ŞİDDETSİZ ÖZGÜRLÜK YÜRÜYÜŞÜNÜN FİLOZOFU: MARTIN LUTHER KING

Yıl 2023, , 551 - 568, 01.07.2023

A.tamer Güler

https://doi.org/10.7456/tojdac.1290404

Cited By: 1

Öz

Dijital çağın hızlı döngüsünde bir taraftan her gün şiddetin farklı şekilleriyle tanışan insanoğlu, bir taraftan da yüzyıllardır süre gelen ve çözümsüz hale gelmiş ötekileştirme garabetine bir cevap aramaya çalışmaktadır. Bu çalışma; şiddetin gün geçtikçe evrildiği ve farklı kılıklara girdiği dünyada 20. yüzyılın ikinci yarısında bir dönemde sadece barışla, sadece şiddetsiz eylemle, sadece yürüyüşle şiddete karşı koyan Martin Luther King’e odaklanmaktadır. Toplumsal hareketler, çağımızla birlikte yeni hareketlere evrilirken, eylemlerin bir kısmı şiddetsizlik üstünden ilerlese de çoğunlukla sokaklarda şiddet hüküm sürmektedir. Günümüzde şiddetsiz eylemi seçip sonuca ulaşmaya çalışmak ne kadar mantıklıdır bilinemez ancak geçmişteki Martin Luther King’in odağına şiddetsizliği aldığı eylemler sayesinde ötekileştirilen gruplar belli haklar kazanmışlardır. Bunun temel sebebi King’in şiddetsiz yürüyüş felsefesinde yatmaktadır. King, Gandhi, J. J. Rousseau, Rimbaud, Nietzsche gibi düşünürlerin de yöntemini seçmiş yürüyüşün felsefesinden yola çıkarak şiddete karşı sonuç almaya çalışmıştır. Bu çalışmada şiddete başvurmayan eylemleriyle Amerikan siyah haklar hareketinin öncülerinden olan Martin Luther King’in mücadelesi, onun sözleri, yürüyüşleri ve felsefesi, onu anlatan “Özgürlük Yürüyüşü” adlı filmin desteğiyle anlatılacaktır. Film sinematografik olarak incelenmeyecek sadece söyledikleri ve şiddetsizlik felsefesine katkısı için çalışmaya eklemlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Şiddetsiz Eylem, Toplumsal Hareketler, Martin Luther King, Özgürlük Yürüyüşü

THE PHILOSOPHER OF THE NONVIOLENCE WALK OF FREEDOM: MARTIN LUTHER KING

Öz

In the rapid cycle of the digital age, human beings meet different forms of violence every day, while at the same time trying to find an answer to the strange phenomenon of marginalization that has been going on for centuries and has become unsolvable. This study focuses on Martin Luther King, who resisted violence only with peace, nonviolent action and marching in the second half of the 20th century in a world where violence evolves day by day and takes on different disguises. As social movements evolve into new movements in our age, although some of the actions are based on nonviolence, violence often prevails on the streets. Today, it is not known how logical it is to choose nonviolent action and try to achieve results, but in the past, marginalized groups gained certain rights thanks to Martin Luther King's actions that focused on nonviolence. The main reason for this lies in King's philosophy of nonviolent marches. King tried to get results against violence based on the philosophy of the march, which was also the method of thinkers such as Gandhi, J. J. Rousseau, Rimbaud and Nietzsche. In this study, the struggle of Martin Luther King, one of the pioneers of the American black rights movement with his nonviolent actions, his words, marches and philosophy will be explained with the support of the movie “Freedom March” about him. The movie will not be analyzed cinematographically, but only for what it says and its contribution to the philosophy of nonviolence.

