Pandemi Sürecinde Gebelerin, COVİD 19 Bilgi Düzeyleri İle Koronavirüs Anksiyetesi Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 155 - 172, 31.05.2023

Ebru Sadıç , Zümrüt Yılar Erkek , Ülkem Şen Uzeli

https://doi.org/10.52369/togusagbilderg.1237897

Öz

Giriş: Gebelerin COVID-19 enfeksiyonundan korunmalarındaki ana kural izolasyon ve hijyen kurallarına dikkat etmeleridir. Bu noktada gebelerin bu kuralları biliyor ve uyguluyor olmaları anne-bebek sağlığı ve toplumsal olarak pandeminin önlenmesi açısından son derece önemlidir.
Amaç: Çalışma pandemi sürecinde gebelerin, COVİD 19 bilgi düzeyleri ile koronavirüs anksiyetesi arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Kesitsel, tanımlayıcı ve ilişki arayan çalışma, 27 Mayıs-15 Haziran 2021 tarihleri arasında elektronik ortamda, 356 gebe ile yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında; Tanıtıcı Bilgi Formu (TBF) ve Koronavirüs Anksiyete Ölçeği (KAÖ) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistikler için sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, minimum, maksimum değerler kullanılmıştır. Veriler arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Korelasyon analizi yapılmıştır. Yapılan istatistiksel testlerde p <0.05 anlamlılık seviyesi baz alınmıştır.
Bulgular: Çalışmada gebelerin %86.2’sinin gebelikte COVİD 19 enfeksiyonu geçirmediği, enfeksiyon geçiren gebelerin ise ruhsal durumlarının (%86.8) ve gebeliklerinin (%86.0) bu durumdan etkilendiği belirlenmiştir. Gebelerin %95.1’nin koronavirüs riskine karşı bilinen 14 kural hakkında doğru bilgiye sahip oldukları görülmüştür. Gebelerin %6.2’sinin koronavirüs anksiyete ölçeği puanının 9’un üzerinde yüksek koronavirüs anksiyetesine sahip oldukları belirlenmiştir. Gebelerin COVİD-19 enfeksiyonu hakkındaki bilgi düzeyleri ile KAÖ puan düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p>0.05).
Sonuçlar ve Öneriler: Çalışmada gebelerin COVİD-19 enfeksiyonu hakkındaki bilgi düzeylerinin yüksek, koronavirüs anksiyetesine düzeylerinin ise düşük olduğu belirlenmiştir. Gebelerin pandemi durumunda anksiyetelerinin kontrol edilebilmesi için etkili ve takipli bilgi kaynaklarının sunulması önerilir.

