Öz
Qashgar Night was written by Abduréhim Otkur between the years of 1948-1949
and published in 1979. Qashgar Night is a legend about the love of Leyla and Kerim.
Otkur has added a social dimension to the legend through a tragic narration of the
tyranny to which Kerim and Leyla (Leyligül) are exposed and the injustice and oppressions
of feudal powers and cruel governors on public. While the cruel people are
satirized, the people who do not give in to the tyranny are applauded as hero. In the
legend, lyric and epic features are blended efficiently. It reflects the social life of the
period Uighur people’s manners and customs. One of the heroes of the legend, Kerim
catches attention by means of his heroism as well as wise and smart behaviours. Kerim
is a symbol of hope and steadiness in the legend. Leyla is a faithful, conscientious,
and intelligent girl. Otkur often emphasizes Leyla’s modesty, virtue, and bravery.
Kaynakça
- BAHAVUDUN, Muhemmettursun ve diğerleri (2002), Çaġatay Tiliniñ İzahliq Luġiti, Şincañ Xelq Neşriyati, Ürümçi.
- İMAM, H. A. ve diğerleri (2011), Uyġur Tiliniñ İzahliq Lüġiti (Qisqartilmiş) 2. Baskı, Şincañ Xelq Neşriyati, Ürümçi.
- İNAYET, Alimcan (2004), Uygur Halk Destanları-1, TDK Yayınları, Ankara.
- İSMAYİL, Osman (1998), Xelq Éġiz Edebiyati Heqqide Omumiy Bayan, Şincañ Xelq Neşriyati, Ürümçi.
- KARAMAN, Ahmet (2011), Lutpulla Mutellip’in Eserleri (İnceleme-Metin-Aktarma-Dizin), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), İzmir.
- ÖTKÜR, Abduréhim (2012), Qeşqer Kéçisi, Şincañ Xelq Neşriyati, Ürümçi.
- SİNCON, D. (1997), Uyġurçe-İngilizçe Luġet, Şincañ Qelq Neşriyati, Ürümçi.
- YAQUPCAN, Yasin (2013), Edebiyat Asasiy Bilimliri, Şincañ Xelq Sehiye Neşriyati, Ürümçi.
Öz
Kaşgar Gecesi, Abduréhim Ötkür tarafından 1948-1949 yıllarında yazılmış ve
1979 yılında yayımlanmıştır. Kaşgar Gecesi, Leyla ve Kerim’in aşkını dile getiren bir
destandır. Ötkür, Kerim ve Leyla (Leyligül)’nın gördüğü zulmü, feodal güçlerin zalim
yöneticilerle birlikte halka uyguladıkları baskıları ve adaletsizlikleri trajik biçimde
anlatarak destana sosyal boyut kazandırmıştır. Destanda zalimler hicvedilirken zulme
boyun eğmeyen kişiler kahraman olarak alkışlanır. Destanda lirik ve epik özellikler
iyi harmanlanmıştır. Destan yazıldığı dönemin sosyal hayatını, Uygurların örf ve
âdetlerini yansıtmaktadır. Destan kahramanlarından Kerim, kahramanlığının yanında
bilgece ve zekice davranışlarıyla da dikkat çekmektedir. Kerim, destanda ümit ve
metanetin sembolüdür. Leyla ise vefalı, vicdanlı ve zeki bir kızdır. Ötkür, Leyla’nın
hayâ, fazilet ve cesaretine sık sık vurgu yapmaktadır.
Kaynakça
- BAHAVUDUN, Muhemmettursun ve diğerleri (2002), Çaġatay Tiliniñ İzahliq Luġiti, Şincañ Xelq Neşriyati, Ürümçi.
- İMAM, H. A. ve diğerleri (2011), Uyġur Tiliniñ İzahliq Lüġiti (Qisqartilmiş) 2. Baskı, Şincañ Xelq Neşriyati, Ürümçi.
- İNAYET, Alimcan (2004), Uygur Halk Destanları-1, TDK Yayınları, Ankara.
- İSMAYİL, Osman (1998), Xelq Éġiz Edebiyati Heqqide Omumiy Bayan, Şincañ Xelq Neşriyati, Ürümçi.
- KARAMAN, Ahmet (2011), Lutpulla Mutellip’in Eserleri (İnceleme-Metin-Aktarma-Dizin), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), İzmir.
- ÖTKÜR, Abduréhim (2012), Qeşqer Kéçisi, Şincañ Xelq Neşriyati, Ürümçi.
- SİNCON, D. (1997), Uyġurçe-İngilizçe Luġet, Şincañ Qelq Neşriyati, Ürümçi.
- YAQUPCAN, Yasin (2013), Edebiyat Asasiy Bilimliri, Şincañ Xelq Sehiye Neşriyati, Ürümçi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 44 |