Anahtar Kelimeler

Nonviolence Action, Social Movements, Martin Luther King, Freedom of Walk

Kaynakça

• Arendt, H., Dworkin, R., Habermas, J., Galtung, J., King, M. L., Rawls, J. & Thoreau, H. D. (2021). Kamu Vicdanına Çağrı Sivil İtaatsizlik. Çev. Yakup Coşar. 6. Basım. Ayrıntı Yayınları.
• Bachelard, G. (2020). Mekânın Poetikası. Çev. Alp Tümertekin. 6. Baskı. İthaki Yayınları.
• Bakır, Z. Z. (2016). Modern Kölelik. İNSAMER. Uluslararası Hukuk Araştırması. www.insamer.com Erişim: 20. 02. 2022
• Benjamin, W. (2014). Şiddetin Eleştirisi Üzerine. Çev. Ece Göztepe. 2. Basım. Şiddetin Eleştirisi Üzerine içinde Aykut Çelebi (Haz.). Metis Yayınları.
• Carson, C. (t. y.) Martin Luther King, Jr. American religious leader and civil-rights activist. https://www.britannica.com/biography/Martin-Luther-King-Jr/The-Montgomery-bus-boycott) Erişim: 12.01.2022
• Demir, M. (2018). Sivil İtaatsizlik Perspektifinden ABD’de Sivil Haklar Hareketi. İstanbul Üniversitesi SBE. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Farivar, M. (2021). Amerika Birleşik Devletler’de 56 Yıllık Oy Hakkı Yasası Tartışılıyor. https://www.amerikaninsesi.com/a/abd-56-yillik-oy-hakki-yasasi-tartisiliyor-secim-amerika/6002705.html Erişim: 10.01.2022.
• Friedman, J. M. (2010). Nihayet Özgürüz. ABD’de Sivil Haklar Hareketi. ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Bilgi Programları Dairesi, www.america.gov.
• Gros, F. (2020). Yürümenin Felsefesi. Çev. Albina Ulutaşlı. 15. Baskı. İstanbul: Kolektif Kitap. Hohenstein, K. (t.y.). Sit-in-movement. https://www.britannica.com/event/sit-in-movement Erişim: 20.01.2022.
• Jasper, M. J. (2017). Protesto. Çev. Aslı Önal. Ayrıntı Yayınları.
• Jenco, K. L. (2011). Thoreau’nun Demokrasi Eleştirisi. Sivil İtaatsizlik içinde. Cogito Dergisi. Sayı 67.
• Kırlı, Ö. (2015). Sivil İtaatsizlik ve Henry David Thoreau. Akademik Bakış Dergisi. Sayı 48. ss. 445- 459.
• Liktor, C. (2015). Ertelenmiş Bir Düş. https://m.bianet.org/biamag/sanat/162661-ertelenmis-bir-dus Erişim: 06. 03. 2022.
• Martin, B. (2001). Şiddetsizlik Kapitalizme Karşı. (Çev. C. Çakmak). Londra: War Resisters. https://wri-irg.org/en, https://documents.uow.edu.au/~bmartin/pubs/01nvc/nvcall.html (Metnin orijinali)
• May, T. (2016). Şiddetsiz Direniş. Çev. Can Kayaş. Ayrıntı Yayınları.
• Mengue, P. (2018). Yürümek, Koşmak, Yüzmek, Kaçak Beden. Çev. Orçun Türkay. Yapı Kredi Yayınları.
• Mızrak, B. (2019). Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyasi Mücadele Tarihi. İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (İNSAMER). https://insamer.com/tr/amerikada-ayrimci-politikalar-ve-siyahi-mucadele-tarihi_542.html Erişim: 05.01.2022.
• Miller, J. (2018). The Conversation. https://www.smithsonianmag.com/history/in-his-speeches-MLK-carefully-evoked-poetry-langston-hughes-180968655/ Erişim: 02.02 2022.
• Reynolds, E. (2004). Fırtınaya Karşı Ayakta Kalmak. Çev. Koray Akten. İmge Yayınevi.
• Simkins, C. & Guensberg, C. (2019). Köleliğin Acı Kökleri: İlk Afrikalılar’ın Amerika’ya Ayak Basışının 400’üncü Yıldönümü. Amerika’nın Sesi. https://www.amerikaninsesi.com/a/koleligin-aci-kokleri-ilk-afrikalilar-in-amerika-ya-ayak-basisinin-400-yildonumu/5051576.html Erişim: 16.01.2022.
• Stephan, J. M. & Chenoweth, E. (2016). Sivil Direniş Neden İşe Yarar: Şiddetsiz Çatışkının Stratejik Mantığı. Şiddetsizlik Eğitim ve Araştırma Merkezi. Yazının alındığı kaynak: Internatonal Security.Vol. 33, No. 1 (Summer 2008), pp. 7–44 by the President and Fellows of Harvard College and the Massachusetts Institute of Technology. https://www.nonviolent-conflict.org/wp-content/uploads/2016/05/Why-Civil-Resistance-Works-Turkish.pdf Erişim: 05.01.2022.
• Thoreau, D. H. (2014). Walden- Ormanda Yaşam. Çev. Aykut Örküp. Zeplin Yayınları.
• Thoreau, D. H. (2020). Yürümek. Çev. Selçuk Işık. 5. Basım. Can Yayınları.
• Weber, T. & Burrowes, J. R. (t.y.) Şiddetsizlik: Bir Girizgâh. Şiddetsizlik Merkezi. http://siddetsizlikmerkezi.org/Admin/files/siddetsizlik-bir-girizgah-thomasweber-robertjburrowes.pdf. http://nonviolence.rutgers.edu/files/original/.pdf (Metnin orijinali: 26 Şubat 1991).
• Yenidünya, C. (2018). İnsan Ticareti ve Batının Unutmak İstediği Tarihi: Atlantik Köle Ticareti https://caneryenidunya.medium.com
• Zinn, H. (2009). Gençler İçin Amerika Birleşik Devleti Halkları Tarihi. Çev. Emel Coşkun. Kalkedon Yayınları.