Anahtar Kelimeler

COVİD 19 Bilgi Düzeyi, Gebe, Koronavirüs Anksiyetesi, Pandemi

Kaynakça

• Taşkın L. Gebelikte Annenin Fizyolojisi. In: Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. 16. Basım. Ankara: Akademisyen Kitapevi; 2020.
• Eroğlu M, Çıtak-Tunç G, Kılınç FE. Gebelik stresi ile covıd-19 korkusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Toplum ve Sos Hizmet [Internet]. 2021 Dec 29; Available from: https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.33417/tsh.996747
• Turkish Perinatology Association. Turkish Perinatology Association Opinion on “New Coronavirus Infection 2019” (COVID-19) During Pregnancy, Delivery and Postpartum Period. 2020. [Internet]. 2020. Available from: https://www.perinatoloji.org.tr/gebelik-dogum-ve-lohusalik-doneminde-yeni-koronavirus-enfeksiyonu-2019-covid-19-hakkinda-turk-perinatoloji-dernegi-gorusu
• Mızrak Şahin B, Can M. Yeni tip koronavirüs (COVİD-19) pandemisinde toplumsal izolasyon gerekliliğinin gebeler üzerindeki psikososyal etkisi. In: Gürhan N, editor. Pandemide Psikiyatri Hemşireliği. Ankara: Türkiye Klinikler; 2020. p. 40–3.
• Kilic F, Turen Demir E. Determination of the anxiety level in pregnant women who administer to the obstetrics clinic within the covıd-19 pandemia period. Selcuk Tip Derg [Internet]. 2020 Dec 1;4(36):352–6. Available from: https://www.selcukmedj.org/uploads/publications/1468-20381433.pdf
• Alan Dikmen H. Gebelerin COVID-19’a yönelik bilgi durumları, tutumları ile depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilim Derg [Internet]. 2021 Apr 23;80–93. Available from: https://dergipark.org.tr/en/doi/10.30569/adiyamansaglik.816066
• Karaşin Y, Yangın M, Aşcı S. Gebelerin Covıd-19 Durumlarına göre anksiyete ve depresyon düzeylerinin karşılaştırılması. J Acad Perspect Soc Stud [Internet]. 2022 Apr 4; Available from: https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.35344/japss.1057634
• Qiao Y, Wang J, Li J, Wang J. Effects of depressive and anxiety symptoms during pregnancy on pregnant, obstetric and neonatal outcomes: A follow-up study. J Obstet Gynaecol (Lahore) [Internet]. 2012 Apr 28;32(3):237–40. Available from: http://www.tandfonline.com/doi/full/10.3109/01443615.2011.647736
• Gragnano E, Esposito G, Ilardi B, Turco M, Verrazzo P, Saccone G. Letter to the Editor: COVID-19 vaccine during pregnancy: it is time to have a fair inclusion of pregnant women in clinical trials. Perinat J [Internet]. 2021 Dec 3;29(3):274–5. Available from: https://perinataljournal.com/Archive/Article/20210293001
• Chen H, Guo J, Wang C, Luo F, Yu X, Zhang W, et al. Clinical characteristics and intrauterine vertical transmission potential of COVID-19 infection in nine pregnant women: a retrospective review of medical records. Lancet [Internet]. 2020 Mar;395(10226):809–15. Available from: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0140673620303603
• Poon LC, Yang H, Lee JCS, Copel JA, Leung TY, Zhang Y, et al. ISUOG Interim Guidance on 2019 novel coronavirus infection during pregnancy and puerperium: information for healthcare professionals. Ultrasound Obstet Gynecol [Internet]. 2020 May 20;55(5):700–8. Available from: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/uog.22013
• Turan G. Knowledge, attitude, and behaviors of pregnant women about COVID-19: a single-center cross-sectional study. Perinat J [Internet]. 2021 Dec 3;29(3):186–93. Available from: https://perinataljournal.com/Archive/Article/20210293003
• Ng J, Sham A, Tang PL, Fung S. SARS: pregnant women’s fears and perceptions. Br J Midwifery [Internet]. 2004 Nov;12(11):698–702. Available from: http://www.magonlinelibrary.com/doi/10.12968/bjom.2004.12.11.16710
• Hoşgör H, Ülker Z, Sağcan H. Acil sağlık hizmetleri çalışanlarında covid-19 anksiyetesi ve mesleki performans ilişkisinin tanımlayıcı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim Fakültesi Derg [Internet]. 2020 Nov 25;7(3):865–86. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.30798/makuiibf.793641
• Aydın A, Aktuğ C, Koçan S, Erkaya R, Yasak K, Cengiz B, et al. Türk toplumunun koronavirüs farkındalıklarının ve anksiyete stres düzeylerinin belirlenmesi. In: International conference on covid-19 studies [Internet]. 2020. Available from: file:///C:/Users/reel/Downloads/Covid-sunum.pdf
• Altay B, Baltacı N. Amniyosentez öncesi gebelerde anksiyete düzeyi ve etkileyen faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilim Derg. 2019;22(2):99–104.
• Özcan H, Elkoca A, Yiğitbaş Ç. Covıd-19 Pandemisine bağlı gebelerde kaygı durumu. In: Taş CY, Çalışkan H, Erdoğan F, editors. Online International Conference of COVID-19 (CONCOVID). 2020. p. 95–103.
• T.C.SağlıkBakanlığı. Covıd-19 (Sars-Cov-2 Enfeksiyonu) Genel Bilgiler, Epidemiyoloji Ve Tanı [Internet]. 2020. Available from: https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/39551/0/covid-19rehberigenelbilgilerepidemiyolojivetanipdf.pdf
• Biçer İ, Çakmak C, Demir H. Coronavirus Anxiety Scale Short Form: Turkish Validity and Reliability Study. Anadolu Klin Tıp Bilim Derg [Internet]. 2020 May 22;216–25. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.21673/anadoluklin.731092
• TNSA. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması [Internet]. 2018. p. 75–7. Available from: http://fs.hacettepe.edu.tr/hips/dosyalar/Araştırmalar - raporlar/2018 TNSA/TNSA2018_ana_Rapor_compressed.pdf
• Kanığ M, Eroğlu K. Perceived level of social support among pregnant women and affecting factors. J Educ Res Nurs [Internet]. 2019; Available from: http://www.kuhead.org/jvi.aspx?pdir=kuhead&plng=tur&un=KUHEAD-76993&look4=
• Sayıner FD, Demirci N. Prenatal perineal masajın vaginal doğumlarda etkinliği. Florence Nightingale J Nurs [Internet]. 2007;15(60):146–54. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/95243
