Öz
Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi, uluslararası toplumun vicdanını yaralayan suçların yargılanması için kurulan ad hoc mahkemelerdendir ve yargı yetkisi 1991 yılından itibaren eski Yugaslavya’da işlenen suçları kapsamaktadır. Dusko Tadiç kararı da Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin, sıkça literatürde atıf yapılan önemli kararlarından birini oluşturmaktadır. Tadiç kararı esas olarak, Mahkeme’nin 1990’lı yıllarda Bosna’da yaşanan katliamın ilk karara bağlanan dosyasıdır. Kararın önemi sadece bununla da kalmamaktadır. Tadiç kararında, Mahkeme, sanığın Mahkeme’nin yargı yetkisine itirazı sonucunda tartışılan iç silahlı çatışma ve uluslararası silahlı çatışma kavramlarını tartışmış, devletlerin sorumluluğu konusunda geliştirilen kontrol testlerini Bosna savaşındaki unsurlara uygulamıştır. Böylece o dönemde yaşanan Bosna savaşının niteliği belirlenmiş ve devletlerin uluslararası sorumluluğu veya bireylerin cezai sorumluluğu buna göre tespit edilmiştir. Bu yönleriyle Tadiç kararı, uluslararası hukuk alanında sıkça başvurulan hükümlerden biridir. Özellikle iç silahlı çatışma tanımı eksik yönlerini eleştirilse dahi hala önemini korumaktadır.
Çalışmanın birinci bölümünde sanık hakkında genel bilgiler verilmiş olup, iddianamede yer alan suçlamalardan bahsedilmiştir. İkinci bölümde ise iç silahlı çatışma ve uluslararası silahlı çatışmaya değinilerek, Mahkeme’nin bu konudaki hükümleri incelenmiştir. Son olarak ise karar hakkında değerlendirilmelerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
iç silahlı çatışma Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi uluslararası çatışma insancıl hukuk uluslararsı silahlı çatışma
Kaynakça
- Akkutay Aİ, ‘Silahlı Çatışmalar Hukukunda İç Silahlı Çatışmaların Uluslararasılaşması’ (2016), [65] 1, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Aksar Y, Temel Metinler ve Davalarla Uluslararası Hukuk, (Seçkin Yayıncılık, 2017)
- Demiray ŞN, ‘Milletlerarası Hukukta, Silahlı Çatışma ve Terörle Mücadele Ayrımına İlişkin Ölçütler ve Bunun Hukuki Sonuçları’ (2023), Uluslararası Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı https://neupress.org/image/pdf/153Necmettin%20Erbakan%20%C3%9Cniversitesi%20Hukuk%20Kongresi%20Tam%20Metin.pdf
- Erkiner HH, Devletin Haksız Fiilden Kaynaklanan Uluslararası Sorumluluğu, (XII Levha Yayınları, 2010)
- Greenwood C, ‘International Humanitarian Law and the Tadic Case.’ (1996), [7] 2, European Journal of International Law
- Infographic: ICTY Facts & Figures, https://www.icty.org/node/9590
- International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia, https://www.icty.org/
- International Committee of the Red Cross (ICRC) Opinion Paper, ‘How is the Term "Armed Conflict" Defined in
- International Humanitarian Law?’ (2008), https://www.icrc.org/en/doc/assets/files/other/law10_final.pdf
- Keskin F, Uluslararası Hukukta Kuvvet Kullanma: Savaş, Karıma ve Birleşmiş Milletler, (Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları Tezler Dizisi:4, Ankara 1998)
- Maresca LG, ‘Case Analysis: The Prosecutor v. Tadic.’ (1996), [9] 1, Leiden Journal of International Law
- Mandate and Crimes under ICTY Jurisdiction, https://www.icty.org/en/about/tribunal/mandate-and- crimesunder-icty-jurisdiction
- Meraklı S, ‘Uluslararası Ceza Divanı’nın Kuruluşu’na Kadar Geçen Süreçte Uluslararası Ceza Yargılamaları’, Ceza Hukuku Dergisi, Cilt:11, Sayı: 32
- Odman T, ‘Eski Yugoslavya ile İlgili Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kuruluşu ve Yasal Dayanağı’ (1996), [45] 1-4, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- Pazarcı H, Uluslararası Hukuk Dersleri 4. Kitap, (Gözden Geçirilmiş ve Güncelleştirilmiş 4. Baskı, Turhan Kitabevi, 2020)
- Rakate PK, ‘The Characterisation of Conflicts in International Law: Applying TADIC to the Kosovo Crisis’ (2000), [11] 2, Stellenbosch Law Review
