DOĞALTAŞ OCAKLARINDA EKSKAVATÖR OPERATÖRLERİNİN TÜM VÜCUT TİTREŞİM MARUZİYETİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 321 - 330, 01.06.2019

Ali Ekrem Arıtan , Melek Tümer

https://doi.org/10.15317/Scitech.2019.202

Öz

Dünyada
ve Ülkemizde endüstriyelleşmenin hızlanması ile birlikte maden üretiminde de
büyük artışlar görülmektedir. Üretim artışıyla beraber maalesef iş kazaları ve
meslek hastalıkları da fazlalaşmaktadır. Bu konuda iyi bir karneye sahip
olmayan Türkiye’de, iş sağlığı ve güvenliği halen tam manasıyla hayata
geçirilememiş bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği
(İSG) çok geniş bir yelpazeye sahiptir ve her bir konusu ayrı bir önem
taşımaktadır. İSG konularından biri olan titreşim, özellikle madencilik
sektöründe üzerinde en az çalışma bulunanlardandır. Bu çalışmada, doğaltaş
madenciliği sektöründe çalışan, ekskavatör operatörlerinin tüm vücut
titreşimine (TVT) maruziyetleri araştırılmıştır. Hem kırıcı uç hem de kova
takılı iken ölçümler alınmıştır. Sonuç olarak; ekskavatör operatörlerinin
kırıcı uçla çalışma yapılırken daha yüksek miktarda titreşime maruz kaldıkları
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Doğaltaş madenciliği, İş sağlığı ve güvenliği, Tüm vücut titreşimi (TVT), Titreşim maruziyeti

Investigation of Whole Body Vibration Exposure of Excavator Operators in Natural Stone Quarries

Öz

With the acceleration of industrialization in
the world and in our country, there are great increases in mining production. Unfortunately,
with the increase in production, occupational accidents and diseases are
becoming more widespread. In Turkey, which does not have a good report card in
this regard, occupational health and safety is still an element that has not
been fully implemented. In this regard, occupational health and safety is still
an element that has not been fully implemented. 
Occupational health and safety has a wide range. Each issue of
occupational health and safety is of a different importance. Vibration is one
of the least studied in the mining sector. In this study, whole body vibration
(WBV) exposures of excavator operators working in the natural stone mining
sector were investigated. Measurements were made with both hydraulic hammer and
bucket mounted. As a result, excavator operators were exposed to higher
vibration when working with the hydraulic hammer end.

Anahtar Kelimeler

Naturel stone mining, Occupational safety and health, Vibration exposure, Whole body vibration (WBV)

