PLANLAMA VE YETKİ SINIRI İKİLEMİNDE BİR PLAN; DENİZLİ KENTİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI

Yıl 2008, Cilt: 23 Sayı: 3, 1 - 14, 01.09.2008

Rahmi Erdem M. Çağlar Meşhur Mehmet Akif Sağ

Öz

Çalışmanın amacı, üst ölçek planlama çalışmalarında (çevre düzeni planları), plan sınırlarının, bu sınır içerisindeki yerel yönetimlerin yetki sınırlarını aşan taraflarını ortaya koyarak, nitelikli bir plan sınırının sahip olması gereken ve söz konusu idari yetki tartışmalarına odaklı klasik sınır yaklaşımını aşmaya çalışan bir tartışmanın ortaya konmasıdır. Denizli’de kent merkezine bağlı 19 belde yerleşmesinin Denizli Belediyesi ile olan fiziki, sosyal ve ekonomik birlikteliğine karşın, yetki kullanışındaki katı bakış açısının, makro planlama anlayışının genel ilkelerini, mikro sorunlar demeti ile nasıl baskı altına aldığı, çalışmanın bir diğer yönünü oluşturmuştur. Denizli’nin yaşamakta olduğu bu planlama sorunu, ülkemiz planlama sürecine dâhil olan yerleşme kademelenmesi içinde, belki en çarpıcı ve en uç örnek olarak düşünülebilir. Ancak planlama sınırının tayininde, yerel yönetimlerin yetki alanlarının belirleyiciliği göz önüne alındığında, makro plan kararları ve idari yetki ilişkisinin, Denizli örneği üzerinden ele alınması, herhangi bir temel genellemeyi daha da netleştirmek ve sorunun çözümüne yönelik uygulanacak politikalara açılım sağlayacak kuramsal çerçevenin gelişmesi adına, detayların yeterli düzeyde ele alınmasını sağlamıştır. Burada belirtilmesi gereken önemli bir nokta, ele alınan çalışmanın tanıtsal boyutunun analitik boyutundan daha çok önem taşımasıdır. Çalışma ile her ne kadar, üst ölçekli planlama çalışmalarındaki sınır belirleme işleminin plan bütünlüğü açısından yeterince etkin biçimde ele alınamadığına yönelik bir sorun ortaya konuluyorsa da, gerçekte çalışmanın, bu sorunu net bir şekilde belirleme, açıklama ve tanıtma işlevi vardır.

Anahtar Kelimeler

Çevre düzeni planı, idari yetki sınırları, Denizli

A Plan within Dilemma In Terms Of Planning and Authority Border; Denizli Land Use Plan

Öz

The main problem of planning process is the lack of accurate planning border in especially macro scale planning studies in Turkey. The reason of this problem is the classical border approach to the planning process in which the borders of municipalities have more importance than the planning border. In this respect, the general scope of study is to indicate that how an accurate planning border can be determined. The city of Denizli is a typical example for indicated problem. In the hinterland of Denizli, there are 19 town municipalities which have strong relation to Denizli in terms of social, physical and economic aspects. However, the existence of 19 different planning authorities leads to a chaotic situation for macro scale planning. In this frame, the specific characteristics of Denizli, discussed in this study, may provide a solution for different regions.

Anahtar Kelimeler

Land use plan, authority border, Denizli

Kaynakça

• (BGB), 2001, 3194 say͕ÍȱGmar Kanunu, BayÍndÍrlÍk ve Gskan BakanlÍÂÍ YayÍnlarÍ No108, Ankara
• DPT, 2008-a, Bölgesel Geliómede Temel Araçlar ve Koordinasyon Alt Komisyon Raporu, Bölgesel Gelióme Özel Ghtisas Komisyonu, Ankara
• DPT, 2008-b, Gl Gelióme Stratejileri ve PolitikalarÍ Alt Komisyon Raporu, Bölgesel Gelióme Özel Ghtisas Komisyonu, Ankara
• Ersoy, M. (2000), “Gmar PlanlarÍÍn Kademelenmesi ve FarklÍ Ölçeklerdeki Planlar ArasÍndaki Glióki”, Mekân Planlama ve YargÍ Denetimi, Derleyenler; Ersoy, M. ve Keskinok, Ç. YargÍ YayÍnevi, Ankara.
• Ersoy, M. (2006), “Gmar MevzuatÍÍzda Planlama Kademeleri ve Üst Ölçekli Planlama Sorunu”, Türkiye’de Yeni Geliómeler Yasal ve Yönetsel YapÍlanmalar Sempozyumu, TEPAV, Ankara
• Ersoy, M. (2007), “Planlama KuramÍna Girió”, Kentsel Planlama KuramlarÍ, Derleyen Ersoy, M. Gmge Kitabevi, Ankara.
• Gsbir, E. (1991), kehirleóme ve Meseleleri, Gazi Büro YayÍnlarÍ, Ankara KalabalÍk, H. (2003), Gmar Hukuku Dersleri, Seçkin YayÍnlarÍ, Ankara
• Keleó, R. (2000), Kentleóme PolitikasÍ, Gmge Kitabevi, Ankara
• Parlak, D. (2007), kehrin Hukuku, Kanat YayÍnlarÍ, Gstanbul
• T.B.M.M., www.tbmm.gov.tr/develop/owa/kanunlar_sd.sorgu_baslangic
• T.C. BaóbakanlÍk Devlet Planlama TeókilatÍ MüsteóarlÍÂÍ, www.dpt.gov.tr