Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Girdle as An Object Of Worship Among Mongolian Tuvans

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 14 - Tuva Dosyası, 105 - 108, 25.04.2019

Öz

In the following article, we analyze the traditions of Mongolian Tuvans (Tsengel sum of

Bayan-Ölgii province, Tsagaannuur sum of Khövsgöl province, Hovd province) related to the

worship of belt (girdle). We describe various rites, omens, and concepts related to girdles

which are still observed in Tuvan daily life. We also list similar rites and omens in the

cultures of Mongolians, Russian Tuvans, and Buryats. Our article is based on long-term field

observations.

Kaynakça

  • Ажыглаан литература
  • Викторова Л. Л. Монголы. Нож и пояс ⁄⁄ Кунсткамера. ‒ Спб, 1997, № 11.
  • Серен П.С. Моолда Хомду тываларынын ёзулалдары (дылынын, культуразынын материалдары). – Кызыл, 2014.
  • Серен П.С. Моолда Цагаан-Нуур тываларынын ёзу- чанчылдары (дылынын, культуразынын материалдары). – Кызыл, 2014.
  • Серен П.С. Моолда Сенгел тываларынын чанчылдары (дылынын, культуразынын материалдары). – Кызыл, 2008.
  • Донгак С.Ч. К символике тюркского пояса. Тюркская руника: язык, история, культура (к 120-летию дешифровки орхоно-енисейской письменности) материалы междунар. Научн. Конф. (10-11 июля 2013 г., г. Кызыл). – Абакан, 2013, – Ч.II.
  • Информантыларның даңзызы
  • Ч. Оюмбадам – 1972 чылда тѳрүттүнген, соян сѳѳктүг, тыва дыл, чогаал башызы, Цагааннуур сумунун чурттакчызы.
  • М. Цэрэн – 1951 чылда тѳрүттүнген, чаг тыва сѳѳктүг, Хомду аймактын чурттакчызы.
  • М. Цендсурэн – 1953 чылда тѳрүттүнген, эге класс башкызы, Цэнгэл сумунун чурттакчызы.

Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар)

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 14 - Tuva Dosyası, 105 - 108, 25.04.2019

Öz

Моолдуӊ Баян-ϴлгий аймактыӊ Цэнгэл сумузунда, Ховд аймакта база Хѳвсѳгѳл
аймактың Цагааннуур сумузунда чурттап турар тывалар бо хүннерге чедир ёзу-
чанчылдарында, амыдыралында курну ажыглап турар. Кур кижилернин
хүндүткелдиг, үнелиг эди болуп артпышаан. Янзы-бүрү ужур-дузалыг болуп,
илерээшкин, тускай демдекти илередип турар.
Авторнуӊ Моолдуң Хомду, Баян-ϴлгий, Хѳвсѳгѳл аймактарынга ажыл аайы-биле аңгы-
аңгы чылдарда каш удаа барып чорааш, дыңнап бижээн чүүлдеринге даянып бижээн.
Моол чонда, Россияныӊ тываларында, бурят чонда дѳмей чүүлдер бар.

Özet
Moğolistan'ın Bayan Ölgiy eyaletinin Tsengel ilçesinde, Hovd'da ve Hövsgöl eyaletinin
Tsagaannuur ilçelerinde yaşayan Tuvalar, bugüne kadar hayatlarında, gelenek
göreneklerinde kuşağı etkili bir şekilde kullanmışlardır. Kuşak, onlar için oldukça saygın ve
değer biçilemez bir eşya olarak varlığını korumaktadır. Kuşak, çeşitli anlamları ifade eden,
yüksek öneme sahip, özel imleri ifade eden bir giyimdir.
Bu makale, Moğolistan'ın Hovd, Bayan-Ölgiy, Hövsgöl eyaletlerinde farklı yıllarda yapılmış
olan araştırma gezilerinden derlenen malzemeye dayandırılarak oluşturulmuştur. Kuşağın
Tuvaların yaşamında nasıl bir öneme sahip olduğu, hangi geleneklerde nasıl yaşatıldığı
üzerinde durulmuş, Moğol, Buryatlar ve Rusya Federasyonu içindeki Tuva Cumhuriyetinde
yaşayan Tuvalarda da benzer geleneklerin olduğu vurgulanmıştır.

Kaynakça

  • Ажыглаан литература
  • Викторова Л. Л. Монголы. Нож и пояс ⁄⁄ Кунсткамера. ‒ Спб, 1997, № 11.
  • Серен П.С. Моолда Хомду тываларынын ёзулалдары (дылынын, культуразынын материалдары). – Кызыл, 2014.
  • Серен П.С. Моолда Цагаан-Нуур тываларынын ёзу- чанчылдары (дылынын, культуразынын материалдары). – Кызыл, 2014.
  • Серен П.С. Моолда Сенгел тываларынын чанчылдары (дылынын, культуразынын материалдары). – Кызыл, 2008.
  • Донгак С.Ч. К символике тюркского пояса. Тюркская руника: язык, история, культура (к 120-летию дешифровки орхоно-енисейской письменности) материалы междунар. Научн. Конф. (10-11 июля 2013 г., г. Кызыл). – Абакан, 2013, – Ч.II.
  • Информантыларның даңзызы
  • Ч. Оюмбадам – 1972 чылда тѳрүттүнген, соян сѳѳктүг, тыва дыл, чогаал башызы, Цагааннуур сумунун чурттакчызы.
  • М. Цэрэн – 1951 чылда тѳрүттүнген, чаг тыва сѳѳктүг, Хомду аймактын чурттакчызы.
  • М. Цендсурэн – 1953 чылда тѳрүттүнген, эге класс башкызы, Цэнгэл сумунун чурттакчызы.
Toplam 10 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dilbilim
Bölüm Makaleler
Yazarlar

полина сергеевна серен Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 25 Nisan 2019
Gönderilme Tarihi 5 Nisan 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 9 Sayı: 14 - Tuva Dosyası

Kaynak Göster

APA сергеевна серен, п. (2019). Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар). Tehlikedeki Diller Dergisi, 9(14), 105-108.
AMA сергеевна серен п. Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар). TDD. Nisan 2019;9(14):105-108.
Chicago сергеевна серен, полина. “Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар)”. Tehlikedeki Diller Dergisi 9, sy. 14 (Nisan 2019): 105-8.
EndNote сергеевна серен п (01 Nisan 2019) Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар). Tehlikedeki Diller Dergisi 9 14 105–108.
IEEE п. сергеевна серен, “Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар)”, TDD, c. 9, sy. 14, ss. 105–108, 2019.
ISNAD сергеевна серен, полина. “Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар)”. Tehlikedeki Diller Dergisi 9/14 (Nisan 2019), 105-108.
JAMA сергеевна серен п. Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар). TDD. 2019;9:105–108.
MLA сергеевна серен, полина. “Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар)”. Tehlikedeki Diller Dergisi, c. 9, sy. 14, 2019, ss. 105-8.
Vancouver сергеевна серен п. Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар). TDD. 2019;9(14):105-8.

Tehlikedeki Diller Dergisi (TDD)

Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayri Ticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC-ND 4.0) ile lisanslanmıştır.