AN INVESTIGATION ON SOME AGRONOMIC CHARACTERISTICS

Yıl 1997, Cilt: 6 Sayı: 1, - , 01.03.1997

Ali Koç Mustafa Tan

Öz

In this study, Medicago papillosa specimens collected from AtatürkUniversityrangelands were investigated in 1995. Average values for investigated properties were as follows; dry matter production per plant: 12.72 g. plant height: 24.87 cm, main steam number per plant: 51.10, main steam diameter: 1.20 mm, branch number per main steam: 3.23, leaf number per main steam: 27.57, flower cluster number per main steam: 9.70, flower number per flower cluster: 10.03, leaf height: 19.31 mm, leaflet height: 12.22 mm. leaflet wide: 4.73 mm, steam ratio in dry matter: 37.43%, leaf ratio in dry matter: 43.66%, flower cluster ratio in dry matter: 18.91, crude protein ratio: 23.13%, 1000 kernel weight: 2.92g and germination ratio: 22.35%.

The probability of a successful selection was high because of high variation coefficience in dry matter production per plant. Selection could be made on plant height, main steam number per plant, main steam diameter, flower cluster number per plant and long leafiness. Seed production should also be considered in breeding programmes.

Anahtar Kelimeler

Medicago papillosa; hay yield; yield components; morphological characteristics

TÜYLÜ YONCA (Medicago papillosa Boiss.)'NIN BAZI TARIMSAL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

 Bu çalışma Atatürk Üniversitesi mer'alarından 1995 yılında toplanan tüylü yonca (Medicago papillosa) bitkisi üzerinde yürütülmüştür. Bitkide incelenen özelliklere ait ortalama değerler; bitki başına kuru madde üretimi 12.72 g. bitki boyu 24.87 cm. bitki de ana dal sayısı 51.10 adet. ana dal çapı 1.20 mm. ana dalda yan dal sayısı 3.23 adet. ana dalda yaprak sayısı 27.57 adet. ana dalda salkım sayısı 9.70 adet. salkımda çiçek sayısı 10.03 adet. yaprak uzunluğu 19.31 mm, yaprakcık uzunluğu 12.22 mm. yaprakcık eni 4.73 mm. üretilen kuru maddede sap oranı %37.43. yaprak oranı %43.66. çiçek aksamı oranı %18.91. ham protein oranı %23.13. tohumların bin tane ağırlığı 2.92 g ve çimlenme oranı %22.35 olarak tespit edilmiştir. 

Bitki başına kuru madde üretiminde geniş bir varyasyon görülmesi nedeniyle seleksiyonda başarılı olma şansının yüksek olduğu, yüksek kuru madde verimi için yüksek bitki boyu. ana dal çapı. ana dal sayısı, ana dalda salkım sayısı ve yaprak uzunluğuna sahip olma özelliklerinin seleksiyon kriteri olarak ele alınabileceği, bitki de yüksek kum madde üretimi yanında tohumla ilgili ıslah çalışmalarının da yapılmasının gerekli olduğu vurgulanmıştır.

 

Anahtar Kelimeler

Medicago papillosa; ot verimi; verim unsurları; morfolojik özellikler

Kaynakça

• ALTIN. M.. 1975, Erzurum şartlarında azot, fosfor ve potasyumlu gübrelerin tabii çayır ve mer'anın ot verimine, otun ham protein ve ham kül oranına ve bitki kompozisyonlarına etkileri üzerinde bir araştırma. Atatürk Üni. Yay. No:326, Zir. Fak. Yay. No: 159/ Araş. Seri No:95, Erzurum, 141 s.
• ALTIN, M., 1992. Çayır-mer'a ıslahı. Trakya Üni. Tekirdağ Zir. Fak.Yay.: 152, Ders Kit.: 13, Tekirdağ, 203 s.
• ASAY, K, 1996. Progress toward better rangeland alfalfa. Utah Sci., 57 (2), 10.
• BÜYÜKBURÇ, U., E. AÇIKGÖZ, H. EKİZ ve N. KARAGÜLLÜ, 1988. Değişik kökenli kültür ve yabani korunga türlerinin tarımsal özellikleri üzerinde araştırmalar. Doğa Tu Tar. ve Orm. Der., 15, 35-45.
• GÖKKUŞ. A., 19X4. Değişik ıslah yöntemleri uygulanan Erzurum tabii mer'alarının kuru ot ve ham protein verimleri ile botanik kompozisyonları üzerinde araştırmalar (doktora tezi). Atatürk Üni. Zir Fak Tarla Bit. Böl.. Erzurum
• GÖKKUŞ, A. ve A. KOÇ, 1993. Mer'a ekosistemlerinde azot döngüsü. Ekoloji Çevre Der , 2. 3-9.
• KOÇ, A., 1995. Topografya ile toprak nem ve sıcaklığının mer'a bitki örtülerinin bazı özelliklerine etkileri (doktora tezi). Atatürk Üni. Fen Bil. Enst. Tarla Bit. Anabilim Dalı. Erzurum.
• KOÇ. A. ve M. TAN. 1996. Erzurum mer'alarında doğal olarak yetişen melez yonca (Medicago vaha L.)'nın bazı özellikleri. Türkiye 3. Çayır-Mer'a ve Yembit. Kong.. 17-19 Haziran, 1996, Erzurum, 621-626.
• SMALL. E., 1986. A clarification of the Medicago papillosa complex. Can. J. Bot., 64, 2800-2806.
• TAN, M. ve A. KOÇ, 1997. Doğu Anadolu Bölgesinde doğal olarak yetişen çok yıllık bir fiğ türü (vicio canescens lab.)'nde bazı özelliklerin incelenmesi. Anadolu Der. (Basımda).
• TATLİ, A., 1988. Erzurum yöresinin yaygın çayır ve mer'a bitkileri. FAO Yay. Gözde Repro Ofset. Ankara. 77 s.
• TOSUN, F., 1968a. Transekt metodu ile yapılan mer'a vejetasyonu çalışmalarında optimum numune intensitesinin tespiti üzerine bir araştırma. Atatürk Üni. Zir. Fak. Arş. Ens. Bül. No: 27, 40. s.
• TOSUN, F„ 1968b. Doğu Anadolu kıraç mer'alarının ıslahında uygulanacak teknik metotların tespiti üzerinde bir araştırma. Atatürk Üni. Zir. Fak. Zirai Araş. Enst. Arş. Böl.:29. Erzurum, 29 s.
• TOSUN, F., İ. MANGA. M. ALTIN ve Y. SERİN, 1975. Erzurum ekolojik şartlarında kıraç mer'a ıslahı üzerinde bir araştırma. T.B.T.A.K V. Bilim Kong., 29 Eylül-2 Ekim 1975, İzmir, Tarım ve Orm. Grubu Tebliğ., s. 259-274.
• TOSUN, F., İ. MANGA, M. ALTIN, Y. SERİN ve A. GÖKKUŞ, 1989. Değişik kapasitelerde yapılan otlatmanın tabii ve sun'i mer'aların kum ot verimi ve yenen ot miktarı ile hayvan başına ve dekara canlı ağırlık artışlarına etkileri. O.M.Ü. Zir. Fak. Der.. 4. 67-90.
• TÜKEL, T. ve R. HATİPOĞLU. 1994.Çukurova Bölgesinde bulunan doğal domuzayrığı (Dactylis glomerata L.) bitkisinin morfolojik, biyolojik ve tarımsal karakterleri üzerinde araştırmalar. TAB Kong.. 25-29 Nisan 1994, İzmir, III. Çayır-Mer'a ve Yembit. Bild.. s. 44-47