Meram ilçesinde ev tipi su arıtma cihazların kullanım sıklığının belirlenmesi ve içme suyu kalitesine etkisi

Yıl 2019, Cilt: 76 Sayı: 2, 149 - 156, 01.06.2019

Yusuf Kenan Boyraz Lutfi Saltuk Demir Kübra Eken Muhammed Fatih Tabara Reyhan Evci Yasemin Durduran Mehmet Uyar Tahir Kemal Şahin

Öz

Amaç: Bu çalışmada, ev tipi su arıtma cihazlarının Meram ilçesinde kullanım sıklığının tespit edilmesi ve bu cihazların içme suyunun mikrobiyolojik ve kimyasal kalitesine etkisinin saptanması amaçlanmıştır.Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışma; 01 Nisan – 01 Haziran 2016 tarihleri arasında, Konya ili Meram ilçesinde yapılmıştır. Örneklem büyüklüğü G-Power 3.1.9.2 bilgisayar programı ile Meram ilçesinde ev tipi su arıtma cihazlarının kullanım prevalansı bilinmediğinden %50 alınarak %95 güven aralığında α=0,05 , %7 sapma, %80 güç ve desen etkisi iki olacak şekilde 810 haneye ulaşılmıştır. Meram ilçesindeki mahallelerden örnekleme seçilen 810 haneye ulaşılmıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden katılımcılara, yüz yüze görüşme yöntemiyle anket uygulanmıştır. Ev tipi arıtma cihazı kullanılan ve analiz için ulaşılabilen hanelerin şebeke sisteminden ve arıtma cihazlarından, mikrobiyolojik ve kimyasal analiz için su örnekleri alınmıştır. Mikrobiyolojik analizler membran süzme yöntemiyle Konya Halk Sağlığı Laboratuvarı’nda yapılmıştır. Kimyasal analizler olarak pH, iletkenlik, serbest klor, amonyum, nitrit, florür, kalsiyum, magnezyum ve toplam sertlik analizlerini Hach Lange DR 3900 UV spektrofotometresinde ve Hach Lange HQ40D pHiletkenlik cihazında, Meram Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’nda analiz edilmiştir. Bulgular: Görüşülen 810 hanenin 67’sinde %8.3 su arıtıcılarının kullanıldığı tespit edilmiştir. Ev tipi su arıtma cihazlarının öncesinde musluk suyundan alınan örneklerin hiçbirinde toplam koliform bakteri üremesi görülmemiştir. Arıtılmış sudan alınan bir örnekte ise 9 kob/100 mL toplam koliform bakteri üremesi gözlemlenmiştir %2,5 . Serbest klor, pH, iletkenlik, florür, kalsiyum, magnezyum ve toplam sertlik analizleri şebeke suyuna kıyasla arıtılmış suda önemli ölçüde düşük olduğu tespit edilmiş; nitrit analizinde ise önemli bir farklılık gözlenmemiştir. Su örneklerinin hiç birisinde amonyum belirlenmemiştir. Sonuç: Ev tipi su arıtma cihazlarının hem hijyenik açıdan hem de sağlık için faydalı olan florür, kalsiyum, magnezyum mineralleri ile suyun toplam sertliğini önemli ölçüde azaltmasından dolayı sağlıklı ve kaliteli bir içme suyu tercihi olarak bulunmamıştır. Düzenli bakım yapılmasına rağmen iyi hijyen sağlanamadığı durumlarda ev tipi su arıtma cihazları mikrobiyolojik açıdan halk sağlığı sorunu ortaya çıkmasına sebep olabilirler

Anahtar Kelimeler

Su arıtma, içme suyu kalitesi, tüketici tercihi

Determination of usage frequency of household type water purifiers and effects on drinking water quality in Meram district

