SEÇİLMİŞ BAZI ÇEMEN ( Trigonella foenum-graecum L.) HATLARININ VERİM VE VERİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR

Yıl 1998, Cilt: 7 Sayı: 2, 10 - 17, 01.06.1998

Bayram Özdemir Bilal Gürbüz

Öz

This study was conducted in the experimental field of Field Crops Department, Faculty of Agriculture, University of Ankara in 1997. The purpose of this study was to examine the seed yield and some characters of 7 fenugreek lines developed by single plant selection in Ankara conditions and to determine the appropriate lines. According to the results of this research, seed yield varied between 142.5-305.5 kg/da, plant height 49.40-71.40 cm, biological yield 399.3-741.8 kg/da. branch number per plant 2.32-3.13, pot number per plant 11.20-15.00, seed number per pot 11.20-15.00, one thousand seed weight 14.80-19.60 gand pot attachment height 22.80-31.80 cm.

Anahtar Kelimeler

Fenugreek; Trigonella foenum-graecum L.; pot attachment height; seed yield

SEÇİLMİŞ BAZI ÇEMEN ( Trigonella foenum-graecum L.) HATLARININ VERİM VE VERİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR

Öz

Bu çalışma Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlasında 1997 yılında yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, tek bitki seleksiyonu ile geliştirilmiş olan 7 çemen hattının, Ankara şartlarında tohum verimi ve bazı özellikleri bakımından denenmesi ve uygun hatların belirlenmesidir. Araştırma sonuçlarına göre tohum verimi 142.5-305.5 kg/da, bitki boyu 49.40-71.40 cm, biyolojik verim 399.3-741.8 kg/da, bitkide dal sayısı 2.32-3.13 adet, bitkide meyve sayısı 11.20-15.00 adet, meyvede tohum sayısı 13.10-15.20 adet, bin tohum ağırlığı 14.80-19.60 gve meyve bağlama yüksekliği 22.80-31.80 cmarasında değişim göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

xx

Kaynakça

• AKGÜL, A. 1993. Baharat Bilim ve Teknolojisi. Gıda Teknolojisi Derneği yayınları No.15, Ankara.
• ANONİM. 1997. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Verileri, Ankara.
• ARSLAN, N., S.TEKELİ ve T.GENÇTAN. 1989a. Değişik Yörelere Ait Çemen Populasyonlannın Tohum Verimleri. VIII. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı Bildiri Kitabı, 19-21 Mayıs 1989, İstanbul.
• ARSLAN, N., S.TEKELİ ve T.GENÇTAN. 1989b. Farklı Ekim Zamanlarının Çemen Bitkisinin Verimine Etkisi. VIII. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı Bildiri Kitabı, 19-21 Mayıs 1989, İstanbul.
• AYANOĞLU, F. ve M.MERT. 1999. Hatay Şartlarında Çemenin Verim ve Verim Öğeleri. Turkish Journal of Field Crops, 4(1): 48-52.
• BHATID. S., R.K.SHARMA and S.C.BHARGAVA. 1988. Effects of Cutting on Fenugreek. Indian Cocao, Arecanut and Spices Journal, 12(2): 49-50.
• ÇALIK, E. 1996. Buyotu (Trigonella foenum-graecum L.)'nun Kalite Kriterlerinin Belirlenmesi. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• DETROJA, H.J., N.M.SUKHADIA and D.D.MALAVIA. 1995. Yield and Nutrient Uptake by Fenugreek as Influenced by Nitrogen, Phosphorus and Potash. Indian Journal of Agronomy, 40(1): 160-161.
• GENÇKAN, M.S.1983. Yem Bitkileri Tarımı. E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No.467, İzmir.
• KEVSEROĞLU, K. ve G.ÖZYAZICI. 1997. Azotlu Gübre Dozlarının Çemen (Trigonella foenum-graecum L.) Bitkisinin Bazı Tarımsal Özelliklerine Etkisi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi Bildiri Kitabı: 367-371, Samsun.
• KÖROĞLU, H.A. 1985. Çemen Bitkisinde Fenolojik, Morfolojik ve Teknolojik Özellikler Üzerinde Araştırmalar. A.Ü. Fen Bilimleri Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• SADE, B., F.AKINERDEM, A.TAMKOÇ, A. TOPAL, R.ACAR ve S.SOYLU. 1994. Farklı Bitki Sıklıklarının Çemen Verimi ve Bazı Morfolojik Özellikleri Üzerine Etkileri. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(6): 5-14, Konya.
• SADE, B., F.AKINERDEM, A.TAMKOÇ, A. TOPAL, R. ACAR ve S. SOYLU. 1996. Çemen (Trigonella foenum-graecum L.) Hatlarında Verim ve Bazı Verim Komponentlerinin Korelasyonu ve Path Analizi. Türk Tarım ve Ormancılık
• Dergisi, 20(2): 153-156.
• SHALABY, Y.Y. and L.K.MOHAMED. 1976. Effect of Seeding Rate, Inoculation and Nitrogen Fertilization on Yield of Fenugreek. Annals of Agricultural Science, Mostohor,6:71-78.
• SHARMA, R.K. and D.S.BHATI. 1984. Promising Variety of Fenugreek for Rajasthan and Gujarot. Indian Cocoa, Arecanut and Spices Journal,8(1): 14-15.
• SHARMA, R.K. and D.S.BHATI. 1987. Evaluation of Fenugreek Varieties. Indian Cocoa, Arecanut and Spices Journal, 10(4): 89-91.
• TAMKOÇ, A.B.SADE, A.TOPAL. S.SOYLU ve R.ACAR. 1997. Seleksiyon Islahı ile Elde Edilen Çemen Hatlarında Tohum Verimi ve Bazı Tarımsal Özelliklerin Belirlenmesi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi Bildiri Kitabı: 362-366, Samsun.
• TUĞRUL, L. ve A.ÖZER. 1987. Trigonella foenum-graecum L. Bitkisinin Tohumlarının Yurdumuzda İlaç Hammaddesi Olarak Kullanılabilme Olanakları. V. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı Bildiri Kitabı, 15-17 Kasım 1984, Ankara.
• VARDAR, Y. 1988. Biyolojik Kaynaklar ve Kalkınma İlişkileri. Biyolojik Zenginlikler ve Kalkınma, Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayınları, Ankara.
• VERMA, J.P., R.N.THAKUR, B.N.SHARMA, D.S.KATIYAR, S.VIJAI and V.SINGH. 1991. Response of Fenugreek to N and P. Indian Journal of Agronomy, 36(1): 116-118.
• YILMAZ, G. ve C.AKDAĞ. 1994. Tokat Ekolojik Şartlarında Ekim Sıklığı ve Gübrelemenin Çemen Bitkisinin Verim ve Bazı Özellikleri Üzerine Etkileri. GOP.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 11: 112-124, Tokat.