- Sassòli M, Olson LM, ‘The judgment of the ICTY Appeals Chamber on the merits in the Tadic case’, https://www.icrc.org/en/doc/resources/documents/article/other/57jqqc.htm ---------‘The relationship between international humanitarian and human rights law where it matters: Admissible killing and internment of fighters in non-international armed conflicts’ (2008), [90] 871, International Review of the Red Cross
- Shaw M, Uluslararası Hukuk, (Çeviri Editörü İbrahim Kaya: Çevirenler Yücel Acer, İbrahim Kaya ve M. Turgut
- Demirtepe ve G. Engin Şimşek, Sekizinci Baskı, TÜBA Yayınları)
- Taşdemir F, ‘İnsan Hakları Hukuku ve İnsancıl Hukuk Açısından Türkiye’nin Ayrılıkçı Terör Örgütü PKK ile Mücadelesi’ (2012), [C] XVI, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- --------‘İnsan Hakları Hukuku, İnsancıl Hukuk ve Devlet Dışı Silahlı Aktörlerin Uluslararası Sorumluluğu’ (2017), [4] 7, Akademik Hassasiyetler
- ---------Terörizm ve Ülke Dışı Kuvvet Kullanma Hukuku, (1. Basım, Nobel Yayınları, Ankara 2020)
- Tezcan D ve Erdem RM ve Önok RM, Uluslararası Ceza Hukuku, (Güncellenmiş 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2019)
- TUİÇ Akademi, BM ve Eski Yugoslavya İç Savaşı (3 Şubat 2011), https://www.tuicakademi.org/bm-ve-eski-yugoslavya-ic-savasi-2/#_ftn84
- Tokdemir S, ‘The Jurisdiction Of International Criminal Court: a Critical Legal Scrutiny On The Principle Of Complementarity Adopted In The Rome Statue’ (2023), [13] 1 Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi
- Van den hole L, ‘Towards a Test of the International Character of an Armed Conflict: Nicaragua and Tadic’ (2005) [32] 2, Syracuse Journal of International Law and Commerce
- von Sternberg MR, ‘Yugoslavian War Crimes and the Search for a New Humanitarian Order: The Case of Dusko Tadic’ (1997) [12], St. John's Journal of Legal Commentary
- Yeşil F, ‘Uluslararası Hukukta Silahlı Çatışmalar ve Devlet Dışı Aktörler’ (2015), Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı Dış İlişkiler ve Protokol Başkanlığı
- Watson GR, ‘The Humanitarian Law of the Yugoslavia War Crimes Tribunal: Jurisdiction in Prosecutor v. Tadic’ (1996) [36] 3, Virginia Journal of International Law
- Uluslararası Andlaşmalar ve Belgeler Application of the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (Bosnia and Herzegovina v. Serbia and Montenegro)
- Batur Yamaner, M. ve diğerleri, 12 Ağustos 1949 Cenevre Sözleşmeleri ve Ek Protokolleri, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve International Committe of the Red Cross, https://www.icrc.org/ar/download/file/35023/sozlesmeleri-protokolleri-conventions-protocols.pdf
- Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi Tüzüğü, https://www.icty.org/en/documents/statute-tribunal Dava ile igili bütün dökümanlar; https://www.icty.org/case/tadic
- Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts, 2001, https://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/draft_articles/9_6_2001.pdf
- Roma Statüsü çevirisi için bknz: https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/mevzuat_CDRS.htm
- Temyiz Mahkemesinin Yargı Yetkisi için verdiği karar https://www.icty.org/x/cases/tadic/acdec/en/51002.htm
- United Nations Security Council Resolutions; http://unscr.com/en/resolutions/
- 1954 tarihli La Haye Silahlı Bir Çatışma Halinde Kültür Mallarının Korunmasına Dair Sözleşme, https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/12145.pdf
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hukuk Teorisi, İçtihat ve Hukuki Yorum |
| Bölüm | Karar İncelemesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Mart 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Ocak 2024 |
| Kabul Tarihi | 23 Mart 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 2 Sayı: 1 |