Öz

Objective: In this study, it is aimed to determine usage frequency of household type water purifiers in Meram and their effects on microbiological and chemical quality of water.Methods: This cross-sectional study was conducted in Meram of Konya province between the dates of 01 April - 01 June 2016. As the usage prevalence of household type water purifiers in Meram was not known, it was assumed as 50% with G-Power 3.1.9.2 software; sample size was calculated as 810 houses with 95% confidence interval α=0.05 , 7% derivation, 80% power and design effect as 2. 810 houses were selected which were sampled from the neighborhoods of Meram. A questionnaire was applied to the participants who agree to participate, by face to face interview. Water samples were taken from homes which were accesible, for microbiological and chemical analysis from the water network system and the household water purifier. Microbiological analysis was performed by membrane filtration method in Konya public health laboratory. Chemical analyses pH, conductivity, free chlorine, ammonium, nitrite, fluoride, calcium, magnesium and total hardness were carried out by the Hach Lange DR spektrofotometresinde ve Hach Lange HQ40D pHiletkenlik cihazında, Meram Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’nda analiz edilmiştir. Bulgular: Görüşülen 810 hanenin 67’sinde %8.3 su arıtıcılarının kullanıldığı tespit edilmiştir. Ev tipi su arıtma cihazlarının öncesinde musluk suyundan alınan örneklerin hiçbirinde toplam koliform bakteri üremesi görülmemiştir. Arıtılmış sudan alınan bir örnekte ise 9 kob/100 mL toplam koliform bakteri üremesi gözlemlenmiştir %2,5 . Serbest klor, pH, iletkenlik, florür, kalsiyum, magnezyum ve toplam sertlik analizleri şebeke suyuna kıyasla arıtılmış suda önemli ölçüde düşük olduğu tespit edilmiş; nitrit analizinde ise önemli bir farklılık gözlenmemiştir. Su örneklerinin hiç birisinde amonyum belirlenmemiştir. Sonuç: Ev tipi su arıtma cihazlarının hem hijyenik açıdan hem de sağlık için faydalı olan florür, kalsiyum, magnezyum mineralleri ile suyun toplam sertliğini önemli ölçüde azaltmasından dolayı sağlıklı ve kaliteli bir içme suyu tercihi olarak bulunmamıştır. Düzenli bakım yapılmasına rağmen iyi hijyen sağlanamadığı durumlarda ev tipi su arıtma cihazları mikrobiyolojik açıdan halk sağlığı sorunu ortaya çıkmasına sebep olabilirler

