Çukurova Üniversitesi Öğrencilerinin Sigara İçme Durumu ve Tütün Kontrol Yasasına Bakışları

Yıl 2023, Cilt: 17 Sayı: 1, 157 - 167, 31.03.2023

Begüm Potuk Bilici , Z. Yelda Özer , Nafiz Bozdemir

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1179544

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinde tütün kullanım yaygınlığını ve öğrencilerin halen yürürlükte olan ‘Tütün Kontrol Yasası’ ile ilgili bakışlarını değerlendirmektir. Materyal ve Metot: Çalışmanın evrenini, 2018-2019 akademik yılında Çukurova Üniversitesinde öğrenim gören lisans öğrencileri oluşturmuştur. Çalışmamıza fen bilimleri (mühendislik), sosyal bilimler (eğitim) ve sağlık bilimleri (tıp) fakülteleri dahil edilmiştir. Bu üç fakülte rastgele örneklem yoluyla seçilmiş, veriler anket yoluyla elde edilmiştir. Anketler öğrencilere sınıflarında yüz yüze açıklama yapılıp dağıtılarak uygulanmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde tanımlayıcı analizler (ortalama, standart sapma ve yüzde), ki-kare analizi, student t testi, ANOVA uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmaya Çukurova Üniversitesinde öğrenim görmekte olan toplam 1412 üniversite öğrencisi dahil edildi. Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 21,78±2,81 (16-57) yıl olarak belirlenmiştir. Öğrencilerden 726’sı (%52,1) tütün veya tütün ürünü kullandığını belirtti. Fakülteler arası sigara tüketimi mühendislik öğrencilerinde daha fazla bulundu. Sigara içenlerin içinde en yakın arkadaşları arasında sigara içenlerin bulunma yüzdesi sigara içmeyenlerden anlamlı olarak yüksekti. Çalışmamızda sınıf arttıkça içiciliğin de arttığı gözlendi. Katılımcıların %43,2’si Tütün Kontrol Yasasının uygulanmadığını, %20,6’sı Tütün Kontrol Yasasından sonra bırakanlarda artış olduğunu ancak %10,3’ü yasanın uygulandığını düşünmekte idi. Sonuç: Üniversite öğrencilerinin sigara içme oranı sınıfları yükseldikçe artmaktadır. Tütün ve tütün ürünlerinin zararları hakkında bilgilendirme ve bıraktırma çalışmaları bu dönemde önem kazanmaktadır. Sigara ile mücadele stratejilerinde ve sigara bıraktırma çalışmalarında, anne, baba ve arkadaş faktörü göz önünde bulundurulmalıdır. Hem birey hem de çevresi için danışmanlık verilmelidir. Bu konuda aile hekimleri daha etkili hizmet verebilir.

Anahtar Kelimeler

Sigara Kullanımı, Üniversite Öğrencileri, Tütün Kontrol Yasası.

Cukurova University Students' Perspectives on Smoking Status and Tobacco Control Law

Öz

Aim: The aim of this study is to evaluate the prevalence of tobacco use among university students and their viewpoints on the current 'Tobacco Control Law'. Material and Method: The universe of the study consisted of undergraduate students studying at Cukurova University in the 2018-2019 academic year. The study has students of the faculties of science (engineering), social sciences (education), and health sciences (medicine). These faculties were selected by random sampling, and the data were obtained through questionnaires. The questionnaires were conducted to the students in their classrooms face to face. In the statistical evaluation of the data; descriptive analyzes (mean, standard deviation, and percentage), chi square analysis, student t test, and ANOVA were applied. Results: A total of 1412 university students studying at Cukurova University were included in the study. The mean age of the students was 21.78±2.81 (16-57) years, 726 (52.1%) of the students explained that they used tobacco or tobacco products. Cigarette consumption was found to be higher among engineering students. Among smokers, the percentage of smokers among their closest friends was significantly higher than non-smokers. Our studyobserved that rate of smokers increases as the grade in university class increases. 43.2% of the participants thought that the Tobacco Control Law was not implemented, 20.6% thought there was an increase in quitters after the Tobacco Control Law, and 10.3% thought that the law was implemented. Conclusion: The smoking rate of university students increases as their class increases. Informing and cessation studies about the harms of tobacco and tobacco products should be important in this period. The factors of mother, father and best friend should be taken into consideration in strategies to combat smoking and smoking cessation studies. Counseling should be provided for both the individual and the environment. Family physicians can provide more effective service in the smoking cessation program.