• Demirbas H, Kadioglu H. Adaptatıon of pregnancy ın prenatal perıod women and factors assocıated wıth adaptatıon. J Marmara Univ Inst Heal Sci [Internet]. 2014;1. Available from: http://www.clinexphealthsci.com/sayilar/111/buyuk/200-2061.pdf
• WHO. Clinical management of severe acute respiratory infection (SARI) when COVID-19 disease is suspected: Interim guidance 13 March 2020 [Internet]. World Health Organization (WHO). 2020. Available from: https://apps.who.int/iris/handle/10665/331446
• Qeadan F, Mensah NA, Tingey B, Stanford JB. The risk of clinical complications and death among pregnant women with COVID-19 in the Cerner COVID-19 cohort: a retrospective analysis. BMC Pregnancy Childbirth [Internet]. 2021 Dec 16;21(1):1–14. Available from: https://bmcpregnancychildbirth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12884-021-03772-y
• Kaya Şenol D, Uçar Z. COVID-19’un gebelik, doğum öncesi bakım ve doğum üzerindeki etkileri. Turkish J Fam Med Prim Care [Internet]. 2022 Mar 20; Available from: https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.21763/tjfmpc.992209
• Nwafor JI, Aniukwu JK, Anozie BO, Ikeotuonye AC, Okedo‐Alex IN. Pregnant women’s knowledge and practice of preventive measures against COVID‐19 in a low‐resource African setting. Int J Gynecol Obstet [Internet]. 2020 Jul 19;150(1):121–3. Available from: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ijgo.13186
• Anikwe CC, Ogah CO, Anikwe IH, Okorochukwu BC, Ikeoha CC. Coronavirus disease 2019: Knowledge, attitude, and practice of pregnant women in a tertiary hospital in Abakaliki, southeast Nigeria. Int J Gynecol Obstet [Internet]. 2020 Nov 24;151(2):197–202. Available from: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ijgo.13293
• Lee T-Y, Zhong Y, Zhou J, He X, Kong R, Ji J. The outbreak of coronavirus disease in China: Risk perceptions, knowledge, and information sources among prenatal and postnatal women. Women and Birth [Internet]. 2021 May;34(3):212–8. Available from: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S1871519220302493
• Mannan K, Farhana K. Knowledge and perception towards Novel Coronavirus (COVID-19) in Bangladesh. Int Res J Bus Soc Sci. 2020;6(2):76–87. Clements JM. Knowledge and behaviors toward COVID-19 among us residents during the early days of the pandemic: cross-sectional online questionnaire. JMIR Public Heal Surveill [Internet]. 2020 May 8;6(2):e19161. Available from: http://publichealth.jmir.org/2020/2/e19161/
• Doğan A, Çerik HÖ, Gürgen A, Özturan A. Toplumun sosyodemografik yapısının covid 19 pandemisi hakkında bilgi düzeyi, kaygı ve beklentilere etkisi. J Immunol Clin Microbiol. 2021;6(3):139–47.
• Şenyuva İ, Baysal B. A year of COVID-19 pandemic in Turkey: knowledge level, attitude and perspective of pregnant and postpartum women. Perinat J [Internet]. 2021 Aug 2;29(2):133–42. Available from: https://perinataljournal.com/Archive/Article/20210292009
• Srichan P, Apidechkul T, Tamornpark R, Yeemard F, Khunthason S, Kitchanapaiboon S, et al. Knowledge, attitudes and preparedness to respond to COVID-19 among the border population of northern Thailand in the early period of the pandemic: a cross-sectional study. WHO South-East Asia J Public Heal [Internet]. 2020;9(2):118. Available from: http://www.who-seajph.org/text.asp?2020/9/2/118/294305
• Lebel C, MacKinnon A, Bagshawe M, Tomfohr-Madsen L, Giesbrecht G. Elevated depression and anxiety symptoms among pregnant individuals during the COVID-19 pandemic. J Affect Disord [Internet]. 2020 Dec;277:5–13. Available from: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0165032720325799
• Kotabagi P, Fortune L, Essien S, Nauta M, Yoong W. Anxiety and depression levels among pregnant women with COVID‐19. Acta Obstet Gynecol Scand [Internet]. 2020 Jul 13;99(7):953–4. Available from: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/aogs.13928
• Berthelot N, Lemieux R, Garon‐Bissonnette J, Drouin‐Maziade C, Martel É, Maziade M. Uptrend in distress and psychiatric symptomatology in pregnant women during the coronavirus disease 2019 pandemic. Acta Obstet Gynecol Scand [Internet]. 2020 Jul 3;99(7):848–55. Available from: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/aogs.13925
• Corbett GA, Milne SJ, Hehir MP, Lindow SW, O’connell MP. Health anxiety and behavioural changes of pregnant women during the COVID-19 pandemic. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol [Internet]. 2020 Jun;249:96–7. Available from: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0301211520301901
• Yassa M, Birol P, Yirmibes C, Usta C, Haydar A, Yassa A, et al. Near-term pregnant women’s attitude toward, concern about and knowledge of the COVID-19 pandemic. J Matern Neonatal Med [Internet]. 2020 Nov 16;33(22):3827–34. Available from: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/14767058.2020.1763947
• Kara P, Nazik E. COVID-19 pandemisinde gebelerin psikolojik sağlık sonuçları: tanımlayıcı çalışmaların sistematik bir derlemesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Derg [Internet]. 2021 Mar 3; Available from: https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.17517/ksutfd.849930
• Wu Y, Zhang C, Liu H, Duan C, Li C, Fan J, et al. Perinatal depressive and anxiety symptoms of pregnant women during the coronavirus disease 2019 outbreak in China. Am J Obstet Gynecol [Internet]. 2020 Aug;223(2):240.e1-240.e9. Available from: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0002937820305342
• Özcan H, Elkoca A, Yalçın Ö. COVID-19 ınfectıon and ıts effects on pregnancy. Anadolu Klin Tıp Bilim Derg [Internet]. 2020 Mar 29;25(1):43–50. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.21673/anadoluklin.708151