Anahtar Kelimeler

Water purification, drinking water quality, consumer preference

Kaynakça

• 1. Anonymous. Guidelines For Drinking Water Quality. 4th edition. Geneva: World Health Organization. 2011.
• 2. Clasen T. Water and Sanitation. In: Detels R, Gulliford M, Abdool Karim Q, Tan CC, eds. Oxford Textbook of Global Public Health. 6th edition. Oxford: Oxford University, 2015: 163-79.
• 3. Anonymous. EFSA panel on dietetic products, nutrition, and allergies, scientific opinion on dietary reference values for water. EFSA J, 2010; 8(3): 1459.
• 4. Anonymous. Dietary Guidelines For Turkey, TUBER 2015. vol. 1031. Ankara: The Ministry of Health of Turkey. 2016.
• 5. Anonymous. Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı 2013-2023. In: Fiziksel Çevrenin Geliştirilmesi. Birinci baskı. T.C. Sağlık Bakanlığı. Ankara: Anıl Matbaacılık Ltd. Şti. 2014.
• 6. Til A, Topaloğlu S, Zencir M. Denizli ili çalışan nüfusun içme suyu tercihleri ve etkileyen faktörler. Uluslararası Katılımlı Ulusal Su ve Sağlık Kongresi. 26-30 Ekim, Antalya-Türkiye. 2015.
• 7. Doria MF. Bottled water versus tap water: understanding consumers preferences. J Water and Health, 2006; 4(2): 271-6.
• 8. Garcia ACE, Avalos CD, Villarreal FJG, Segura RV, Orozco VM, Hiriart MM. Drinking water quality in a Mexico City University Community: perception and preferences. Eco Health, 2015; (12): 88–97.
• 9. Uzundumlu AS, Fakıoğlu Ö, Köktürk M, Temel T. Determining of the best drinking water preference in Erzurum Province. Alınteri, 2016; 30(B): 1-7.
• 10. Anonymous. Hygienic laboratory the university of Iowa. Well water quality and home treatment systems. Iowa, 1999.
• 11. Ashkavandi ZJ, Kheirmand M. Effect of home used water purifier on fluoride concentration of drinking water in Southern Iran. Dent Res J (Isfahan), 2013; 10(4): 489-92.
• 12. Kürklü S, Çınar M, Oğur R, Tekbaş ÖF. Ev tipi su arıtma cihazlarının suyun mikrobiyolojik kalitesine etkisinin araştırılması. Uluslararası Katılımlı Ulusal Su ve Sağlık Kongresi. 26-30 Ekim, Antalya-Türkiye. 2015.
• 13. Farhadkhani M, Nikaeen M, Akbari Adergani B, Hatamzadeh M, Nabavi BF, Hassanzadeh A. Assessment of drinking water quality from bottled water coolers. Iranian J Publ Health, 2014; 43(5): 674-81.
• 14. Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A, Power G. A flexible statistical poweranalysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods, 2007; 39: 175-91.
• 15. Ekmekçi Bal Z. A study on consumers’ packed water consumption in the central district of Tokat. M Sc Thesis. Gaziosmanpaşa University Institute of Science. 2014.
• 16. Çalık E, Menteş Y, Karadağ F, Dayıoğlu H. İçme suyunun sağlık açısından değerlendirilmesi. DPÜ Fen Bil Enst Derg, 2004; 6: 17-26.
• 17. Ufacık A, Topbaş M, Çankaya S, Nas SS, Sağdıç T, Ortahisar E. Trabzon şehir merkezinde yaşayanların içme, kullanma suyu tercihleri ve nedenleri. Uluslararası Katılımlı Ulusal Su ve Sağlık Kongresi. 26-30 Ekim, Antalya. 2015.
• 18. Sajjadi SA, Alipour V, Matlabi M, Biglari H. Consumer perception and preference of drinking water sources. Electronic Physicia, 2016; 8(11): 3228-33.
• 19. Ward LA, Cain OL, Mullally RA, Holliday KS, Wernham AGH, Baillie PD, et al. Health beliefs about bottled water: a qualitative study. BMC Public Health, 2009; 9: 196.
• 20. Chenoweth J, Barnett J, Capelos T, Schaw CF, Kelay T. Comparison of consumer attitudes between Cyprus and Latvia: an evaluation of effect of setting on consumer preferences in the water industry. Water Resour Manage, 2010; 24: 4339-58.
• 21. Teillet E, Urbano C, Cordelle S, Schlich P. Consumer perception and preference of bottled and tap water. J Sens Stud, 2010; 25: 463-80.
• 22. Durga, M. Consumers’ buying behavior of bottled water in Suriname. http://www.fhrinstitute. org/mod/data/view.php?d=1&rid=49, (Accessed: 05.01.2017).
• 23. Ogbuji CN, Anyanwu AV, Onah JO. An empirical study of the impact of branding on consumer choice for regulated bottled water in Southeast Nigeria. Int J Bus Manag, 2011; 6 (6): 150-66.
• 24. Chen H, Zhang Y, Ma L, Liu F, Zheng W, Shen Q, et al. Change of water consumption and its potential influential factors in Shanghai: a cross-sectional study. BMC Public Health, 2012; 12: 450.
• 25. Daschner FD, Rüden H, Simon R, Clotten J. Microbiological contamination of drinking water in a commercial household water filter system. Eur J Clin Microbiol Infect Dis, 1996; 15: 233-7.
• 26. Anonymous. Regulation Concerning Water Intended for Human Consumption. Ankara: Republic of Turkey Ministry of Health. 2005.
• 27. Anonymous. pH in drinking-water. Geneva: World Health Organization. 2007.
• 28. Şavik E, Demer S, Memiş Ü, Doguç DK, Çalışkan TA, Sezer MT. Evaluation of drinking water consumed in and around Isparta in terms of content and health. SDU J Med Fac, 2012; 19(3): 92-102.
• 29. Dursun Ş, Karataş M, Öztürk E. Determination of the fluoride levels in drinking water of well in the City Konya Centre. SU Sci Art J Fac Sci, 2005; 26: 63-70.
• 30. Koçak N, Güleç M, Tekbaş ÖF. Suyun sertlik derecesi ve sağlık etkileri. TAF Prev Med Bull, 2011; 10(2): 187-92.
• 31. Durlach J. Recommended dietary amounts of magnesium: Mg RDA. Magnesium Res, 1989; 2: 195- 203.
• 32. Kozisek F. Nutrients in Drinking Water. In: Health risks from drinking demineralised water. Chapter 12. Geneva: World Health Organization. 2005; 148- 63.