim gereksinmeleri ile demokrafik özelliklerinin ilişkilendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3), 27-48.
• Pehlivan, K. B. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2).
• Saylı, H. (2008). Geleneksel yönetim paradigmasının sınırlayıcı alanlarına karşı post- modern yönetim paradigmasının geliştirici alanları. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), 180-200.
• Senbir, H. (2004). Z son insan mı?. (2. Baskı). İstanbul: “O” Kitaplar.
• Seçkin, F.S., (2000). Türkiye‘nin kuşak profili. Capital Dergisi, 12, 100-106.
• Sözer, B. Ö. (2014). Y Kuşağı Ne İster?. Hürriyet İK, 31 Ağustos 2014 s.5.
• Şişman, M. (1998). Eğitim yönetiminde kuram ve araştırmada alternatif paradigma ve yaklaşımlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(16), 395-422.
• Taşlıyan, M., Eyitmiş, A. M., ve Günduğdu, E. (2014). Y kuşağı iş yaşamından ne bekliyor?. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 19-32.
• Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Toruntay, H. (2011). Takım rolleri çalışması: x ve y kuşağı üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Türetgen, İ. Ö., Ünsal, P., ve Telman, N. (2004). Yöneticiler için liderlik özelliklerini ölçen bir ölçek geliştirme, Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 24, 25-44.
• Twenge, J. M. (2009). Ben Nesli. (Çev. EsraÖztürk). (3.Baskı) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• URL1, http://www.dunya.com/kusaklar-x-y-z-diye-ayristi-pazarlamacilarin-kafasi-karisti 151507h.htm adresinden 18.08.2014 adresinden tarihinde erişilmiştir.
• URL2,http://www.acikbilim.com/2013/09/dosyalar/nesiller-ayriliyor-x-y-ve-z-nesilleri.html adresinden 20.10.2014 tarihinde erişilmiştir.
• URL3,http://www.capital.com.tr/kusaklar-catisiyor-mu-haberler/16337.aspxadresinden 28.08.2014 tarihinde erişilmiştir.
• Uzun, E. (2008). Özel ve devlet okulu yöneticilerinin liderlik davranışlarının öğretmen görüşlerine göre karşılaştırılması. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). Spss Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yelkikalan, N., ve Altın, E., (2010). Farklı kuşakların yönetimi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İİBF Fakültesi Yönetim Bilimleri Dergisi, (2), 15-17.
• Yelkikalan, N., Altın, E., ve Akatay, A., (2010). Yeni girişimcilik modeli ve yeni nesil girişimci profili: internet girişimciliği ve y, m, z kuşağı girişimcisi. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (20), 389-506
• Yılmaz, A. (2005). Eğitim yönetiminde bilgisayarlardan yararlanmanın avantajları ve dezavantajları. Milli Eğitim Dergisi, 33(166)
• Yılmaz, N. (2004). Orta öğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin kararlara katılım düzeyleri. Yayımlanmış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
• Yiğit, Z. (2010). X ve y kuşaklarının örgütsel tutumlar açısından incelenmesi ve bir örnek olay. Yayımlanmış yüksek lisans tezi. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Yu, H. C. and Miller, P. (2005), Leadershipstyle - The x generation and baby boomers compared in different cultural contexts'. Leadership and Organization Development Journal, 26(1), 35-50.
• Yüksekbilgili, Z. (2013). Türk tipi y kuşağı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 342-353