Zihinsel Yetersizliğe Sahip Öğrencilerin Doğal ve Yapay Sesleri Kaynağıyla İlişkilendirme Düzeyleri

Year 2020, Volume: 10 Issue: 1, 29 - 52, 15.04.2020

Gökhan Demircioğlu , Gonca Kavgacı

https://doi.org/10.19126/suje.550137

Cited By: 3

Abstract

Bu çalışmanın amacı zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilerin doğal ve yapay sesleri kaynağıyla ilişkilendirme düzeylerini belirlemektir. Çalışmada özel durum yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, iki ortaokul, bir anasınıfı ve bir özel eğitim okulundan seçilen toplam 15 zihinsel yetersizliğe sahip öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplamak amacıyla 6 tane hayvan, 6 tane müzik aleti ve 5 tane çevre olmak üzere toplam 17 tane resimli kart ve bu kartlardaki görsellere uygun sesler kullanılmıştır. Uygulama sürecinde, öğrenciye resimli kartlar verilmiş ve kartlardaki görsellerden birine ait ses dinlettirilmiştir. Öğrenciden sesin hangi görsele ait olduğunu göstermesi ve daha sonra görselin ismini söylemesi istenmiştir. Bu işlem tüm kartlar için benzer şekilde yapılmıştır. Çalışma sonucunda zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilerin günlük hayatlarında karşılaştığı sesleri daha iyi algıladıkları ve ayırt ettikleri, buna karşın günlük hayatlarında karşılaşmadıkları sesleri tanımada güçlük çektikleri tespit edilmiştir. Ayrıca bazı öğrencilerin sesleri telaffuz ederken zorlandıkları belirlenmiştir.

Keywords

Fen Öğretimi, Özel Eğitim, Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrenci, Doğal Ses, Yapay Ses

Levels of Students with Intellectual Disability in Associating Natural and Artificial Sounds to their Sources

Abstract

The aim of this study is to determine levels of students with intellectual disability in associating natural and artificial sounds to their sources. In this study, case study method was used. The study sample consisted of a total of 15 students with intellectual disability selected from two secondary schools, one preschool and one special education school. In the study, a total of 17 pictorial cards illustrating 6 animals, 6 musical instruments and 5 environmental events, and the sounds related to the images on each card were used to collect data. In the process of implementation, each student was first given the pictorial cards and a sound belonging to one of the images on the cards was played. The student was asked to show the image to which the sound belonged and then to say the name of the image. This procedure was performed similarly for all the cards. The study results showed that students with intellectual disability better perceive and discriminate the sounds they encounter in daily life, but they have difficulty in identifying the sounds not encountered in daily life. Besides, it was determined that some students have difficulty in pronouncing the sounds.

Keywords

Science Education, Special Education, Student with Intellectual Disability, Natural Sound, Artificial Sound

References

• Kaynakça Ataman, A. (2005). Özel gereksinimi olan çocuklar ve özel eğitim. Özel gereksinimi olan çocuklar ve özel eğitime giriş, 9–30. Ankara: Gündüz eğitim ve yayıncılık. Bishop, M. E. (1999). Teaching students who have mental retardation. Catechist, 32 (5), 9-9.
• Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.
• Courtade, G.R., Spooner, F. ve Browder, D.M. (2007). Review of studies with students with significant cognitive disabilities which link to science standards. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 32(1), 43-49.
• Çapraz, C. (2016). Ortaokul özel alt sınıfta öğrenim gören zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilere bazı maddelerin “katı, sıvı ve gaz” hallerinin doğrudan öğretim yöntemiyle öğretimi, Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Çepni, S., Küçük, M. ve Ayvacı, H. Ş. (2003). İlköğretim birinci kademedeki fen bilgisi programının uygulanması üzerine bir çalışma, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 131-145.
• Çevik, M. ve Çevik, Ö. (2016). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının hafif düzeyde zihinsel yetersiz öğrencilerin sosyal becerilerine, akademik başarılarına ve problem davranışlarına olan etkisi. Journal of Human Sciences, 13(3), 4849-4860. doi:10.14687/jhs.v13i3.4195.
• Demir, R. (2008). Zihinsel engelli öğrencilere fen bilgisi dersinde sindirim konusunu basamaklandırılmış öğretim yöntemiyle sunulmasının etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Demirkan, Ö. ve Eroğlu-Saraçoğlu, G. (2014). Öğretim materyallerinin değerlendirilmesi. Ekici,G. (Ed.). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. İstanbul. Paradigma Akademi.
• Eripek. S. (1996). Zihinsel Engelli Çocuklar: Eskişehir Anadolu Üniversitesi Yayınları, Ankara. 10. Fleming, M. L. ve Levie, W. H. (1993). Instructional message design: Principles from the behavioral and cognitive sciences (2. Baskı). Educational Technology Publications.
• İlik, (2009). Hafif düzeyde öğrenme güçlüğüne sahip öğrencilerde doğrudan öğretim yönteminin fen ve teknoloji dersine ilişkin kavramların öğretiminde etkililiğinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Karaer, G. (2017). Fen bilimleri öğretiminde özel öğretim yöntemleri. Sönmez-Kartal, M. ve Toper Korkmaz, Ö. (Ed.). Özel eğitimde fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi, Ankara: Pegem Akademi.
• MEB, (2008). Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi zihinsel engelli bireyler destek eğitim programı. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB, (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2015). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• MEB. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• Mete, P. (2016). Ortaokul özel alt sınıfta öğrenim gören zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilere bazı maddelerin “sert-yumuşak” özelliklerinin doğrudan öğretim yöntemiyle öğretimi, Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Öztürk, İ.H. (2012). Öğretim materyalinin seçimi ve kullanımını etkileyen faktörler. Demircioğlu, İ. H. ve Turan, İ. (Ed.). Tarih öğretiminde öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem Akademi.
• Santos, M., Duman, B., Erişkin, A.Y., Başar, M.C., Kıraç, S. ve Toraman, Ç. (2012). Bireyselleştirilmiş eğitim programı tanımı ve yararları, M. Santos (Ed.). Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) içinde Türkiye.
• Sola- Özgüç, C. (2017). Fen öğretiminde öğretim uygulamaları ve öğretim etkinlikleri. Sönmez-Kartal, M.ve Toper Kahraman, Ö. (Ed.). Özel eğitimde fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi, Ankara: Pegem Akademi.
• Sucuoğlu, B. (1979). Zekaya geri çocuklar için belirli seslere göre düzenlenen eğitimsel artikülasyon programının değerlendirilmesi. Bilim uzmanlığı tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ankara.
• Therrien, W.J., Taylor, J.C., Hosp, J.L., Kaldenberg, E.R. ve Gorsh, J. (2011). Science instruction for students with learning disabilities: A meta-analysis. Learning Disabilities Research & Practice, 26(4), 188–203.
• Turnbull, A., Turnbull, R. ve Wehmeyer, M. L. (2007). Exceptional lives: Special education in today’s schools. Upper Saddle River, NY: Pearson Education, Inc. 24.
• Tobin, K. (1986). Student task ınvolvement and achievement in process-oriented science activities. Science Education, 1 (70), (61-72).
• Yıkmış, A. (2013). Bireysel eğitim programlarının (BEP) hazırlanması, S. Vuran. (Ed.). Özel eğitim içinde. Ankara: Maya Akademi Yayıncılık
• Yin, R. (1984). Case study research: design and methods. (3. Basım). California: Sage Publications.