Anahtar Kelimeler

Smoking, University Students, Tobacco Control Law

Kaynakça

• 1. WHO Report On The Global Tobacco Epidemic: Monitoring Tobacco Use and Prevention Policies, Geneva, 2017. Erişim: https://www.who.int/publications/i/item/9789241512824 Erişim tarihi: 16.08.2022
• 2. WHO. Report on the global tobacco epidemic, 2013: enforcing bans on tobacco advertising, promotion and sponsorship. World Health Organization; 2013. Erişim: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/85380/9789241505871_eng.pdf?sequence=1 Erişim tarihi: 23.08.2022
• 3. World Health Organization. World Health Report 2003: shaping the future, Geneva, 2003. Erişim: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/42789/9241562439.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim tarihi: 23.08.2022
• 4. Bilir N. Tütün kontrolü ve yeni tütün ürünleri. Yeni Tütün Ürünleri, 2018; 34-35.
• 5. T.C. Sağlık Bakanlığı, Dumansız Hava Sahası, Üçüncü El Duman Gerçeği. Erişim:https://havanikoru.saglik.gov.tr/component/k2/345/hayatimizdaki-gizli-tehdit-ucuncu-el-duman gercegi.html Erişim tarihi: 17.08.2022
• 6. US Department of Health and Human Services. How tobacco smoke causes disease: the biology and behavioral basis for smoking-attributable disease: a report of the Surgeon General, 2010. Erişim: https://www.cdc.gov/tobacco/sgr/2010/index.htm Erişim tarihi: 23.08.2022
• 7. Aytemur ZA, Akçay Ş, Elbek O. Tütün ve Tütün Kontrolü, Türk Toraks Derneği,Syf:314-31, 2010.
• 8. Drope J, Schluger N, Cahn Z, Drope J, Hamill S, Islami F, et al. American Cancer Society and Vital Strategies. The Tobacco Atlas. 6th edition, Atlanta: 2018. Erişim: https://tobaccoatlas.org/ wpcontent Erişim tarihi: 17.08.2022
• 9. Erguder T, Polat H, Arpad C, Khoury RN, Warren CW, Lee J, et al. Linking Global Youth Tobacco Survey (GYTS) data to tobacco control policy in Turkey-2003 and 2009. Central European Journal of Public Health, 20;(1):87, 2012.
• 10. T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Küresel Gençlik Tütün Araştırması Türkiye Raporu, Ankara, 2017. Erişim: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/tutun-mucadele-bagimlilik-db/duyurular/KGTA-2017_pdf.pdf Erişim tarihi: 23.08.2022
• 11. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması. Türkiye İstatistik Kurumu; 2012. Erişim: https://havanikoru.saglik.gov.tr/dosya/dokumanlar/yayinlar/KYTA-2012-TR-25-07-2014.pdf Erişim tarihi: 23.08.2022
• 12. T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun, 1996. Erişim: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=4207&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 Erişim tarihi: 17.08.2022
• 13. Global Adult Tobacco Survey - Fact Sheet - Turkey 2016. Erişim: https://nccd.cdc.gov/GTSS Erişim tarihi: 17.08. 2022
• 14. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye Raporu. Ankara: TC. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 2010. Erişim:https://havanikoru.saglik.gov.tr/dosya/dokumanlar/yayinlar/KYTA-Turkiye-Raporu-2010-TR.pdf Erişim tarihi: 23.08.2022
• 15. Oğuz S, Çamcı G, Kazan M. (2014-2015) Üniversite Öğrencilerinin Sigara Kullanım Sıklığı ve Sigaranın Neden Olduğu Hastalıkları Bilme Durumu; Van Tıp Dergisi, 2018; 25(3):332-337.
• 16. Baykan Z, Naçar M. Smoking prevalence and views about tobacco law in students of medical school. Dicle Medical Journal / Dicle Tip Dergisi, 2014; 41(3):483-90.
• 17. Inandi T, Caman OK, Aydin N, Onal AE, Kaypmaz A, Turhan E, et al. Global Health Professions Student Survey-Turkey: Second-Hand Smoke Exposure and Opinions of Medical Students on Anti-Tobacco Law. Central European Journal of Public Health, 2013; 21(3):134.
• 18.Şahiner Canbulat N, Şahin A, Akbağ Aypar NN. Üniversite Öğrencilerinin Sigara İçme Durumları ve Sigara Bağımlılığına Yönelik Tutumları, Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 2020;2(2):64-79.
• 19. Sreeramareddy CT, Suri S, Menezes RG, Kumar HN, Rahman M, Islam MR, et al. Self-reported tobacco smoking practices among medical students and their perceptions towards training about tobacco smoking in medical curricula:. Across-sectional, questionnaire survey in Malaysia, India, Pakıstan, Nepal and Bangladesh. Subst Abuse Treat Prev Policy. 2010; 5:29.
• 20. Taheri E, Ghorbani A, Salehi M, Sadeghnia HR. Cigarette smoking behavior and the related factors among the students of mashhad university of medical sciences in iran. Iran Red Crescent Med J. 2015; 17(1):167-69.
• 21. Asma S, Gereklioğlu Ç, Korur A, Solmaz S. Nargile Kullanımı: Gençler için Sinsi Tehdit, TJFM&PC, 2016;10(2):91-95.
• 22. Vatansever H, Kutlu R, Özdengül GA, Demirbaş N, Taşer S, Yılmaz F. Tıp ve İletişim Fakültesi Öğrencilerinin Tütün ve Tütün Ürünleri Kullanım Farklılıkları, Ankara Med J, 2019; 1:344-56.
• 23. DSÖ Küresel Tütün Salgını Raporu, MPOWER Paketi, 2008. Erişim: http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43818/9789241596282_tur.pdf?sequence=6 Erişim tarihi: 23.08.2022
• 24. Mete B, Söyiler V, Pehlivan E. Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı, Bağımlılık Dergisi, 2020;21(1):64-71.
• 25. Benli AR. Tütün Ürünleri ve Sigara Denetimlerine Yönelik Farklı Bir Bakış, Bağımlılık Dergisi, 2023;24(3):1-4. Doi: 10.51982/bagimli.1215574