Türk İlaç Politikalarına Dair Bir Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 23, 15.07.2024

Sebla Ak

https://doi.org/10.5281/zenodo.12744713

Öz

İlaç sektörü, birbirinden ayrı pek çok sayıda oligopolistik üreticinin bir arada olduğu yüksek katma değer arz eden sektörlerden birisidir. Global dünyada üçüncü sektör olarak tanınan ilaç sektörü Türkiye’de en eski kurulan sektörlerdendir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye ilaç sektörünün analize edilmesidir. PubMed, Science Direct, Scopus veri tabanlarında “Pharmaceutical expenditures, Pharmaceutical industry, Pharmaceutical market, Turkish pharmaceutical industry” Google Akademik veritabanında “İlaç harcamaları, İlaç sektörü Türk ilaç sektörü ”anahtar kelimeleri aratılarak elde edilen çalışmalar değerlendirilmiştir. Çalışmada konuyla alakalı olarak en güncel veriler kullanılmış ve betimsel bir analiz sunulmuştur. Bu duruma göre, Türkiye 109,8 milyar TL’lik ilaç piyasasıyla dünya sıralamasında 2022 senesinde 21. Sırada yer almaktadır.
Türkiye ilaç sektörü 2022 senesinde satış hacmi olarak, 3,315 milyar TL büyüklüğe ulaşmıştır. Mevcut koşulda, 855 kuruluş uluslararası standartlarda üretim yapan 103 ilaç üretim tesisi ve 13 hammadde üretim tesisi ile yaklaşık 44 bini aşan çalışanıyla, Türkiye’ye 16 binden fazla ürün sunarak yaklaşık 185 ülkeye ihracat gerçekleştirmiştir. Türkiye’nin ilaç ihracatı 1,92 milyar dolar, ithalatı 5,32 milat ABD doları seviyesinde gerçeklemiştir. Dolayısıyla Türkiye ilaç sektöründe net ithalatçı ülkelerden biri konumundadır. Bu veriler doğrultusunda ilaç sektörünün inovatif etkinliklere yardımcı olan en rekabetçi sektörlerden biri olduğu belirtilebilir. Türkiye’de ilaç sektörü konusunda oldukça nadir çalışmalar yer almakta olup bu çalışmanın söz konusu boşluğu doldurması amacıyla hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

ilaç harcamaları,, ilaç sektörü,, İlaç piyasası,, Türk ilaç sektörü,

A Research On Turkish Medicines And Policies

Öz

The pharmaceutical industry is one of the sectors with high added value, where many separate oligopolistic manufacturers come together. The pharmaceutical industry, known globally as the third sector, is one of the oldest established sectors in Turkey. The purpose of this study; The aim is to analyze the Turkish pharmaceutical industry. The studies obtained were evaluated by searching the keywords "Pharmaceutical expenditures, Pharmaceutical industry, Pharmaceutical market, Turkish pharmaceutical industry" in the PubMed, Science Direct, Scopus databases and "Pharmaceutical expenditures, Pharmaceutical industry, Turkish pharmaceutical industry" in the Google Scholar database. In the study, the most up-to-date data on the subject was used and a descriptive analysis was presented.
According to this situation, Turkey ranks 21st in the world in 2022 with a pharmaceutical market of 109.8 billion TL. The Turkish pharmaceutical industry has reached a sales volume of 3.315 billion TL in 2022. Currently, 855 organizations, with 103 pharmaceutical production facilities and 13 raw material production facilities producing at international standards, with more than 44 thousand employees, have exported more than 16 thousand products to Turkey and exported to approximately 185 countries. Turkey's pharmaceutical exports were 1.92 billion dollars and imports were 5.32 billion dollars. Therefore, Türkiye is one of the net importer countries in the pharmaceutical industry. In line with these data, it can be stated that the pharmaceutical industry is one of the most competitive sectors that helps innovative activities. There are very rare studies on the pharmaceutical industry in Turkey, and this study was prepared to fill the gap in question.

Anahtar Kelimeler

Pharmaceytical expenditures,, pharmaceutical indystry,, pharmaceutical market,, Turkish pharmaceutical indystry,

Kaynakça

• Referans1.Yalçınkaya H, Özden B. Türkiye’de ilaç endüstrisinin gelişimi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi, 2020. https://www.researchgate.net/publication/348003148_TURKIYE'DE_ILAC_ENDUSTRISININ_GELISIMI
• Referans2.DPT. Sekizinci Beş̧ Yıllık Kalkınma Planı, İlaç Sanayii Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT: 2540 İK: 2001, 556.
• Referans3.Ankara Üniversitesi Açık Ders. İlaç Toksisitesi. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/67983/mod_resource/content/0/%C4%B0la%C3%A7%20toksisitesi%20.pdf.
• Referans4.Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı ( TCEB). İlaç ve Eczacılık Ürünleri Sektörü̈ 2023 Raporu.https://ticaret.gov.tr/data/5b87000813b8761450e18d7b/%C4%B0la%C3%A7%20ve%20Eczac%C4%B1l%C4%B1k%202023.pdf.
• Referans5.DSÖ, World Haelth Organization (WHO).How to develop and implement a national drug policy?, 2001. http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/42423/924154547X.pdf;jsessionid=3B932F271E3FBBA0EBCAB3988906683E?sequence=1.
• Referans6.İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS). Türkiye İlaç Sektörü Raporu 2022. hhttps://www.ieis.org.tr/tr/turkiye-ilac-sektoru-raporu.
• Referans7.Gümüş S. Sağlıkta ilaç pazarlaması . Hiperlink yayıncılık, İstanbul, 2014.
• Referans8.Medimagazin. Hangi ilaç firmasını kim satın aldı.2012. https://medimagazin.com.tr/ilac-sanayi/hangi-ilac-firmasini-kim-satin-aldi-47040.
• Referans9.Klynveld Peat Merwick Goerdeler (KPMG).Sektörel Bakış, İlaç, 2019. https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2019/04/sektorel-bakis-2019-ilac.pdf.
• Referans10.Top M, Tarcan M. Türkiye İlaç Ekonomisi ve İlaç Harcamaları:1998-2003 Dönemi Değerlendirmesi. Liberal Düşünce Dergisi, 2004; 9(35), 177-200.
• Referans11.Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK). 2018-2022 Strarejik Plan. T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu. https://www.titck.gov.tr/kurumsal/stratejikplan.
• Referans12.Çalışkan Z. Referans Fiyat ve İlaç Piyasası. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 2008; 11(1), 49- 71.
• Referans13.Klynveld Peat Merwick Goerdeler (KPMG). Sektörel Bakış, İlaç, 2020 https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2020/03/sektorel-bakis-2020-ilac.pdf.
• Referans14.Tıraş H. H. Türkiye’de İlaç Sektörünün Gelişimi: Bir Durum Değerlendirmesi. Journal of Economics and Research, 2020; 1 (1), 42-59. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jer/issue/60668/895442.
• Referans15.Özden A, Ersan Ö. İlaç Sektörü. AT Bank, Ekonomik Araştırmalar Departmanı. Ağustos, 2019.
• Referans16.Kaya D. S. İlaç Sektörü. Türkiye İş Bankası İktisadi Araştırmalar Bölümü, 2016. https://ekonomi.isbank.com.tr/ContentManagement/Documents/sr201601_ilacsektoru.pdf.
• Referans17.Türkiye İş Bankası. Sektörlerle İlgili 2018 Beklentileri. İktisadi Araştırmalar Bölümü, Mart 2018. https://ekonomi.isbank.com.tr/ContentManagement/Documents/rt_2018.pdf.
• Referans18.Petrol-İş Araştırma. Dünyada ve Türkiye’de İlaç Sektörü. Petrol-İş, Şubat, 2010 https://www.petrol-is.org.tr/sites/default/files/ilacsektoru-subat_2010.pdf
• Referans19.Türk Eczacılar Birliği (TEB). Sağlık İlaç ve Eczacılık İstatistikleri Yıllığı 2018, https://dergi.tebeczane.net/public_html/kitaplar/seiy_2018/resources/_pdfs_/seiy_2018__.pdf.
• Referans20.Türkiye İstatistiktik Kurumu (TUİK). Sağlık Harcamaları istatistikleri 2021, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Saglik-Harcamalari-Istatistikleri-2021-45728.
• Referans21.Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (BSTB). Sektörel Raporlar ve Analizler Serisi: İlaç Sektörü Raporu 2013/2.
• Referans22.Liu Y, Çelik Y, Şahin B. Türkiye’de sağlık ve ı̇laç harcamaları. eylül 2005, ısbn 975-00370-0-6, suvak, Ankara.
• Referans23.Türkiye İlaç Sanayi Derneği (TİSD). İlaç Sektörü Akretide Ar-Ge Merkez Sayısı, https://www.tisd.org.tr/Upload/raporlar/33.pdf.
• Referans24.Yılmaztürk A. Türkiye’de ve Dünyada akılcı ilaç kullanımı. Kastamonu üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 2013; 2(2), 42- 49. retrieved fromhttps://dergipark.org.tr/tr/pub/iibfdkastamonu/issue/29239/313067.
• Referans25.Sürmelioğlu N, Kıroğlu O, Erdoğdu T ve ark. Measures for prevention of ırrational 2015. 26.Akıcı A, Altun R . Elektronik (e) reçete uygulaması ve akılcı ilaç kullanım katkısı. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi,2013; 17(3), 125 - 133. doi:10.2399/tahd.13.00003.
• Referans27.İlarslan K, Bıyıklı F. Araştırma-Geliştirme harcamalarının işletmelerin finansal performansına etkisinin ekonometrik analizi: ilaç sektöründen bir uygulama . avrasya sosyal ve ekonomi araştırmaları dergisi,2018; 5 (3), 122-137. retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/asead/issue/40903/494010.
• Referans28.Song Y, Bian Y, Petzold M, ve ark. The impact of China’s national essential medicine system on improving rational drug use in primary health care facilities: An empirical study in four provinces. BMC Health Services Research, 2014; 14:1-7.
• Referans29.Kartal N, Arısoy S. OTC grubundaki ilaçların avantaj ve dezantajlarının incelenmesi. sağlık akademisyenleri dergisi, 2017; 4 (4), 314 – 321. doı: 10.5455/sad. 13-1508913356.
• Referans30.Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK). 2022 Yılı Faaliyet Raporu.