Determination Of Potential Rice (Oryza sativa L.) Cultivation Areas of Turkey Using Geographic Information System Techniques

Yıl 2013, Cilt: 22 Sayı: 1, 20 - 25, 01.03.2013

Meral Peşkircioğlu Harun Torunlar , Belgin Alsancak Sırlı Kadir Özaydın Ali Mermer , Mevlüt Şahin Murat Tugaç Osman Aydoğmuş Yavuz Emeklier , Yusuf Yıldırım , Süleyman Kodal

Öz

The objective of this study was to determine potential rice growing areas of Turkey. Rice is one of the main cereal crop in the world in terms of cultivation area, amount of production and its yield. Rice is grown mainly in Marmara, Mid Black Sea, Mid North and Aegean regions and the rice has also an economically valuable crop in Turkey. Since natural resources of country need to be utilized effectively, the growth requirements of rice were investigated, base maps were prepared and necessary queries were performed. Ecological requirements of rice were evaluated mainly using climatic base maps such as monthly mean, minimum and maximum temperatures. As a result, potential rice growing area map with two suitability classes were obtained by evaluating the digital climate and elevation databases of Turkey via Geographic İnformation Systems (GIS) techniques.

Anahtar Kelimeler

Crop suitability; rice (Oryza sativa L.); geographic information systems; potential rice cultivation areas

Türkiye’de Çeltik (Oryza sativa L.) Yetiştirmeye Uygun Potansiyel Alanların Coğrafi Bilgi Sistem Teknikleri İle Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmada çeltiğin Türkiye’de yetiştirilebileceği potansiyel alanların belirlenmesi amaçlanmıştır. Çeltik dünyada ekim alanı, üretimi ve verimi itibariyle ilk sıralarda yer alan tahıllardandır. Ülkemizde de Marmara, Orta Karadeniz, Orta Kuzey ve Ege bölgesi olmak üzere geniş ekim alanı olan, ekonomik değeri yüksek bir tahıldır. Ülkenin kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılmasının sağlanması gerektiğinden yola çıkılarak çeltiğin yetişme istekleri incelenmiş, altlık haritalar hazırlanarak gerekli sorgulamalar yapılmıştır. Sorgulamalarda ağırlıklı olarak; aylık ortalama, minimum ve maksimum sıcaklık ile ilgili iklim haritalarında çeltiğin ekolojik istekleri incelenmiştir. Sonuç olarak, Türkiye’nin iklim ve yükselti veri tabanları, sayısal ortamda, coğrafi bilgi sistemleri (CBS) teknikleri kullanılarak bir arada değerlendirilmiş, çeltiğin yetiştirilebileceği alanları gösteren iki sınıflı uygunluk haritası elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ürün uygunluk; çeltik (Oryza sativa L.); coğrafi bilgi sistemleri; potansiyel çeltik alanları

Kaynakça

• Anonim 2007. http://srtm.csi.cgiar.org/ (Erişim tarihi: 12.11.2012)
• Anonim 2008. http://www.taryat.gov.tr/haritalar/ harita03.html (Erişim tarihi 10.12.2012)
• Anonim 2010a. http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi. do?tb_id=45&ust_id=13 (Erişim tarihi 15.05.2010)
• Anonim 2010b. Reference Manual, Annexes – AquaCrop, January 2010; A-22. http://www.fao.org/nr/water/docs/aquacrop3_1/AquaCropV31Annexes.pdf (Erişim tarihi: 22.11.2010 .
• Demirbüken H., Gemalmaz A., Aztopal H., Çalış N. and Ay A., 1994. Tarımsal amaçlı uygulamalarda arazi çalışmaları ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi, 1. Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, Trabzon, s. 168-180
• Emeklier Y., 2002. Tarım Ekosistemlerinde Bitkilerin Ekolojik İstekleri. GAP Bölgesinde Sulama Durumu, İklim, Bitki ve Türdeş Alanlar. T.C. Başbakanlık Güneydoğu Anadolu Bölge Projesi. Kalkınma İdaresi Başkanlığı Güneydoğu Anadolu Projesi Kalkınma Planı, s. 75-146.
• FAO 2002. Global IPM facility available. http://faostat.fao.org/
• FAO 1976. A Framework for Land Evaluation . Soil Bulletin 32. FAO, Rome, 72p
• FAO 1985. Guidlines: Land Evaluation for Irrigation Agrıculture – FAO soils bulletin 55, Rome, 231p
• FAO 2007. Land and Water Discussion Paper 6. FAO, Rome, 124p
• Güler M., Kara T. ve Dok M., 2005. Orta Karadeniz Bölgesinde potansiyel kanola (Brassisca rapus L.) üretim alanlarının belirlenmesinde Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tekniklerinin kullanımı. O.M.U. Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1):44-49
• Gündüzoğlu G., 2004. Batı Anadolu’da CBC yöntemiyle (zeytin örneğinde) doğal ortam analizi. 3.Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, Fatih Üniv., İstanbul, 8 s
• Hutchinson M.F., 1995. Interpolating mean rainfall using thin plate smoothing splines. Int. J. Geogr. Info. (1995) Systems 9:385-403
• Özel M.Ö., Yıldırım H., Alparslan E., Aydöner C., Elitaş S., Kurar H., Çetin M. ve Erkan B., 1998. Yeşilırmak Watershed Development Project (YWDP) Geographical Information Systems Infrastructure: Land Cover/Land Use Mapping via Recent Satellite Imagery. M. Şefik Yeşilsoy, YISARS, International Symposium on Arid Region Soils, September 21-25, Menemen, İzmir
• Pertziger F. and De Pauw E., 2002. CLIMAP. An Excel-based software for climate surface mapping. ICARDA, Aleppo, Syria
• Sürek H., 2002. Çeltik Tarımı Kitabı. Hasad Yayıncılık
• Şahin M., Ecel M. ve Özgür T., 2005. Karadeniz Koşullarında Geliştirilen Çeltik Çeşit ya da Hatlarının Verim ve Bazı Agronomik Karakterlerinin Belirlenmesi ve Stabilite Analizi. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, Antalya, 2:957- 962
• Stake T. and Yoshida S., 1978. High temperature-induced sterility in indica rice and flowering Jpn.Jour. Crop. Sci., 47:6-17
• Stansel J.V., 1967. Environmental studies. Rice Jour.70(7):82-84
• Theobald D.M., 2007. Gis concepts and Arcgis methods. Warner College of Natural Resources Colorado State University. 201, 247
• Vergada B.S., 1970. Plant growthand development. University of the Philipinnes College of Agriculture in cooperation with the İnternal Rice Research Institute. Rice Production manuel. Losbanos
• Yıldırım Y.E., 2002. GAP bölgesinde Çeşitli Bitkilerin etiştirilebileceği Alanların Belirlenmesi. GAP Bölgesinde Sulama Durumu, İklim, Bitki ve Türdeş Alanlar. T.C. Başbakanlık Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Güneydoğu Anadolu Projesi Kalkınma Planı, s.147-168