Kaynakça

• Alphin.M.S, K.Sankaranarayanasamy and S.P.Sivapirakasam, 2010, "Experimental evaluation of whole bodyvibration exposure from tracked excavatorswith hydraulic breaker attachment in rockbreaking operations", Journal of Low Frequency Noise, Vibration and Active Control, Cilt 29, Sayı 2, 101-110.
• Aye, S., Heyns, P. S., 2011, “The evaluation of whole body vibration in a South African opencast mine“, Journal of the Southern African Institute of Mining and Metallurgy, Cilt 111, Sayı 11, 751-758.
• Bernard, B.P. ve diğ., 1997, “Low-back musculoskeletal disorders: Evidence for work relatedness. In: musculoskeletal disorders and workplace factors“, National Institute for Occupational Safety and Health, Cincinnati.
• Bovenzi, M., Betta, A., 1994, “Low back pain disorder in agricultural tractor drivers exposed to whole body vibration and postural stress“, Applied Ergonomics, Cilt 25, 231-241.
• Bovenzi, M., Zadini, A., 1992, “Self-reported low back symptoms in urban bus drivers exposed to whole body vibration“, Spine, Cilt 17, 1048-1059.
• Bovenzi, M., Hulshof, C.T., 1999, “An updated review of epidemiological studies on the relationship between exposure to whole-body vibration and low back pain“, International Archives of Occupational and Environmental Health, Cilt 72, 351-365.
• Bovenzi, M., Rui, F., Negro, C., D’Agostin, F., Angotzi, G., Bianchi, S. andStacchini, N.2006,"An epidemiological study of low back pain in professional drivers",Journal of Sound and Vibration, Cilt 298, Sayı 3, 514-539.
• Çakan, A., 2013, Karayolu Taşıtları Süspansiyon Sisteminde Aktif Titreşim Kontrolü, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB), 2013, "Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik", Ankara.
• Doğan, T., Erdem B. ve Duran, Z., 2015, Tüm Vücut Titreşiminin Operatör ve Sürücüler Üzerindeki Etkileri: Ölçümü ve Değerlendirilmesi, Madencilik, Cilt 54, Sayı 3-4, 25-39.
• Erzi, A.I., 2002, “Cadde ve Ray Taşıtları Titreşimleri“, İTÜ Makina Fakültesi Matbaası, İstanbul.
• EU., 2006, “Non-binding guide to good practice with a view to implementation of directive 2002/44/EC on the minimum health and safety requirements regarding the exposure of workers to the risks arising from physical agents (vibrations)“, Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion, European Commission, 61.
• Güney, A., Ereke, M., 1990, “Devrilebilir Sürücü Kabini Askı Elemanlarının Titreşim Konforuna Etkisi“, Dördüncü Ulusal Makina Teorisi Sempozyumu, Yalova,233-243.
• Lis, A., M., Black, K., M., Korn, H., Nordin, M., 2007, “Association between sitting and occupational LBP“, European Spine Journal, Cilt 16, Sayı 2, 283-298.
• Mandal, B.B., Pal, A.K., Sishodiya, P.K., 2013, “Vibration characteristics of mining equipment used in Indian mines and their vibration hazard potential“, International Journal of Environmental Health Engineering, Cilt 2, Sayı 4, 1-10.
• Marin, L.S., Andres, C., R., Estefany, R., Hugo, P., Lope, H. B., Jack, T.D., Peter, W. J., 2017, “Assessment of whole-body vibration exposure in mining earth-moving equipment and other vehicles used in surface mining“, Annals of Work Exposures and Health, Cilt 61, Sayı 6, 669–680.
• Meyer, J., Flenghi, D., Deschamps, J., 1998, “Effects of manual handling posture and whole-body vibration on low back pain“, International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, Cilt 4, 195–213.
• Pope, M., Magnusson, M., Lundström, R., Hulshof, C., Verbeek, J., Bovenzi, M., 2002, “Guidelines for whole-body vibration health surveillance“, Journal of Sound and Vibration, Vibration Injury Network, Cilt 253, Sayı 1, 131-167.
• Rakheja, S., Sankar, S., 1983, “An optimum seat-suspension for off-road vehicles“, The Shock and Vibration Bulletin, Cilt 53, 19-35.
• Robson, J. D., 1979, “Road surface description and vehicle response“, International Journal of Vehicle Design, Cilt 1, Sayı 1, 25-35.
• Seidel. H., 2005, “On the relationship between whole-body vibration exposure and spinal health risk“, Industrial Health, Cilt 43, 361-377.
• Sharp, R. S., Crolla, D. A., 1987, “Road vehicle suspension system design - A review“, Vehicle System Dynamics, Cilt 16, 167-192.
• Tümer, M., 2018, Doğaltaş Madenciliğinde Oluşan Titreşimin Çalışanlar Açısından Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• TS EN 1032+A1., 2011, Türk Standartları, Mekanik titreşim-Titreşim emisyon değerinin belirlenmesi amacıyla hareketli makinaların deneye tabi tutulması, TSE, Ankara.
• ISO 2631-1., 1997, Mechanical vibration and shock -- Evaluation of human exposure to whole-body vibration -- Part 1: General requirements, Geneva.
• Waters, T., Genaidy, A., Viruet, H.B., Makola, M., 2008, “The impact of operating heavy equipment vehicles on lower back disorders“, Ergonomics; Cilt 51, 602-636.
• Wikstrom, B., O., Kjellberg, A., Landstrom, U., 1994, “Health effects of long-term occupational exposure to whole-body vibration: a review“, International Journal of Industrial Ergonomics, Cilt 14, 273-292.
• Zeyrek, S., 2009, “Titreşim, İş Sağlığı ve Güvenliği“, Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara.