Belçika’daki Müslüman Göçmenlere Hizmet Veren Manevi Danışmanların Eğitimi

Yıl 2021, Sayı: 3, 25 - 53, 30.06.2021

Mustafa Dönmez

Öz

1960’lı yıllarda diğer Avrupa ülkelerine olduğu gibi, Belçika’ya da Türkiye’den ve Kuzey Afrika ülkelerinden çalışmak amacıyla birçok insan göç etmiştir. Göç dalgasına kapılarını sonuna kadar açan Belçika hükümeti, 1974 yılında aldığı siyasi bir kararla, İslam dinini Hıristiyanlıktan sonra Belçika’nın ikinci resmî dini olduğunu ilan etmiştir. Göç eden insan kitlesinin zamanla dinî, sosyal, kültürel ve eğitim ihtiyaçları doğmuştur. Bu ihtiyaçların başında cezaevleri, bakım evleri, hastane ve askeriyede görev yapacak dinî ve manevî danışmanlık hizmetleri gelmektedir. Avrupa’da manevî bakım, hastane, hapishane ve askeriye gibi resmî kurumlarda, dinî ve dinî olmayan inançlarla ilgili her türlü manevî yardım ve desteğe verilen isimdir. Bu çalışmada, söz konusu hizmetlerin Belçika’da nasıl organize edildiği, içeriği, diğer mesleklerden farkı, model ve metodu, hukuki durumu araştırılmış, ayrıca bu görevi yapanların eğitim ve istihdam durumları, özellikle Müslümanlar açısından ele alınmıştır. Çalışmamızın amacı, Belçika’da ihtiyaç sahiplerine ne tür bir manevi danışmanlık hizmeti sunulduğu, manevi danışmanların hangi kurumlarda eğitildiği, Belçika otoritesinin Müslüman manevi danışmanların yetiştirilmesinde öngördüğü kriterlerin ne olduğu, manevi danışman eğitimini veren akademik dini kurumlarına Belçika’nın nasıl bir yaklaşım sergilediği soruların cevaplarını ortaya koymaktır. Ayrıca Müslümanların kurduğu eğitim kurumlarında uygulanan programlar ile Belçika üniversitelerince İslami eğitimle ilgili hazırlanan pilot programları arasında karşılaştırma yapılarak, bunlar içerisinde hangi programın manevî danışman eğitiminde elverişli olduğunu tespit etmektir. Araştırmanın yöntemine gelince, öncelikle sosyal bilimlerde nitel araştırma teknikleri uygulanarak, Belçika’daki Müslümanların tarihi süreç içerisinde onlarla ilgili gelişen olay ve bilgilerin çözümlemesi yapılmıştır. Konu ve olayları analiz etmeye ve bazı çözümler üretilmeye çalışılmış, manevi danışman eğitimiyle ilgili olumlu veya olumsuz yaklaşımların yanında, sunulan programların değerlendirmeleri neticesinde bazı sonuçlara ulaşılmıştır. Bu sonuçlara göre, Belçika’nın Müslüman manevi danışman yetiştiren akademik kurumlara yaklaşımının olumsuz olduğunu, söz konusu kurumların program ve diplomalarını tanıması için çalışmaların süregeldiği söylenilebilir. Bununla birlikte Belçika, 1 milyon göçmen Müslümanın dini ve sosyo-kültürel ihtiyacını gidermek amacıyla, söz konusu görevlilerin yetiştirilmesi için bir devlet üniversitesinde kendi kriterlerine uygun gördüğü bir eğitim kurumuyla yürütme kararını almış ve sorunu bu şekilde çözmüş görünmektedir.

Anahtar Kelimeler

Manevi danışmanlık ve rehberlik, Belçikalı Müslümanlar, Hastane, Cezaevi, Bakım evleri, Manevi danışman

Training of Serving Spiritual Counselors for Muslim Immigrants in Belgium

Öz

As in other European countries in 1960, aiming to work in Belgium, a lot of people emigrated from Turkey and North African countries to Belgium. The Belgian government, which opened its doors to the wave of immigration, declared Islam as Belgium's second official religion after Christianity, in a political decision in 1974. Over time, the religious, social, cultural, and educational needs of immigrant mass emerged. One of these needs was the need for spiritual and religious counselors to serve in prisons, nursing homes, hospitals, and the military. Spiritual Care in Europe is a name given to all kinds of spiritual help and support concerning religious and non-religious belief within official institutions as hospital, prison, and care homes. How these services are organized in Belgium, their content, different from other professions, model, method, legal status and the education and employment status of those who perform this duty will be discussed especially in terms of Muslims. The aim of this study is to determine what kind of spiritual counseling services are provided to the needy in Belgium, in which institutions the spiritual counselors are trained, what the criteria stipulated by the Belgian authority for the training of Muslim spiritual counselors, how Belgium's approach to academic religious institutions providing spiritual counselor training. To reveal the answers to the questions it exhibits. As for the method of the research, first of all, qualitative research techniques in social sciences were applied and the events and information about Muslims in Belgium were analyzed in the historical process. Therefore, in this context, the criteria stipulated by the Belgian authority for Muslim Spiritual counselors and their approach to Muslim academic education institutions that train qualified people in this field will be evaluated. In addition, by comparing the programs of Islamic education institutions and the pilot programs of Belgian universities, it will be determined that program will be suitable for spiritual counselor education. To summarize the results of the study, we can say that the Belgian authority's approach to Muslim academic institutions that train religious officials and spiritual advisors to serve Muslims is negative, and the attempts to recognize the programs and the diplomas of these institutions have been ongoing. However, as a requirement of its democracy, the Belgian authority has decided to carry out the training of the said officials with an educational institution that it deems in accordance with its own criteria, in order to meet the religious and sociocultural needs of 1 million Muslims, which it regards as a part of its society, and solved the problem in this way.

Anahtar Kelimeler

Spiritual counseling and care, Belgian Muslims, Hospital, Prison, Care homes, Spiritual counselor

Kaynakça

• Altaş, N. & Köylü, M. (2014). Hastanelerde dini danışmanlık hizmetleri. İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Antes, P. (2005). Avrupa’da İslam. Marife Dergisi, 5 (2), 203-218.
• Atmaca, V. ( 2019). Hadislerde rukye. İstanbul: Rağbet Yayınları.
• Baygeldi, R. M. (2018). Manevi danışmanlık uygulaması, mevcut durum ve öneriler. SETA Analiz, 234, 7-31.
• Belçika Parlamentosu’nun yüksek eğitim kararları (2013). http://www.gallilex.cfwb.be.
• Beldi, A. & Dönmez, M. (2015). Delilu dirasati’l-ulya. Brüksel: FSIB Yayınları.
• Bertrant, M. & Clinaz, S. (2015). L’offre de services faite aux personnes déténues. Bruxellles: Publ. CAAP .
• Bousetta H. & Marechal B. (2003). L’Islam et les Musulmans en Belgique, enjeux locaux et cadres de reflexion globaux. Bruxelles: Publ. Fondation Roi Baudouin.
• Conseil de la Communaute Marocaine a l Etranger .(2013.). La formation des imams: Une volonte politique en France, en Belgique et en Suisse Special. Publ. CCME. https://www.ccme.org.ma/fr.
• Cecile Royen, M. (2019). www.levif.be. E. T. 03.04.2021.
• Center Pew Research (2019). https://tr.euronews.com. E. T. : 03.04.2021.
• Cismoc C. (2012). Nouveau programme de formation continue en « Sciences religieuses : İslam » 2012-2013 . Louvain : Publ. UCL-USL-B.
• Craig C. (2005). http://www.centre-craig.org. E. T. : 03.04.2021.
• Destouches, V. (2016). https://lactualite.com. E. T. : 03.04.2021.
• Dönmez, M. (2010). Öğrenci el kitabı: 2009-2010 akademik yılı. Brüksel: FSIB Yay.
• Dönmez, M. (2019). İlahiyat ve dini ilimler fakültesi. 2019-2020 akademik yılı tanıtım kılavuzu. Brüksel: EUB Yay.
• Ebu Davud, Süleyman b. Eş’as es-Sicistani (1995). Sünen ebi Davud. I-IV. Beyrut: El-Mektebetu’l-asriyye.
• Ebu Nu’aym, Ahmed b. Abdullah el İsbahani. (2006). Mevsu’at’u-tıbbu’n-nebevi, I-II. Ed. M. Dönmez. Beyrut: Dar İbn-i Hazm.
• El Battiui, M. & Kanmaz, M. (2004). Mosquées, imams et professeurs de religion islamique en Belgique. Bruxelles: Publ. Fondation Roi Baudouin.
• Enstitü İdaresi (1983.). Avrupa İslam enstitüsü tanıtım broşürü. Brüksel: İslam Kültür Merkezi Baskısı.
• Erşahin, İ. (2015). Bir Diyanet projesi olarak uluslararası ilahiyat programı. Diyanet İlmi Dergi, 51 (2), 125-146.
• Gutierrez, R. (2007). https://www.lesoir.be. E. T. : 03.04.2021.
• Han, A. (2016). DİB’in hastanelerde yürüttüğü manevi destek hizmetleri. [içinde] Manevî Danışmanlık ve Rehberlik. (ss. 91-107). ed. A. Ayten & M. Koç & N. Tınaz. İstanbul: DEM Yayınları.
• Heysemi, A. E. (2009). Mecme’u’z-zevaid ve menbe’u’l-fevaid. I-XII. Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-ilmiyye.
• Husson, J. F. & Mandin, J. (2014). Etude de faisabilité en vue de la créatione d’un Institut public d’étude de l’Islam. Liège : Publ. Centre Cedem.
• Husson, J. F. (2006). Pour une formation des imams en Belgique. Bruxelles: Publ. Fondation Roi Baudouin.
• Husson, J. F. (2018). L’organisation du culte islamique en Belgique. Bruxelles : Publ. Centre GRAIG .
• İbn-i Mace, Ebu Abdullah Muhammed b. Yezid. (1987). Sünen ibn mace. I-II. Kahire: Matbaat’u İsa El-Halebi.
• Jacqmin, Y. (2015). http://textespretextes.blogspirit.com. E. T. : 03.04.2021.
• Karagül, A. (2012). Manevi bakım, anlamı, önemi, yöntemi ve eğitimi: “Hollanda örneği”. Amsterdam: Dini Araştırmalar Dergisi, 15 (40), 5-27.
• Keulen, J. & Winkelmans, L. (2003-2004). Etrangers dans les prisons belges: Problèmes et solutions. Bruxelles: Publ. Fondation Roi Baudouin – VUB Üniversiteit.
• Koen G. (2020). https://www.koengeens.be/fr. E. T. : 03.04.2021.
• Larousse. (2020.) Aumônier maddesi. https://www.larousse.fr. E. T. : 03.04.2021.
• L’ıslam en Belgique. (2020). https://fr.wikipedia.org. E. T. : 03.04.2021.
• Levif. (2016). www.levif.be/actualite/belgique. E. T. : 03.04.2021.
• Manco, U. (2000). La présence musulmane en Belgique dimensions historique, démographique et économique, in voix et voies musulmanes de Belgique. Bruxelles: Open Edition books., FUSL.
• Martiniello, A. R. M. (2012). Une Brève historique de l’immigration en Belgique. Bruxelles: Publ. Fédération Wallonie Bruxelles.
• Orman, M. (2018). L’Islam et les Turcs en Belgique- une monographie sur les communautés et les associations. Bruxelles: Editions L’harmattan.
• Royen, M. (2013). https://www.levif.be/actualite/belgique. E. T. : 03.04.2021.
• Sagesser, C. & Torrekens, C. (2008). La représentation de l’Islam. Courrier Hebdomadaire. (ss. 5-55). Bruxelles: Publ. CRISP.
• Sudinfo. (2016). https://www.sudinfo.be/art. E. T. : 03.04.2021.
• Tavukçuoğlu, M. (2000). Belçika’da Türk ailesi ve din eğitimi. Konya: Mehir Vakfı Yayınları.
• Torrekens, C. (2020). https://www.lalibre.be/debats. E. T. : 03.04.2021.
• Torrekens, C. (2009). L’espace de la mosquée à Bruxelles : Nouveaux liens sociaux et investissement politique. (ss. 143–158). Bruxelles: Revue des mondes musulmans et de la Méditerranée.
• Türkiye Cumhuriyeti Çalışma Bakanlığı. (1982). Yurtdışındaki Türk işçileri için rehber (Belçika). Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• UIP (2013). Uluslararası ilahiyat programı tanıtım kılavuzu. Ankara: DİB Yayınları.
• Université Catholique de Louvain (UCL). (2007). 2007-2008 Akademik yılı tanıtım broşürü. Louvain: UCL Yayınları.
• Université Catholique de Louvain (UCL). (2012). 2012-2013 Akademik yılı tanıtım broşürü. Louvain: UCL Yayınları.
• Université Libre de Bruxelles (ULB). (2020). 2020-2021 Akademik yılı. tanıtım broşürü. Brüksel: ULB Yayınları.
• Université Saint-Louis-Bruxelles (USL-B). (2019). 2019-2020 Akademik yılı tanıtım broşürü. Brüksel: USL-B Yayınları.
• Zakweli, (2020). http://www.zakweli.com/population-belgique. E. T. 03.04.2021.